Претрага

Упит dcterms_subject_txt:сива литература

435 items

  • Integrisanje heterogenih leksičkih resursa

    Ranka Stanković, Cvetana Krstev, Duško Vitas, Ivan Obradović, Gordana Pavlović-Lažetić (2004)
    Osnovna aktivnost Grupe za obradu prirodnih jezika na Matematičkom fakulteta Univeziteta u Beogradu je usmerena na razvoj različitih resursa za obradu srpskog jezika. Među njima su posebno značajni sistem morfoloških rečnika srpskog jezika razvijenih u okviru mreže RELEX [1] i semantička mreža (tipa wordnet) za srpski jezik razvijena u okviru međunarodnog projekta Balkanet. Radi se o dva heterogena leksička resursa, razvijena na osnovu sasvim različitih modela, koji samim tim sadrže i različite vrste leksičkih informacija. Integracijom ovih resursa, informacije ...
    lekisički resursi, obrada prirodnog jezika, rečnici
    ... Naše gledište je da se jedino iz ovakvih, pouzdanih leksičkih resursa u elektronskom obliku mogu proizvoditi novi resursi automatski. Literatura [1] Courtois, B.; Silberztein, M. (eds) (1990) Dictionnaires électroniques, Langue française, 87, Paris, Larousse [2] Silberztein, M. (2000) ...

  • Mogućnost korišćenјa toplotnih pumpi sa otpadnom toplotom iz postrojenјa za prečišćavanјe otpadnih voda kao toplotnim izvorom

    Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević, Boban Pavlović (2021)
    U narednom periodu se planira izgradnja nekoliko desetina sistema za prečišćavanje otpadnih voda u većim gradovima u Srbiji. Iskustva iz postrojenja koja su trenutno u radu, pokazuju da bi prečišćena otpadna voda, s obzirom na protok i temperaturu, mogla da predstavlja značajan izvor obnovljive energije. U radu su prikazani primeri dobre prakse korišćenja ove energije u sistemima daljinskog grejanja u zemljama Evropske unije. Analiziran je rad postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Šapcu i razmotrena je mogućnost njegovog korišćenja ...
    toplotna pumpa, sistem daljinskog grejanja, postrojenje za prečišćavanje otpadnih voda
    ... ida. Očekivano veće korišćenje OIE za proizvonju električne energije će predstavljati bitan stimulans za korišćenje toplotnih pumpi u SDG. LITЕRАTURА [1] Živković, M., Ivezić, D. Osnove energetike. Rudarsko-geološki fakultet, Beograd, 2019. [2] Heat Roadmap Europe, https://heatroadmap.eu/ ...

  • Industrija 4.0 - koncept prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) u rudarstvu

    Predrag Jovančić, Vesna Damnjanović, Dragan Ignjatović, Miloš Tanasijević, Stevan Đenadić (2019)
    Četvrtu industrijsku revoluciju – Industriju 4.0 karakteriše upotreba cyber-fizičkih sistema. Da bi se postigla optimalna strategija održavanja (ali i eksploatacije), neophodno je razviti sisteme koji podržavaju napredne inteligentne sisteme održavanja ili tehnologije pametnog održavanja. Iz toga su proizašli postulati Prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) koji definišu veoma blisku budućnost u oblasti održavanja tehničkih sistema pa i rudarske opreme. PdM 4.0 uključuje iskorišćenje snage veštačke inteligencije za stvaranje stalnog uvida u otkrivanje uzroka i anomalija u radu opreme, koje se ...
    rudarstvo, prediktivno održavanje PdM 4.0, Industrija 4.0

  • Flyrock induced by blasting in surface mining

    Milanka Negovanović, Lazar Kričak, Snežana Ignjatović, Stefan Milanović, Jovan Marković, Nikola Simić, Rade Šarac (2022)
    Miniranje predstavlja i dalje najefikasniji i najjeftiniji način eksploatacije velikih količina čvrstih mineralnih sirovina na površinskim kopovima. Energija eksplozije se koristi za fragmentaciju čvrste stenske mase do zahtevane granulacije. Pored pozitivnih efekata miniranja, postoje i određeni neželjeni efekti svakog procesa miniranja koji se mogu javiti, a to su: potresi tla, razletanje komada stene, vazdušni udari, otrovni i zagušljivi gasovi i prašina. Razletanje komada stene je nekontrolisano izbacivanje fragmenata odminirane stenske mase i predstavlja jedan od glavnih izvora materijalne štete ...
    razletanje, bušenje, miniranje, površinska eksploatacija, bezbednost, nesreća

  • Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geotermalna karakterizacija sistema / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - system geothermal characterization

    Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović (2024)
    Postavljeni konceptualni model hidrogeotermalnog sistema Brusa sa širom okolinom testiran je primenom različitih hidrohemijskih i izotopskih metoda u cilju njegove verifikacije i karakterizacije. Rezultati su ukazali na atomsfersko poreklo geotermalnih fluida i na razviće primarnih rezervoara u okviru karbonatnih stena. Prvi rezervoar formiran je u okviru krečnjaka gornjotrijakse starosti, dok drugi rezervoar egzistira u okviru trijskaih mermera. Zone prihranjivanja locirane su u zapadnom delu terena. Sistemi gravitacionih raseda kontrolišu kretanje fluida u sistemu, dok proces jonske izmene dominira u ...
    hidrogeotermalni sistem, hidrohemijske i izotopske metode, mladi intruzivi

  • Damage quantification of built stone on Dark Gate (Belgrade, Serbia): sample of damage index application for decay rate evaluation

    Maja Franković, Nevenka Novaković, Vesna Matović (2015)
    The Dark Gate is the monument of culture, part of the cultural and historical complex of the Belgrade Fortress. It is constructed of limestone blocks that after 270 years of exposure to environmental conditions and different anthropogenic influences show wide ranges of decay forms. During 2007, detail registration of all built limestone microfacies and weathering forms was done using tools of monument mapping. A correlation scheme ‘‘intensity– damage category’’ was made according to the type, intensity, and distribution of ...
    Krečnjak, mapiranje, Indeks raspadanja, brzina raspadanja, progresija
    ... tionally accepted classification scheme developed by the Aachen working group “Natural Stones and Weathering?” (Fitzner et al. 1995) in scientific literature ' known as Fitzne's model mapping. The standard classification scheme was modified to fit the size of built stone blocks in Dark Gate. A c ...
    ... Publications, 271, pp 1-8 Svahn H (2006) Final report for the research and development project non-destructive field tests in stone conservation, literature study, rapport fran riksantikvariežimbetet 2006:3. Riksantikvarieiimb- etet, Stockholm Turkington AV, Smith BJ (2004) Interpreting spatial ...

  • Granatski amfiboliti Bistrice

    Jovana Opančina (2024)
    Predmet ispitivanja ovog završnog rada su granatski amfiboliti Bistrice. Izvršena su petrografska i hemijska ispitivanja s ciljem da se odredi stepen metamorfizma, protolit ispitivanih stena i P-T uslovi nastanka. Ispitivani granatski amfiboliti geografski pripadaju Prijepolju, tačnije nalaze se na ulasku u Prijepolje, mesto Bistrica. Geološka građa obuhvata uglavnom mezozojske tvorevine među kojima se nalaze sedimentne, magmatske i metamorfne stene. Geološki procesi koji su doveli do stvaranja amfibolita su procesi subdukcije i obdukcije koji su se pretpostavljamo dešavali na većim ...
    granatski amfiboliti, Bistrica, elektronska mikrosonda, polarizacioni mikroskop

  • Tehnička i biološka rekultivacija deponije pepela i šljake na Površinskom kopu Gračanica, Gacko

    Boban Crnogorac (2024)
    U završnom radu prikazane su faze rekultivacije u cilju uklanjanja degradiranih površina nastale usled deponovanja pepela i šljake, tehnološki proces nastajanja istih, kao i način transporta i odlaganja šljake i pepela. Primenjena je optimalna rekultivacija koja se sastoji od tehničke i biološke rekultivacije. Detaljno je predstavljen opis izvođenja radova tehničke i biološke rekultivacije, ukupni troškovi svih radova, kao i izbor metoda prevođenja degradiranih površina izazvanih odlaganjem šljake i pepela, u cilju njihove rekultivacije i rehabilitacije u njihov koliko je moguće prvobitni oblik. Ovi ciljevi se ...
    Površinska eksploatacija, PK „Gračanica“, Tehnička rekultivacija, Biološka rekultivacija, zaštita životne sredine, pepeo, šljaka
    ... ija opreme.........aa a aananetaoaet 41 3.x7. Organizacija rada na rekultivaciji.......aa n 41 4. ZAKLJUČAK a aeaaaaata a eeaaaaNet 42 5. LITERATURA.......n a naaaaaa e teiaaaeoaatatt 43 SPISAK SLIKA Slika 2.1 - Položaj opštine Gacko ......aaaaaa a aaoaaanatnoek 6 Slika 2.2 - Satelitski ...
    ... degradirane površine na odlagalištima iznosi 400 628 m?, a ukupni troškovi rekultivacije za dinamiku rada od dve godine iznose 8 828 145 KM. 42 5. LITERATURA [1] · Knjiga 5, (2013), Tehnički projekat rekultivacije deponije pepela i šljake, Dopunski rudarski projekat PK „Gračanica“ – Gacko, „IRM BOR“ ...

