Претрага
219 items
-
Zaštita podzemnih voda u različitim fazama istraživanja ležišta mineralnih sirovina
Vladimir Živanović, Nebojša Atanacković. "Zaštita podzemnih voda u različitim fazama istraživanja ležišta mineralnih sirovina" in 18. Kongres geologa Srbije, Srpsko geološko društvo (2022)
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... godine do sada izvršen niz rekonstrukcija u flotacijskom postrojenju u Velikom Krivelju, odnosno postojeća oprema i prateće instalacije zamenjeni su novom opremom i instalacijama. Ipak, principijelna tehnološka šema procesa prerade rude je praktično ostala ista i obuhvata: - trostepeno drobljenje ...
... priroda optimizacije procesa u realnom vremenu. Zahvaljujući stalnom vođenju procesa u optimalnom režimu, analiza proizvodnih podataka pre i posle instalacije pokazala je povećanu stabilnost kretanja masa, kao i povećanje ukupnog iskorišćenja za 1,71% tokom jednogodišnjeg praćenja. Međutim, treba napomenuti ...
... RUDARSKO-GEOLOŠKI FAKULTET 122 softvera je neposredno rezultirala povećanjem iskorišćenja bakra u grubom koncentratu [Supomo et al. (2008)]. Instalacija VisioFroth sistema planirana je i u pogonima flotacije RTB Bor. Cipriano i saradnici su predstavili ekspertski sistem zasnovan na pravilima ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Groundwaters of the "Valjevo karst" area (Western Serbia)
Petar Dokmanović, Veljko Marinović (2021)“Ваљевски карст” је подручје кoje заузима површину од око 780 km2, док откривени кречњак чини око 330 km2. Припада Унутрашњим Динаридима западне Србије. У литостратиграфском погледу доминирају карстификовани кречњаци средњег и горњег тријаса у којима су формиране карстне издани. Анализирани су и систематизовани доступни подаци хидрогеолошких и других релевантних истраживања. Приказана је разграната мрежа траса подземних вода између понора и дренажних пунктова, као и главне карактеристике шеснаест карстних врела (или „разбијених“ дренажних зона) и девет (група) бунара, подељених ...Petar Dokmanović, Veljko Marinović. "Groundwaters of the "Valjevo karst" area (Western Serbia)" in Geoloski anali Balkanskoga poluostrva (Annales geologiques de la Peninsule balkanique), University of Belgrade, Faculty of Mining and Geology (2021). https://doi.org/10.2298/GABP210311002D
-
The Effect of Gravel and Sand Mining on Groundwater and Surface Water Regimes — A Case Study of the Velika Morava River, Serbia
Milan Kresojević, Vesna Ristić Vakanjac, Dragan Trifković, Jugoslav Nikolić, Boris Vakanjac, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić (2023)Овај рад описује како неконтролисано и нелегално откопавање песка и шљунка може утицати на режим површинских и подземних вода на местима где постоји активна хидрауличка веза између њих, са студијом случаја реке Велике Мораве у Србији. Такође, промена геометрије попречног профила, као последица антропогених и природних фактора, отежава уливање ове реке за укључивање у водне токове Србије. Плодност Велике Мораве омогућила би развој речног саобраћаја како за трговачке бродове, тако и за пловила Речне флотиле Војске Србије. Корелације између ...Milan Kresojević, Vesna Ristić Vakanjac, Dragan Trifković, Jugoslav Nikolić, Boris Vakanjac, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić. "The Effect of Gravel and Sand Mining on Groundwater and Surface Water Regimes — A Case Study of the Velika Morava River, Serbia" in Water, MDPI AG (2023). https://doi.org/10.3390/w15142654
-
Geochemical study of U, Th and REE mineralizations in Jurassic sediments and hydrochemical characterization of groundwaters in Eastern Serbia – Case study: Plavna area
Jovan Kovačević, Maja Todorović, Marina Ćuk, Petar Papić . "Geochemical study of U, Th and REE mineralizations in Jurassic sediments and hydrochemical characterization of groundwaters in Eastern Serbia – Case study: Plavna area" in Carpathian Journal of Earth and Environmental Sciences (2016)
-
Потреба за израдом биланса и оценом расположивих резерви подземних вода Републике Србије
Природне карактеристике Србије, просторна дистрибуција ресурса водe и њихових корисника, као и међусобна интеракција коришћења, заштите вода, као и заштите од вода, условиле су да се подземне воде на читавој територији морају посматрати интегрално, јединствено, комплексно и рационално. Међутим, тренутно је у Републици Србији могуће дефинисати само одлике појединих издани и/или изворишта услед непостојања довољних података за свеобухватну анализу стања ресурса. За оцену притиска на квантитет ресурса подземних вода, што је обавеза према Оквирној директиви о водама ЕУ (ОДВ) ...Зоран Стевановић, Вељко Мариновић, Бранислав Петровић. "Потреба за израдом биланса и оценом расположивих резерви подземних вода Републике Србије" in Записници Српског геолошког друштва, Српско геолошко друштво (2021)
