Претрага
171 items
-
Lokacijsko-alokacijski model optimalnog planiranja rudarkih proizvodnih objekata na makro nivou u industriji nemetaličnih mineralnih sirovina
Aleksandar Simić (1998)Aleksandar Simić. Lokacijsko-alokacijski model optimalnog planiranja rudarkih proizvodnih objekata na makro nivou u industriji nemetaličnih mineralnih sirovina, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 1998
-
Određivanje optimalnih parametara odreska rotornih bagera u funkciji otpora na kopanje
Ivica Jakovljević (2008)Ivica Jakovljević. Određivanje optimalnih parametara odreska rotornih bagera u funkciji otpora na kopanje, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2008
-
Истраживањe могућности коришћења нискотемпературних извора топлоте за одрживи развој енергетике градова
Miodrag M. Grujić (2014-06-04)Одрживост је континуиран процес балансирања између животне средине, економске исоцијалне димензије, који се односи на системска побољшања животног окружења.Енергија се налази међу покретачима одрживог развоја везано за потребу за повећањесоцијалног благостања, његову кључну улогу у економском развоју и утицај на животнусредину. Урбане зоне, као центри потреба за енергијом и емисија угљеника, пружајузначајне могућности за промоцију одрживости енергетског система заједнице.Планирање нових енергетских капацитета, у складу са принципима одрживог развоја,обухвата спровођење политике повећања енергетске ефикасности и увођења обновљивихизвора енергије. Дисертација ставља ...одрживи развој, даљинско грејање, модел, сценарио, вишекритеријумскаанализа, нискотемпературни извори, ELECTRE, Београд... Комбиновање соларних колектора и топлотне пумпе обезбеђује оптималну количину енергије, при чему је могуће уградити и додатне електричне грејаче или котао као додатне изворе енергије. 33 5. ИЗБОР ОПТИМАЛНЕ ОПЦИЈЕ ЗА ИНСТАЛИРАЊЕ КАПАЦИТЕТА ЗА ЗАДОВОЉЕЊЕ НОВИХ ПОТРЕБА ЗА ТОПЛОТНОМ ЕНЕРГИЈОМ ...
... пумпи, је оптималан избор у реалном и песимистичном сценарију. Предвиђено учешће геотермалне енергије у Опцији 2 је плод процена о реалној експлоатацији нових 200 бунара за централизовано добијање топлотне енергије просечног инсталисаног капацитета од по 300 kW. Опција 3, као оптималан избор ...
... рада топлотних пумпи 27 4.5.2. Коришћење соларне енергије 31 4.5.3. Хибридни соларни системи 32 5. ИЗБОР ОПТИМАЛНЕ ОПЦИЈЕ ЗА ИНСТАЛИРАЊЕ КАПАЦИТЕТА ЗА ЗАДОВОЉЕЊЕ НОВИХ ПОТРЕБА ЗА ТОПЛОТНОМ ЕНЕРГИЈОМ У ЦЕНТРАЛИЗОВАНОМ СИСТЕМУ СНАБДЕВАЊА 33 5.1. ДЕФИНИСАЊЕ ...Miodrag M. Grujić. "Истраживањe могућности коришћења нискотемпературних извора топлоте за одрживи развој енергетике градова" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-06-04)
-
Analiza toplotne moći i Vobeovog indeksa prirodnog gasa različitog porekla
Lana Mitrović (2024)U radu su prikazane najznačajnije osobine prirodnog gasa, uključujući hemijski sastav, jednačine sagorevanja i termodinamičke karakteristike koje predstavljaju osnovu za dalje razumevanje rada. Prikazane su količine prirodnog gasa na evropskom trţištu prema zemlji porekla, kao i njihove zasebne hemijske i termodinamičke karakteristike.Kvalitet prirodnog gasa u Republici Srbiji je posebno poglavlje u radu u okviru kog je detaljnjije opisano snabdevanje Republike Srbije prirodnom gasom, kao i zahtevani kvalitet.Na kraju, obuhvatajući sve prethodno navedeno, prikazan je postupak rešavanja Studije slučaja koja ...Lana Mitrović . Analiza toplotne moći i Vobeovog indeksa prirodnog gasa različitog porekla, 2024