  • Arsenopirit iz rudnih ležišta Šumadijsko-kopaoničke oblasti: paregeneza, sastav i produkti oksidacije

    Ivana N. Jelić (2023)
    Arsenopirit, FeAsS je čest pratilac polimetaličnih orudnjenja Šumadijsko-kopaoničke oblasti. Jedan je od sulfida koji u najvećoj meri koncentriše zlato. Nepoželjan je u rudama jer njegovom oksidacijom na jalovištima može doći do oslobađanja arsena koji spada u elemente toksične za životnu sredinu. U okviru ovog doktorata sistematski su ispitivani arsenopiriti iz različitih stadijuma i tipova orudnjenja rudnih ležišta i mineralizacija Šumadijsko-kopaoničke oblasti (Rudnik, Sastavci, Trepča, Gokčanica – Drenjak i Rujak, Golijska reka i Jurija). Uzorci arsenopirita ispitivani su polarizacionom mikroskopijom ...
    arsenopirit, zlato, skorodit, Šumadijsko-kopaonička oblast, parageneza, zonarnost
    ... podataka nasuprot obilju hemijskih podataka koji pokazuju varijacije u sastavu arsenopirita. Naša literatura odlikuje se oskudnim sistematskim ispitivanjima pomenutog, minerala. Što se tiče svetske literature, počevši od prvih strukturnih istraživanja arsenopirita, ističe se nekoliko publikacija. Prvobitno ...
    ... (012), kao i zonarnosti (Ramdohr, 1969). Arsenopirit je karakteristične srebrnobele do čeličnosive boje, relativno brzo skramira mesinganožutom do sivom nijansom. Ogreb je sivocrn. Neprovidan, metalične sjajnosti. Krt i neravnog preloma. Cepljivosti jasne po (110). Tvrdine 5-6 koja opada sa sadržajem ...
    ... duž c-ose u piritu (FeS2), markasitu (FeS), lelingitu (FecAs>) i arsenopiritu (FeAsS). Boje atoma: žuta — S, crvena — Fe, narandžasta — As, žuto-siva — S ili As (Vaughan & Corkhill, 2017). Brojne publikacije pokazuju složenost strukture arsenopirita, a posebno njegovog sastava arsena i sumpora ...

  • LRMI markup of OER content within the BAEKTEL project

    Ranka Stanković, Daniela Carlucci, Olivera Kitanović, Nikola Vulović, Bojan Zlatić (2015)
    ... expectation and hope is that the implementation of LRMI within BAEKTEL project would lead to improved “discoverability” of published materials. LITERATURE [1] LRMI guide: The Content Developer’s Guide to the Learning Resource Metadata Initiative and Learning Registry, 2014, Association of Educational ...

  • Stanje i perspektivnost vodosnabdevanja Obrenovca i naselja opštine posle poplava, 2014. godine

    Bojan Hajdin, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić (2017)
    Obrenovac i okolna naselja su tokom 2014. godine zbog poplava u Srbiji pretpeli veliku materijalnu štetu, a pored brojnih privrednih preduzeća ozbiljno je bio ugrožen i sistem vodosnabdevanja. Izvorište „Vić bare“ za vodosnabdevanje grada u selu Zabrežje, na Savi, u potpunosti je potopljeno, a vodovodna mreža, u pojedinim delovima već veoma stara, dodatno je oštećena. Poslednjih nekoliko decenija kao glavni razlozi za probleme u vodosnabdevanju Obrenovca isticane su nedovoljne rezerve podzemnih voda na izvorištu. Novijim istraživanjima utvrđene su rezerve ...
    ... obezbediti i dodatne količine vode kojima se dugo- ročno rešava pitanje kvalitetne vode za piće stanov- ništva Obrenovca i okolnih naselja. LITERATURA [1] Filipović B. Hidrogeološka studija o mogućnosti maksimalnog iskorišćavanja podzemnih voda iz izvorišta Vić bare kod Obrenovca. Rudarsko-geolo- ...