-
Hidrogeologija ležišta bakra i zlata Čukaru Peki – od istraživanja do eksploatacije
Podzemne vode, Mineralne sirovine, Rudnička hidrogeologija, Odvodnjavanje rudnika, Timočki magmatski kompleksNebojša Atanacković, Vladimir Živanović, Veselin Dragišić, Jelena Davidović. "Hidrogeologija ležišta bakra i zlata Čukaru Peki – od istraživanja do eksploatacije" in 18. Kongres geologa Srbije "Geologija rešava probleme", Divčibare, 01-04 jun 2022., Srpsko geološko društvo (2022)
-
Hidrohemijske karakteristike termomineralnih voda Mataruške Banje
Snežana Kretić, Jana Štrbački (2022)Mataruška Banja je naseljeno mesto u Centralnoj Srbiji, koje teritorijalno pripada opštini Kraljevo. Banja je poznata po prirodnim lekovitim vodama visokih temperatura. Formiranje termomineralnih voda vezuje se za rasprostranjenje magmatskih stena. Cilj rada je definisanje hidrohemijskog sastava ovih voda i razmatran je kroz rezultate osam kompletnih hemijskih analiza i jedne skraćene hemijske analize, uzete sa bunara MB-2/81. Hidrogeološka istraživanja, uzorkovanje i izrada kompletnih hemijskih analiza izvršeni su u periodu od 1981. do 2004. godine, dok je uzorkovanje i izrada ...Mataruška Banja, termomineralne vode, kvalitet podzemnih voda, vodonik-sulfid, metasilicijumska kiselinaSnežana Kretić, Jana Štrbački . "Hidrohemijske karakteristike termomineralnih voda Mataruške Banje" in XVI Srpski simpozijum o hidrogeologiji sa međunarodnim učešćem, 28.09−02.10.2022, Zlatibor, Srbija, Rudarsko-geološki fakultet (2022)
-
Sanitary protection zoning of groundwater sources in unconsolidated sediments based on a Time-Dependent Model
Vladimir Živanović, Igor Jemcov, Veselin Dragišić, Nebojša Atanacković . "Sanitary protection zoning of groundwater sources in unconsolidated sediments based on a Time-Dependent Model" in Groundwater Vulnerability and Pollution Risk Assessment. IAH - Selected Papers on Hydrogeology 24, London : CRC Press (2020)
-
Pregled hidrodinamičkih istraživanja bunara sa horizontalnim drenovima numeričkim metodama
U radu je predstavljen pregled odabranih hidrodinamičkih istraživanja realizovanih primenom numeričkih metoda simulacije kretanja podzemnih voda pod uticajem rada bunara sa horizontalnim drenovima. Na osnovu pristupa u matematičkom i hidrauličkom tretiranju, kao i numeričkoj simulaciji bunara sa horizontalnim drenovima na modelima, predstavljeni su najznačajniji aspekti izrade hidrodinamičkih modela ovog kompleksnog tipa vodozahvatnog objekta. Metodologija obuhvata izbor: a) graničnih uslova za simulaciju prirodnih granica, izvora prihranjivanja i dreniranja izdani; b) primenjivanog stepena diskretizacije prostora obuhvaćenog modelom u planu i profilu; ...horizontalni bunari, hidraulika bunara, analitički modeli, numerički modeli, hidrodinamičko modeliranje podzemnih vodaĐorđije Božović, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić. "Pregled hidrodinamičkih istraživanja bunara sa horizontalnim drenovima numeričkim metodama" in Vodoprivreda, Srpsko društvo za odvodnjavanje i navodnjavanje (2020)
-
Hidrodinamička analiza procesa starenja bunara sa horzontalnim drenovima na beogradskom izvorištu podzemnih voda
Đorđije M. Božović (2023)Predmet istraživanja doktorske disertacije su bunari sa horizontalnim drenovima beogradskog izvorišta podzemnih voda, drugog najvećeg izvorišta ovog tipa na svetu, čiji je režim rada opterećen procesima intenzivnog starenja prisutnog od samog početka formiranja izvorišta, početkom 1950‒ih godina. Istraživanja sprovedena u okviru izrade disertacije su imala za cilj definisanje nove metodologije izučavanja procesa mehaničkog i biohemijskog kolmiranja drenova izradom detaljnih 3D numeričkih hidrodinamičkih modela, upotrebom postojećih, dostupnih i široko rasprostranjenih računarskih programa. Istraživanja su realizovana simulacijom ostvarenog režima podzemnih voda ...modeliranje podzemnih voda, hidrauličke karakteristike drenova, koeficijent propusnosti drenova, prifilterska zona drena, hidraulički otpori na drenovima, kolmiranje drenova, ulazne brzine podzemnih voda, MODFLOW, CLN Package... eksploatacija podzemnih voda vrši preko niza vodozahvatnih objekata duž obala, nivoi podzemnih voda su na većoj dubini ispod rečnog korita i u zoni uz samo korito (sa izraženom vertikalnom komponentom brzina filtracije podzemnih voda), čak i onda kada je količina zahvaćenih podzemnih voda relativno ...