-
Енергетска безбедност Европске уније у светлу актуелне енергетске транзиције
Бобан Павловић, Дејан Ивезић (2021)Енергетска стратегија Европске уније, која од 2015. године обухвата и циљеве у области климатских промена, тежи изградњи „енергетске уније” која потрошачима из ЕУ даје сигурну, приступачну, чисту и одрживу енергију. Енергетска политика ЕУ поставља пред себе амбициозне циљеве у погледу коришћења обновљивих извора – учешће од 32% до 2030. године. Овако опсежну и динамичну енергетску транзицију у Европи усложњава хетерогеност националних енергетских система у погледу структуре енергетског микса, нивоа увозне зависности, као и нивоа технолошког, друштвеног и економског ...енергетска безбедност, Европска унија, енергетски показатељи, природни гас, обновљиви извори енергије... [m³/дан], Epm – сума техничких капацитета свих улаза из других транспортних система [m³/дан], Pm – технички капацитет производње (укупни) [m³/дан], 44 Sm – максимални технички капацитет улаза из подземног складишта природног гаса [m³/дан], Im – технички капацитет највећег улаза у транспортни ...
... бави сигурношћу снабдевања природним гасом апострофира диверзификацију увозних рута и извора природног гаса, повећање капацитета за складиштења и унапређење прекограничних капацитета за транспорт гаса кроз изградњу нове инфраструктуре и интерконекција између чланица [29]. Слика 5 приказује мапу Европе ...
... ва везаног за сигурност снабдевања електричном енергијом и природним гасом [11], [12]. Диверзификација снабдевања природним гасом и повећање капацитета за складиштење такође су део краткорочних циљева ЕУ. Природни гас је стратешки важан енергент за секторе домаћинства и привреде, па је ЕУ, због ...Бобан Павловић, Дејан Ивезић. "Енергетска безбедност Европске уније у светлу актуелне енергетске транзиције" in Безбедносни форум, Евроазијски безбедносни форум, Београд (2021)
-
Definisanje metodologije za izbor optimalne tehnologije sanacije podzemnih prostorija u rudnicima uglja
Nevad Ikanović (2009)Nevad Ikanović. Definisanje metodologije za izbor optimalne tehnologije sanacije podzemnih prostorija u rudnicima uglja, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2009
-
Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala
Miodrag Čelebić (2024)Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHPMiodrag Čelebić. Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala, Beograd : [M. Čelebić], 2024
-
Tehnologija izrade i opremanje magacina eksploziva za potrebe ležišta bakra
Aleksandar Milojević (2024)Nakon radova otvaranja i početka eksploatacije, rudno telo bakra velikih rezervi zahteva i veliku količinu eksploziva da bi se ostvario zacrtan kapacitet. Samim tim, neophodno je izraditi funkcionalan magacin eksploziva koji će biti pristupačan svim horizontima i koji će moći da ispuni celokupni kapacitet svih horizonata. Obzirom da će se u magacinu skladištiti eksploziv, on mora ispunjavati specijalne uslove kako bi skladištenje bilo bezbedno. Neophodno je isprojektovati magacin tako da ispuni sve zahteve po pitanju količine i načina skladištenja eksploziva, ...... rezervi zahteva i veliku količinu eksploziva da bi se ostvario zacrtan kapacitet. Samim tim, neophodno je izraditi funkcionalan magacin eksploziva koji će biti pristupačan svim horizontima i koji će moći da ispuni celokupni kapacitet svih horizonata. Obzirom da će se u magacinu skladištiti eksploziv ...