  • Infotheca (Q25460443) in Wikidata

    Ranka Stanković, Lazar Davidović (2021)
    Vikipodaci su baza znanja Zadužbine Vikimedija koja predstavlja zajednički izvor različitih vrsta podataka koje koriste ne samo drugi Vikipedijini projekti, već sve više i brojne aplikacije semantičkog veba. U ovom radu ćemo prezentovati primer integracije Vikipodataka sa digitalnim bibliotekama i eksternim sistemima, kao i mogućnost ubrzanja pripreme i unosa podataka na primeru radova iz časopisa za digitalnu humanistiku Infoteka.
    semantički veb,otvoreni povezani podaci, vikpodaci,Infoteka, metapodaci časopisa
    ... search.” The Electronic Library. Krstev, Cvetana, Jelena Jaćimović, Branislava Šandrih, and Ranka Stanković. 2019. “Analysis of the first Serbian Literature Corpus of the Late 19th and Early 20th century with the TXM platform.” In Book of abstracts of DH_BUDAPEST_2019, 36–37. Nielsen, Finn Årup, Daniel ...

  • The different approaches in seismic stratigraphy interpretation

    Dejan Radivojević (2018)
    U tekstu su prikazana dva osnovna pristupa u seizmostratigrafskoj interpretaciji. Prvi kao polaznu osnovu ima seizmičke sekcije, čija se interpretacija u kasnijoj fazi koreliše sa bušotinskim podacima. Drugi u prvoj fazi analizira podatke dobijene dubokim bušenjem koji se kasnije korelišu sa seizmičkim sekcijama. Prikazan je hronološki redosled i objašnjen postupak pri seizmostratigrafskoj interpretaciji oba pristupa. Ovakav način interpretacije omogućio je naftnim kompanijama detaljnije i preciznije sagledavanje geoloških odnosa, smanjenje rizika istraživanja i racionalnije projektovanje razradnih bušotina.
    seizmostratigrafija, istraživanje nafte i gasa, karakteristične seizmičke sekvence, seiz-mofacijalna analiza
    ... predstavlja deo projekta 176015, koji je finansijski podržan od strane Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije. LITERATURA [1] Catuneanu O, Principles of Sequence Stratigraphy, Elsevier, pp 375, Amsterdam, 2007. [2] Emery D. & Myers K. J, Sequence Stratigraphy, ...

  • Аnaliza mogućnosti povećanja nagiba završne kosine površinskog kopa “Podbraćan”

    Vladimir Čebašek, Veljko Rupar (2018)
    Eksploatacijom boksita iz ležišta "Podbraćan" formiran je površinski kop sa maksimalnom visinom zavšne kosine od 280 m. Redovnom kontrolom stabilnosti trenutnog stanja kosina površinskog kopa utvrđeno je da faktor sigurnosti iznosi Fs = 1.71 – 1.85, a što je ukazalo da postoji mogućnost povećanja nagiba kosine. U radu je prikazan postupak analize mogućnosti povećanja nagiba završne kosine površinskog kopa "Podbraćan".
    stabilnost kosina, povećanje nagiba kosina, metoda konačnih elemenata

  • FTIR spectroscopic study оf S-мetolachlor сorption оn inorganic and organically modified montmorillonite from Bogovina

    Lazar Kaluđerović, Zorica Tomić, Jelena Bogosavljević, Ljubomir Životić, Maja Milošević (2021)
    ... ring bands from 1462 cm'"! to lower wavenumbers and (3) disappearance of 1363 cm'! band (C=C-N vibrations) after adsorption. According to the literature, one of the most important mechanisms of the herbicide adsorption on PTMA - montmorillonite is a-x: bonding between benzenc the ring of the herbicide ...