... nivoa podzemnih voda duž trase drena, menjaju se i doticaji podzemnih voda iz porozne sredine u dren. Infiltracija podzemnih voda ima najveći intenzitet na kraju drena, uz bušaću glavu, a sa približavanjem punim cevima intenzitet doticaja se smanjuje. Ovakvo stanje je posledica režima podzemnih voda ...
... (ili više modela za prostor celog izvorišta podzemnih voda Beograda) bile bi izuzetne, kako sa aspekta upravljanja radom vodozahvatnog sistema podzemnih voda, sa aspekta zaštite resursa podzemnih voda od zagađenja, tako i uticaja eksploatacije podzemnih voda na ostale sadržaje i aktivnosti prisutne ...Đorđije M. Božović. Hidrodinamička analiza procesa starenja bunara sa horzontalnim drenovima na beogradskom izvorištu podzemnih voda, Beograd : [Đ. Božović], 2023
-
Transboundary groundwater resource management: needs for monitoring the Cijevna River Basin (Montenegro–Albania)
The transboundary Cijevna River Basin shared between Albania and Montenegro has a surface area of 650 km2. It is extremely important for water management, especially in the country of Montenegro which is downstream. Due to the high permeability of both the karst and intergranular aquifers that exist in the basin, the River Cijevna sinks along the length of its riverbed and in summer months it usually dries up completely at the confluence section. Hydrometry surveys undertaken during a drought ...Upravljanje međugraničnim vodama, ranjivost podzemnih voda, monitoring mreža, karstne izdani, Albanija, Crna GoraMomčilo Blagojević, Zoran Stevanović, Milan Radulović, Veljko Marinović, Branislav Petrović. "Transboundary groundwater resource management: needs for monitoring the Cijevna River Basin (Montenegro–Albania)" in Environmental Earth Sciences, Springer Science and Business Media LLC (2020). https://doi.org/10.1007/s12665-020-8809-8
-
Vulnerability methods in hard rock formation as a basis for groundwater risk assessment – from resource to source
Groundwater in a hard rock formation is most endangered at places where a potential source can discharge contaminants that can reach the saturated zone of an aquifer. In these circumstances, an essential tool for groundwater protection is the contamination risk map. This map is based on the integration of two maps: a hazards map, i.e., map of potential sources of contamination and a vulnerability map. The selection of a proper vulnerability method is an important task since the resulting ...karta rizika od kontaminacije, ranjivosti podzemnih voda, DRASTIC, EPIK, PI, COP, Nacionalni park TaraVladimir Živanović, Igor Jemcov, Veselin Dragišić. "Vulnerability methods in hard rock formation as a basis for groundwater risk assessment – from resource to source" in Geologia Croatica, Croatian Geological Survey (2022). https://doi.org/10.4154/gc.2022.23
-
Steel Arch Support Deformations Forecast Model Based on Grey–Stochastic Simulation and Autoregressive Process
Relatively large deformations of the steel arch support in underground coal mines in the Republic of Serbia present one of the main problems for achieving the planned production of coal. Monitoring of the critical sections of the steel arch support in the underground roadways is necessary to gather quality data for the development of a forecasting model. With a new generation of 3D laser scanners that can be used in potentially explosive environments (ATEX), deformation monitoring is facilitated, while ...čelična podgrada, prognoza deformacija, vremenske serije, grey-stohastička simulacija, autoregresija, podzemni rudnik ugljaLuka Crnogorac, Suzana Lutovac, Rade Tokalić, Miloš Gligorić, Zoran Gligorić. "Steel Arch Support Deformations Forecast Model Based on Grey–Stochastic Simulation and Autoregressive Process" in Applied Sciences, MDPI AG (2023). https://doi.org/10.3390/app13074559
-
Karst groundwater quantity assessment and sustainability: the approach appropriate for river basin management plans
