Претрага
304 items
-
Proširivanje upita zasnovano na leksičkim resursima
U radu je opisano kako se leksički resursi za srpski jezik i softverski alati, razvijeni u okviru Grupe za jezičke tehnologije Univerziteta u Beogradu, mogu koristiti za unapređenje postavljanja upita. Rezultati pretrage mogu biti značajno unapređeni korišćenjem različitih leksičkih resursa, kakvi su morfološki rečnici i semantičke mreže. Izloženi pristup može se iskoristiti i u Sistemu naučnih, tehnoloških i poslovnih informacija, jer je efikasno pretraživanje ovog dragocenog resursa, imajući u vidu njegovu heterogenost i obim, kao i preovladavajući tekstualni sadržaj, ...... prilagodljivo softversko rešenje, nazvano WS4LR (Work Station for Lexical Resources - Radna stanica za leksičke resurse) kojim je omogućeno upravljanje i rad sa pojedinačnim resursima, kao i njihovo integrisanje (Krstev et al., 2006). Slika 1. Rukovanje resursima u WS4LR WS4LR se sastoji ...
... alat koji pruža mogućnost sihronizovanog korišćenja većine od njih. Osnovna struktura ovog softvera i mogućnosti koje on pruža za efikasno upravljanje resursima, kao i proširenje upita su takvi da omogućavaju njegovo uspešno prilagođavanje različitim namenama, pa samim tim otvaraju i mogućnosti ...
... (ed.) (1998) WordNet: An Electronic Lexical Database, The MIT Press. [5] Maurel D., Vitas D., Krstev S., Koeva S., (2007) „Prolex: a lexical model for translation of proper names. Application to French, Serbian and Bulgarian“, BULAG n°32, 2007. [6] Krstev C., Stanković R., Vitas D., Obradović ...Ranka Stanković, Ivan Obradović, Cvetana Krstev. "Proširivanje upita zasnovano na leksičkim resursima" in SNTPI 09 - Naučno-stručni skup Sistem naučnih, tehnoloških i poslovnih informacija, Beograd 19. i 20. jun 2009, Beograd : Fakultet informacionih tehnologija (2009)
-
Dimenzionisanje deponija za ugalj
... Zbog toga se kod ovih deponija podrazumeva dinamičko odlaganje i dinamičko izuzimanje. Ove deponije su, po pravilu, na kraju tehnološkog lanca upravljanja kvalitetom uglja te su i njihove mogućnosti ograničene i, najčešće, uslovljene uspešnošću homogenizacije u prethodnim fazama. Veličina deponija ...
... Erasmus J. H., Bulk Raw Materials Storage Selection, www.beltcon.org.za/ docs/b1111.pdf 9. Kolonja B. i dr., 2008, Implementacija sistema za upravljanje kvalitetom uglja na površinskim kopovima "Tamnava", Rudarsko-geološki fakultet, Beograd View publication statsView publication stats https://plus ...Dinko Knežević, Božo Kolonja, Ranka Stanković, Aleksandra Tomašević, Dragana Nišić. "Dimenzionisanje deponija za ugalj" in Jedanaesta međunarodna konferencija o površinskoj eksploataciji OMC, 2014, Zlatibor, 15-18 oktoba 2014, Zlatibor : Jugoskovenski komitet za površinsku eksploataciju (2014)
-
Stochastic simulation and prediction of turbidity dynamics in karst systems. Case study: Mokra karst spring (SE Serbia)
Veljko Marinović, Branislav Petrović (2021)Veljko Marinović, Branislav Petrović. "Stochastic simulation and prediction of turbidity dynamics in karst systems. Case study: Mokra karst spring (SE Serbia)" in Review of the Bulgarian Geological Society, Bulgarian Geological Society (2021). https://doi.org/10.52215/rev.bgs.2021.82.3.222
-
Simulacioni modeli tehnologije rada bagera i odlagača na površinskim kopovima uglja
Vojislav Krstić (1998)Vojislav Krstić. Simulacioni modeli tehnologije rada bagera i odlagača na površinskim kopovima uglja, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 1998
-
Primena savremenih matematičkih modela za simulaciju kretanja podzemnih voda i transporta zagađenja na primeru izvorišta Vrbas
Dragan Kaluđerović (2000)Dragan Kaluđerović. Primena savremenih matematičkih modela za simulaciju kretanja podzemnih voda i transporta zagađenja na primeru izvorišta Vrbas, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 2000
-
Razvoj modela degazacije metana u uslovima ležišta uglja rudnika Soko
Slobodan Kokerić (2009)Slobodan Kokerić. Razvoj modela degazacije metana u uslovima ležišta uglja rudnika Soko, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 2009
-
Tehno-ekonomski model izbora optimalne metode podzemne eksploatacije magnezitskih žica "Magnohrom" -Kraljevo