  • Sitni, ali bitni: uloga sitnih sisara, herpetofaune i mekušaca u rekonstrukciji pleistocenskih paleosredina

    Katarina Bogićević, Draženko Nenadić, Dragana Đurić, Mihajlo Jovanović, Aleksandra Savković (2023)
    Fosilni ostaci životinja i biljaka imaju važnu ulogu u rekonstrukciji pleistocenskih paleosredina. U ovom radu opisan je značaj tri grupe životinja: sitnih sisara, herpetofaune I mekušaca. Mada je za rekonstrukciju važan sastav čitave asocijacije, nalasci pojedinih vrsta mogu biti dovoljno indikativni da otkriju tip staništa ili klimatske uslove. Posebnu teškoću pri rekonstrukciji paleosredina u Srbiji predstavlja činjenica da klimatske promene na Balkanskom poluostrvu nisu bile tako oštre kao u srednjoj i zapadnoj Evropi, pa ne postoji drastična razlika u ...
    ... preko Projekta NEEMO Fonda za nauku Republike Srbije broj 7746827. 49 III KONGRES GE0LOGR BOSNE I HERCEGOVMINE SR MEBUNRRODNIM UČEŠĆEM Literatura 1. Andrews,P.,(1990): Owls, caves and Fossils: predation, preservation and accumulation of small mammal bones in caves, with analysis of thc ...

  • Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia

    Оливера Крунић (2021)
    минералне воде

  • Polymorphism and photoluminescence properties of K3ErSi2O7

    Predrag Dabić, Marko G. Nikolić, Sabina Kovač, Aleksandar Kremenović (2019)
    alkalni silikati elemenata retkih zemalja, silikati lantanoida, polimorfizam, fotoluminescencija, kristalna struktura

  • Uticaj površinske obrade kamena na promenu primarne poroznosti

    Ana Radivojević (2024)
    Površinska obrada kamena je izuzetno bitna kod stena koje se koriste u izgradnji svih vrsta objekata. Površinskom obradom se direktno utiče, ne samo na estetska svojstva kamena nego i na njegove fizičko-mehaničke karakteristike. Cilj ovog završnog rada je analiza uticaja poliranja i rezanja kao tehnoloških procesa obrade na poroznost odabranih vrsta arhitektonsko-građevinskog kamena. Ispitivane stene su gabro „Nero Assoluto“, granit sa površinskog kopa „Ploče“, granit African Red, krečnjak sa lokaliteta „Skržut“ i krečnjak poznat pod nazivom „Sirogojno crveni“.
    polirana površinska obrada kamena, rezana površinska obrada, poroznost, kapilarno upijanje vode
    ... odakle se etažno vrši eksploatacija trijaskih krečnjaka koji se u geološkoj literaturi često nazivaju i „buloški krečnjaci“. Komercijalni nazivi ovih stena su „Sırogojno crveni“ — za crveni varijetet i „Bulog“ — za sivi varijetet. U ovom radu biće reči samo o crvenom varijetetu, odnosno „Sırog ...
    ... u arhitekturi i građevinarstvu, zbog čega se ovaj granit i smatra jednim od vrednijih stena sa naših područja. Javlja se u različitim nijansama sive: svetliji varijetet je dvoliskunski, a tamniji je biotitski granit (Erić, P., et al. 2000) (sl. 2.6) . . Slika 2.6 — Kamenolom granita ,, Ploča“ ...
    ... Jedinice LGS su interpretirane kao kasniji frakcioni produkti Nebo magmatskog tela. Generalno, glavne karakteristika LGS su heterogenost boje (od sive do crvene), varijabilnost u strukturi, od krupno- do srednjozrnasti Bt-Hb graniti i granofira do leukokratnih finozrnastih granita i i aplita. Glavni ...

  • Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude

    Ivana M. Jovanović (2016-01-13)
    U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...
    flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže
    ... Genetic Algorithm) GANN – hibridni neuro-genetski algoritam (engl. Genetic Algorithm Neural Network) GLCM – matrica združenog pojavljivanja nivoa sivog (engl. Gray Level Co-occurrence Matrix) GPC – generalizovano prediktivno upravljanje (engl. Generalized Predictive Control) GSA – gravitacioni ...
    ... Control) MPHC – modelsko prediktivno heurističko upravljanje (engl. Model Predictive Heuristic Control) NGLDM – matrica zavisnosti nivoa sivog susednih piksela (engl. Neighboring Gray Level Dependence Matrix) NSGA-II – nedominantni sortirajući genetski algoritam (engl. Non-dominated Sorting ...
    ... 9 Engl. GLCM – Grey level co-occurence matrix – Matrica združenog pojavljivanja nivoa sivog. U datom slučaju primenjena su dva algoritma koji razmatraju prostornu i susednu zavisnost između piksela. 10 Engl. SOM – Self-organizing map ...