Veljko Marinović, Zoran Stevanović (2019)As a result of the fact that karstified rocks can accumulate large amounts of high-quality groundwater, karst aquifer is considered, throughout the world, one of the most important types of aquifers. Due to their high permeability, but also vulnerability to pollution, these precious groundwater resources need to be properly evaluated and protected. Taking into account heterogeneity and complexity of the karst environment, it is difficult to propose a uniform algorithm for managing karst groundwater, which causes the necessity to ...Upravljanje karstnim podzemnim vodama, Pritisci na kvantitet voda, Plan upravljanja vodnim resursima, Bosna i Hercegovina, SrbijaVeljko Marinović, Zoran Stevanović. "Karst groundwater quantity assessment and sustainability: the approach appropriate for river basin management plans" in Environmental Earth Sciences, Springer Science and Business Media LLC (2019). https://doi.org/10.1007/s12665-019-8364-3
-
Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija
Srđan D. Kostić (2013-11-04)U ovoj disertaciji, cilj istraživanja bio je određivanje dinamičkih svojstava potresaizazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija.Analiza potresa izvedena je sa dva aspekta – u prvom delu istraživanja izučavane suvremenske serije oscilovanja tla za vreme potresa, a u drugom delu vršena je analizastabilnosti fenomenološkog Baridž-Knopof modela bloka sa oprugom. Vremenske serijeoscilovanja tla proučavane su primenom postupka analize surogat podataka, kao ikorišćenjem metoda analize nelinearnih vremenskih serija (primena teoreme orazvijanju skalarne vremenske serije). Analiza vremenskih serija izvedena je ...potres, naponsko stanje, podzemne prostorije, bifurkacije, vremenskaserija, deterministički haos, stohastičnost, perturbacije, vremensko kašnjenje, jačina trenja... kojima i metode nelinearne dinamike. Za potrebe eksploatacije mineralnih sirovina, ili tokom izvođenja podzemnih radova za potrebe izrade podzemnih skladišta, skloništa, i drugih vrsta podzemnih objekata, naročito na većim dubinama, remeti se postojeće naponsko stanje u okolnoj stenskoj masi. U ...
... izazvana dubokim podzemnim radovima u rudarstvu (eksploatacijom mineralnih sirovina, izgradnjom velikih podzemnih prostorija) predstavlja najznačajniji geološki hazard, koji direktno utiče kako na sam proces eksploatacije, tako i na bezbednost ljudi i opreme. Izradom podzemnih prostorija za potrebe ...
... slučajeva, pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija na većim dubinama, stenska masa pokazuje krto ponašanje, što uslovljava stvaranje tri zone oko izvedene podzemne prostorije: ispucale, plastične i elastične [Jovanović, 1994]. U praksi, raspored napona oko podzemne prostorije predstavlja kombinaciju ...Srđan D. Kostić. "Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-04)
-
Novel Hybrid MPSI–MARA Decision-Making Model for Support System Selection in an Underground Mine
objektivne težine kriterijuma, MPSI metoda, višekriterijumsko odlučivanje, MARA metoda, izbor sistema podgrade, podzemna eksploatacijaMiloš Gligorić, Zoran Gligorić, Suzana Lutovac, Milanka Negovanović, Zlatko Langović. "Novel Hybrid MPSI–MARA Decision-Making Model for Support System Selection in an Underground Mine" in Systems, MDPI AG (2022). https://doi.org/10.3390/systems10060248
-
Analiza softvera za projektovanje ESP sistema
Aleksandar Sredojević (2024)U momentu kada pritisak na dnu bušotine nije dovoljan da savlada ukupne gubitke pritisaka od dna bušotine do separatora, proizvodnja pomoću ležišne energije nije više moguća i bušotina prestaje sa eruptivnim radom. Kako bi ponovo omogućili proizvodnju fluida iz bušotine, potrebno je primeniti neke od mehaničkih metoda eksploatacije. Najprimenljivije mehaničke metode eksploatacije su: gas lift (GL), dubinske pumpe sa klipnim šipkama (SRP), električne uronjene centrifugalne pumpe (ESP), zavojne pumpe (PCP) i hidraulične pumpe (HP). Jadna od tih metoda koja ...električna centrifugalna pumpa (ESP), proizvodnja fluida, mehaničke metode eksploatacije, Prosper, Pipesim... tokom radnih operacija, kao i smanjenja bubrenja izolacionih materijala usled kontakta sa bušotinskim fluidima (Gabor, T., 2018). 4.2 Podzemna oprema Podzemna oprema sce sastoji od: senzora (telemetrija), elektro motora, protektora, gasni separator sa usisnom sekcijom, višestepena centrifugalna ...