Miloš Čolović (2001)Miloš Čolović. Tehno-ekonomski model izbora optimalne metode podzemne eksploatacije magnezitskih žica "Magnohrom" -Kraljevo, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2001
-
Hydrodynamic analysis application of contaminated groundwater remediation to oil hydrocarbons
U ovom radu sagledana je primena hidrodinamičke analize u okviru odabrane remedijacione metode ,,pumpanja i tretiranja” kontaminiranih podzemnih voda ugljovodonicima, na primeru pretakališta rafinerije nafte u Pančevu. Primenjena hidrodinamička analiza predstavlja pravilan, a sve češće i neophodan pristup u savremenoj hidrogeologiji. Prethodnim hemijskim analizama uzoraka tla i podzemnih voda na istražno-osmatračkim objektima detektovano je zagađenje produktima nafte. Novoizvedena istraživanja obuhvatila su izvođenje 12 pijezometara različitih dubina, geoelektrično sondiranje tla, ,,in situ” merenja prisutnog kontaminanta, izdvojenog kao hidrofobna faza LNAPL, ...Predrag Pajić, Aleksandar Čalenić, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić. "Hydrodynamic analysis application of contaminated groundwater remediation to oil hydrocarbons" in Tehnika, Centre for Evaluation in Education and Science (CEON/CEES) (2018). https://doi.org/10.5937/tehnika1706825P
-
Faktori uticaja na izbor optimalnog sistema odbrane od podzemnih voda kod površinskih kopova
Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić (2015)Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić. "Faktori uticaja na izbor optimalnog sistema odbrane od podzemnih voda kod površinskih kopova" in VII Međunarodna konferencija Ugalj 2015, Zlatibor 14-17. oktobar 2015., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2015)
-
Univerzitet u Beogradu Rudarsko-geološki fakultet Master rad Modeliranje disperzije prašine u životnoj sredini u fazi proširenja P.K. Veliki Krivelj
Magdalena Milanović (2024)Modeliranje disperzije zagađenja životne sredine predstavlja proces u kom se korišćenjem matematičkih modela vrši simulacija širenja i raspodele zagađenja u životnoj sredini, koje nastaje određenim aktivnostima. Modeliranje nam pomaže da predvidimo zagađenja koja dobijamo planiranim aktivnostima u zemljištu, vodi i/ili atmosferi određene regije, kako bi na vreme preduzeli odgovarajuće preventivne mere kojim se smanjuje ili upotpunosti eminiše uticaj na životnu sredinu i zdravlje ljudi. Glavni zadatak ovog rada je procena uticaja, projekta proširenja kopa Veliki Krivelj, na kvalitet vazduha. Rezultati koji ...Modeliranje disperzije zagađenja životne sredine, površinski kop Veliki Krivelj, AERMOD, zagađenje vazduha, disperzija prašine... Kako modeli postaju sve značajniji u procesu donošenja odluka, važno je da su razvoj i evaluacija modela u skladu sa protokolima i standardima koji obezbeđuju primenljivost, naučne standarde i potvrdu modela i njihovih rezultata za donošenje odluka. Takođe je važno planiranje i upravljanje procesom ...
... na trenutne uslove ili na pretpostavljene buduće okolnosti, modeli igraju važnu ulogu u upravljanju životnom sredinom. Proces modeliranja se pokreće nakon što određeni subjekat identifikuje ekološki problem i utvrdi da bi rezultati modela mogli da daju korisne informacije za donošenje odluke. Osnovni ...
... korišćenja modela za dobijanje informacija pri odlučivanju. [2] 2. ZAKONSKA REGULATIVA U nastavku je dat zakonski akt, koji je u najtešnjoj vezi sa predmetnom problematikom, a to je Zakon o zaštiti vazduha (“SI. glasnik RS”, br. 36/2009 i 10/2013). Ovim zakonom se uređuje upravljanje kvalitetom ...Magdalena Milanović. Univerzitet u Beogradu Rudarsko-geološki fakultet Master rad Modeliranje disperzije prašine u životnoj sredini u fazi proširenja P.K. Veliki Krivelj, 2024
-
Razvoj ARCGIS geobaze površinskog kopa korišćenjem UML CASE alata
... modeled using UML and CASE tools that support the development process. The class model of the OpmGIS geodatabase has been developed in the MS Visio tool. The logical model of the geodatabase was transformed to the physical model for the ArcGIS development environment, which is being used at the Faculty ...