... se pomoću utovarivača zapremine kašike 5,4 m?, snage motora 256 kW. Proračun i provera kapaciteta predpostavljene opreme vrši se prema obrascu koji daje proizvođač opreme: gde je: Qxu – časovni kapacitet utovarača (m*/h), 50 – vreme aktivnog rada mašine u jednom satu (min), Vku — zapremina ...
... izminiranog materijala sa čela prostorije iznosi: gde su: V zapremina izminiranog materijala (m*), Qxu – utovarni kapacitet utovarača (m?/h). 48 U tabeli 4.20 dat je proračun kapaciteta i normativa na utovaru materijala pri izradi komore za smeštaj eksploziva i detonatora. Tabela 4.20. Normativi ...Aleksandar Milojević. Tehnologija izrade i opremanje magacina eksploziva za potrebe ležišta bakra, 2024
-
Hronološki pregled razvoja površinske eksploatacije lignita u Srbiji
U ovom preglednom radu dat je istorijski pregled razvoja površinske eksploatacije lignita na teritoriji Srbije, uz kratak osvrt na geološki nastanak i kvalitet i rezerve uglja, kao i mogućnosti korišćenja za dalju upotrebu. Kolubarski, Kostolački i Kovinski ugljeni baseni lignita u Srbiji, ne računajući Kosovsko-Metohijski i Drenički u sastavu AP Kosovo i Metohija po Rezoluciji 1244 UN, su ležišta najrasprostranjenijeg uglja - lignita u Srbiji koji se eksploatiše od druge polovine 20. veka na velikom broju površinskih kopova ...Bojan Dimitrijević, Radmila Gaćina, Bogoljub Vučković. "Hronološki pregled razvoja površinske eksploatacije lignita u Srbiji" in XI Međunarodna konferencija ugalj i kritični mineral CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive
Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić (2011)... amplituda oscilacija izdašnosti ~ 40-11.000 l/s. U dubokim sifonalnim kanalima ovog vrela instalisane su pumpe velikog kapaciteta. Na osnovu rezultata izvedenog crpenja sa kapacitetom od 250 l/s, pretpostavlja se da će kontinualno zahvatanje podzemnih voda ove izdani u malovodnom periodu biti moguće ...
... prihranjivanja izdani za eksploatacione kapacitete izvorišta (slika 22). Radi se o poluzatvorenoj strukturi u trijaskim krečnjacima u podini neogenih naslaga, sa otežanim uslovima prihranjivanja. Slika 22: Dijagram opadanja pijezometarskih nivoa u funkciji ukupnog kapaciteta na izvorištu „Nepričava“ za period ...
... 7). Od ukupnih količina voda koje se koriste za javno snabdevanje stanovništva, oko 80% su podzemne vode. U nekim oblastima republike, trenutni kapaciteti izvorišta podzemnih voda nisu dovoljni da podmire potrebe stanovništva. Međutim, postoje i drugi značajni resursi podzemnih voda, posebno u aluvijalnim ...Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić. "Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive" in Naših 40 godina, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet (2011): 49-77
-
Rezultati ispitivanja parametara čvrstoće i dinamičkih svojstava mermera i mogućnost njihove korelacije
Ispitivanja stena kao radne sredine, odnosno materijala sa kojim se gradi, na kome se gradi i u kome se gradi, svojom složenošću zahteva njeno svestrano izučavanje po velikom broju parametara. Zadatak Mehanike stena je da što bolje upozna ponašanje stenske mase i njenu otpornost na dejstvo pritiska, zatezanja i smicanja, kao i dinamičkih svojstava. Poznavanje navedenih parametara i njihova korelacija omogućavaju pouzdaniji izbor parametara za projektovanje danas sve zahtevnijih uslova kako podzemne, tako i površinske eksploatacije. U ovom radu ...mermer, jednoosna čvrstoća na pritisak, čvrstoća na istezanje, brzina longitudinalnih elastičnih talasa, korelacijaJelena Majstorović-Necković, Vladimir Čebašek, Veljko Rupar. "Rezultati ispitivanja parametara čvrstoće i dinamičkih svojstava mermera i mogućnost njihove korelacije" in 11. Međunarodna konferencija “Ugalj i kritični materijali" CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