... stanje je da su sistemi sa dubinskim pumpama na klipnim šipkama (SRP) najbrojnije širom sveta; u SAD-u je 2007. godine bilo oko 350.000 takvih instalacija (Lea JF., 2007). Grafikoni na slici 1, dostupni na veb stranici Artificial Lift Research and Development Counci! (ALRDC), prikazuju procene broja ...
... aaanaaaaraaoi 15 4 OSNOVE ESP SISTEMA ... nanaaaaaaaaaaaaataNoet 17 4.1 Površinska ESP oprema ........aaaaaaaaa a aaaaaaaaakataaoi 18 4.2 Podzemna oprema.......a a aaeaaaaaaa a aaaaaakaakati 24 4.3 „Osnove višestepene električne potopljene centrifugalne pumpe ................ 31 5 PROJEKTOVANJE ...Aleksandar Sredojević. Analiza softvera za projektovanje ESP sistema, 2024
-
Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима
Dejan Brkić (2010-03-30)Природни гас ће се у будућности све више користити као енергент за подмиривање грејних потреба становништва у српским градовима. Стога је потребно изнаћи најповољнији начин употребе природног гаса. Природни гас се може користити за подмирење грејних потреба становништва на два дијаметрално супростављена начина, и то директно, тако што би се гас директно уводио у зграде путем дистрибутивног система за снабдевање гасом и затим сагоревао у гасном котлу којим је сваки стан опремљен (гасни дистрибутивни систем), или индиректно, тако што ...prirоdni gаs, distribuciја gаsа,grејаnjе, cеvоvоdi, cеvоvоdnе mrеžе,fаktоr trеnjа pri prоtоku fluidа,urbаnizаm... коефицијент пропусности у односу на уобичајену Реноарову једначину (104). Реноар такође даје и једначину која се односи на унутрашње гасне инсталације (106): 2,0Re21,0 −⋅=λ (106) Ова једначина (106) важи у случајевима када је Re<104. Применом једначине (106) добијају ...
... и проток: 125,0148,0 Q249,0 ⋅µ⋅=λ (127) Рихтерова једначина (127), као и једначина (128) се односе на проток гаса кроз унутрашње инсталације у зградама. Гајић и Исаков за бакарне цеви дају релацију (128) сличну Рихтеровој (Прстојевић еt al 2005): 7 148,0 Q 249,0 µ ⋅=λ ...
... а ли једначине у оваквом облику представљају побољшање, пошто се у своме истраживачком раду није бавио разматрањем протока гаса у унутрашњим инсталацијама у зградама. Основни минимални предуслов за сваку савремену релацију којом се прорачунава коефицијент хидрауличког отпора је да је ...Dejan Brkić. "Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2010-03-30)
-
Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима
Dejan Brkić (2010-03-30)Природни гас ће се у будућности све више користити као енергент за подмиривање грејних потреба становништва у српским градовима. Стога је потребно изнаћи најповољнији начин употребе природног гаса. Природни гас се може користити за подмирење грејних потреба становништва на два дијаметрално супростављена начина, и то директно, тако што би се гас директно уводио у зграде путем дистрибутивног система за снабдевање гасом и затим сагоревао у гасном котлу којим је сваки стан опремљен (гасни дистрибутивни систем), или индиректно, тако што ...prirоdni gаs, distribuciја gаsа,grејаnjе, cеvоvоdi, cеvоvоdnе mrеžе,fаktоr trеnjа pri prоtоku fluidа,urbаnizаm... коефицијент пропусности у односу на уобичајену Реноарову једначину (104). Реноар такође даје и једначину која се односи на унутрашње гасне инсталације (106): 2,0Re21,0 −⋅=λ (106) Ова једначина (106) важи у случајевима када је Re<104. Применом једначине (106) добијају ...
... и проток: 125,0148,0 Q249,0 ⋅µ⋅=λ (127) Рихтерова једначина (127), као и једначина (128) се односе на проток гаса кроз унутрашње инсталације у зградама. Гајић и Исаков за бакарне цеви дају релацију (128) сличну Рихтеровој (Прстојевић еt al 2005): 7 148,0 Q 249,0 µ ⋅=λ ...
... а ли једначине у оваквом облику представљају побољшање, пошто се у своме истраживачком раду није бавио разматрањем протока гаса у унутрашњим инсталацијама у зградама. Основни минимални предуслов за сваку савремену релацију којом се прорачунава коефицијент хидрауличког отпора је да је ...Dejan Brkić. "Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2010-03-30)