... which encompasses a set of techniques enabling visual representation of the model [Naiburg, Maksimchuk, 2002]. The model represents the foundation upon which all geographic information systems are built. The concept of “model” pertains to a semantically closed system abstraction, which represents complete ...
... e based on its UML model, with all the classes defined in the model and their mutual relationships. As in the case of classical, relational databases, the development should start from conceptual modeling, followed by logical modeling, and finally creation of a physical model, upon which the geodatabase ...Aleksandra Tomašević, Ljiljana Kolonja, Ivan Obradović, Ranka Stanković, Olivera Kitanović. "Razvoj ARCGIS geobaze površinskog kopa korišćenjem UML CASE alata" in Podzemni radovi, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet (2012)
-
Advancing Sentiment Analysis in Serbian Literature: A Zero and Few-Shot Learning Approach Using the Mistral Model
Ova studija predstavlja analizu sentimenta srpskih starih romana iz perioda 1840-1920, koristeći veliki jezički model (LLM) Mistral za tehniku učenja sa zasnovani na takozvanim "zero" i "few-shot" pokušajima. Glavni pristup uvodi inovacije osmišljavanjem istraživačkih upita (promptova) uključuju tekst sa uputstvom za klasifikaciju bez primera i na osnovu nekoliko primera, omogućavajući jezičkom modelu da klasifikuje osećanja u pozitivne, negativne ili objektivne kategorije. Ova metodologija ima za cilj da pojednostavi analizu osećanja ograničavanjem odgovora, čime se povećava preciznost ...Milica Ikonić Nešić, Saša Petalinkar, Mihailo Škorić, Ranka Stanković, Biljana Rujević. "Advancing Sentiment Analysis in Serbian Literature: A Zero and Few-Shot Learning Approach Using the Mistral Model" in Proceedings of the 2024 Joint International Conference on Computational Linguistics, Language Resources and Evaluation, Sofia, Bulgaria, 9-10 September 2024, LREC | COLING (2024)
-
Енергетска безбедност Европске уније у светлу актуелне енергетске транзиције
Бобан Павловић, Дејан Ивезић (2021)Енергетска стратегија Европске уније, која од 2015. године обухвата и циљеве у области климатских промена, тежи изградњи „енергетске уније” која потрошачима из ЕУ даје сигурну, приступачну, чисту и одрживу енергију. Енергетска политика ЕУ поставља пред себе амбициозне циљеве у погледу коришћења обновљивих извора – учешће од 32% до 2030. године. Овако опсежну и динамичну енергетску транзицију у Европи усложњава хетерогеност националних енергетских система у погледу структуре енергетског микса, нивоа увозне зависности, као и нивоа технолошког, друштвеног и економског ...енергетска безбедност, Европска унија, енергетски показатељи, природни гас, обновљиви извори енергије... чланицама у секторима природног гаса и електричне енергије. Додатно, као део краткорочних циљева, развијен је систем управљања ризицима у склопу одговора у случају енергетске кризе. Управљање ризиком постало је саставни део националног законодавства држава чланица, а сам механизам је произашао из европског ...
... се у оним секторима који се и даље веома ослањају на фосилна горива, попут саобраћаја или грејања и хлађења у домаћинствима [33]. Уредбама о управљању ризиком у сектору електричне енергије [11] и успостављању смерница за балансирање електричне енергије [34], додатно је ојачана заједничка политика ...
... технологија базираних на обновљивим изворима, најизраженији [35]. Регулатива у овој области, такође, утврђује правила која се односе на систем управљања преносом електричне енергије у ванредним стањима. ЕУ је за циљ поставила интерконекцију електромрежа чланица ЕУ од најмање 10% до 2020. године ...Бобан Павловић, Дејан Ивезић. "Енергетска безбедност Европске уније у светлу актуелне енергетске транзиције" in Безбедносни форум, Евроазијски безбедносни форум, Београд (2021)
-
Development and evaluation of fracture gradient curve model: a case study of south-central Kazakhstan
An accurate fracture gradient value is one of the most important issues in oil and gas well design and drilling. The value of a fracture gradient is a critical parameter for determining the drilling mud weight and selecting the proper depths for setting the casing in the planning process of drilling operations. This paper proposed the new curve model of fracture gradient for the south-central Kazakhstan (central Asia) region based on the analysis of leak-off test and format integrity ...Branimir Stanisavljevic, Vesna Karovic Maricic, Irena Isakov. "Development and evaluation of fracture gradient curve model: a case study of south-central Kazakhstan" in International Journal of Oil, Gas and Coal Technology, Inderscience Publishers (2022). https://doi.org/10.1504/IJOGCT.2023.128042
-
Analysis of the Influence of Burden Deviation from the Designed One on the Intensity of the Blast Vibration
Stefan Milanović, Lazar Kričak, Milanka Negovanović, Nikola Simić, Jovan Marković, Nikola Đokić (2023)This paper presents an analysis of the influence of burden deviation from the designed one on the intensity of blasting vibrations through the use of laboratory and field examinations. By definition, the burden represents the shortest distance from the axis of an explosive column charge to the free surface. It should be measured along the entire hole length, although, in practice, it is often measured only on the bench surface as the shortest distance from the axis of the ...Stefan Milanović, Lazar Kričak, Milanka Negovanović, Nikola Simić, Jovan Marković, Nikola Đokić. "Analysis of the Influence of Burden Deviation from the Designed One on the Intensity of the Blast Vibration" in Applied Sciences, MDPI AG (2023). https://doi.org/10.3390/app132312837
-
Simulacioni model za izbor optimalnog transportnog sistema na površinskom kopuBogutovo selo"-Ugljevik"
Lazar Stojanović (2000)Lazar Stojanović. Simulacioni model za izbor optimalnog transportnog sistema na površinskom kopuBogutovo selo"-Ugljevik", Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 2000
-
Развој модела конструкције просторија отварања рудника са подземном експлоатацијом
Dražana M. TOŠIĆ (2016)Dražana M. TOŠIĆ. Развој модела конструкције просторија отварања рудника са подземном експлоатацијом, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2016
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015)Dejan R. Stevanović. Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2015
-
Primena aeromagnetskih i gravimetrijskih podataka pri izrad geofizičkog-geološkog modela dela Timočkog magmatskog kompleksa
Snežana Ignjatović (2023)Geofizičke metode istraživanja imaju veoma veliki značaj pri definisanju Zemljine potpovršine, pošto podaci dobijeni geofizičkim merenjima mogu da se koriste za izradu geofizičko – geološkog modela za prostor koji se istažuje. Na primeru sevrnog dela Timočkog magmatskog kompleksa (TMK) u radu je prikazano kako se primenom geofizičkih (aeromagnetskih i gravimetrijskih) i geoloških podataka može napraviti model istažnog terena u cilju definisanja potpovršine. TMK predstavlja najveće vulkansko područje u Srbiji, koje se nalazi u istočnoj Srbiji. Rezultati geofizičko-geološkog ...Snežana Ignjatović. "Primena aeromagnetskih i gravimetrijskih podataka pri izrad geofizičkog-geološkog modela dela Timočkog magmatskog kompleksa" in 14. simpozijum sa međunarodnim učešćem "Rudarstvo 2023", Zlatibor 30.maj-2. jun 2023, Beograd : Institut za tehnologiju nuklearnih i drugih mineralnih sirovina (2023)
-
Simulacija isticanja odabranih karstnih vrela pirotske kotline
Saša Milanović, Branislav Petrović, Vesna Ristić Vakanjac, Ljiljana Vasić, Veljko Marinović, Petar Vojnović (2022)Analiza recesije, autokorelaciona i kroskorelaciona analiza vremenskih serija padavina i isticanja podzemnih voda karstnih vrela Krupac i Gradište (Stara planina, JI Srbija) izvršena je radi formiranja stohastičkog autoregresivno-krosregresivnog modela (ARCR) i kratkoročne prognoze dnevnih vrednosti izdašnosti. Usled postojanja heterogenosti i anizotropnosti karstne izdani veoma je komplikovano i zahtevno odrediti prostornu distribuciju podzemnih voda u okviru karstnog hidrogeološkog sistema, te je primenljivost determinističkih modela minimizirana. Stoga je upotreba stohastičkog modela u ovom slučaju svrsishodnija. Autokorelogram izdašnosti vrela Krupac pokazao je ...Saša Milanović, Branislav Petrović, Vesna Ristić Vakanjac, Ljiljana Vasić, Veljko Marinović, Petar Vojnović. "Simulacija isticanja odabranih karstnih vrela pirotske kotline" in Vodoprivreda, Српско друштво за одводњавање и наводњавање, Београд, Академија инжењерских наука Србије (2022)