An optimal sixteenth order family of methods for solving nonlinear equations and their basins of attraction
Dejan Ćebić, Nebojša Ralević, Marina Marčeta. "An optimal sixteenth order family of methods for solving nonlinear equations and their basins of attraction" in Mathematical Communications (2020)
-
A new optimal eighth-order family of multiple root finders
Dejan Ćebić, Nebojša M. Ralević (2022)Dejan Ćebić, Nebojša M. Ralević. "A new optimal eighth-order family of multiple root finders" in Journal of the Korean Mathematical Society (2022). https://doi.org/10.4134/JKMS.j210607
-
Ostvarivanje dobiti pri uvođenju sistema agregatnih zamena na osnovnoj rudarskoj mehanizaciji površinskih kopova EPS
Jedan od osnovnih zadataka na površinskim kopovima uglja je ostvarivanje zadovoljavajućeg vremenskog i kapacitetnog iskorišćenja kontinualnih sistema. Da bi se to postiglo, neophodno je izvršiti izmene u postojećoj strategiji održavanja. Preduslov je uvođenje agregatne zamene vitalnih delova na rudarskim mašinama. Benefiti su višestruki. Očekivani rezultati ovakvog pristupa su: smanjenje zastoja i povećanje vremena rada; direktne materijalne uštede; bolja organizacija rada; racionalizaciju radioničkih i magacinskih kapaciteta; povećanje vrednosti mašina. Da bi se uvela agregatna zamena neophodne su investicije za nabavku ...Predrag Jovančić, Ignjatović Dragan, Đenadić Stevan. "Ostvarivanje dobiti pri uvođenju sistema agregatnih zamena na osnovnoj rudarskoj mehanizaciji površinskih kopova EPS" in X Međunarodna konferencija UGALJ, Zlatibor, Srbija, 13-16. Oktobar 2021., Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2021)
-
Održivo korišćenje mađarsko-srpskih međugraničnih vodnih tela
Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Saša Milanović, Stanko Sorajić, Bojan Hajdin, Željko Kljajić (2010)... grani ni uslovi: • infiltracija padavina • evapotranspiracija • opšti nivo podzemnih voda (engl. "General Head Boundary") • granica zadatog kapaciteta • grani ni uslov "drenaža" (engl. "Drainge Boundary") • granica konstantnog potencijala • grani ni uslov reka (engl. "River Boundary"). Grani ...
... ih podataka. Na podru ju severne Ba ke, infiltracija padavina, granica konstantnog potencijala, grani ni uslov "reka" i grani ni uslov zadatog kapaciteta su zadavani u nestacionarnim uslovima sa vremenskim korakom od mesec dana, dok su svi ostali grani ni uslovi zadavani u stacionarnim uslovima ...
... slede¢i grani¢ni uslovi: e infiltracija padavina © evapotranspiracija © opSti nivo podzemnih voda (engl. "General Head Boundary") granica zadatog kapaciteta grani¢ni uslov "drenaza" (engl. "Drainge Boundary") granica konstantnog potencijala grani¢ni uslov reka (engl. "River Boundary"). Grani¢éni_ uslovi ...Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Saša Milanović, Stanko Sorajić, Bojan Hajdin, Željko Kljajić. "Održivo korišćenje mađarsko-srpskih međugraničnih vodnih tela" in Vodoprivreda 42 no. 04-Jun, Beograd : Jugoslovensko društvo za odvodnjavanje i navodnjavanje (2010): 223-235
-
Proračun recirkulacionih pumpi u postrojenju za odsumporavanje dimnih gasova ,,TENT B"
Tomislav Trpković (2024)Predmet ovog rada baziraće se na proračunu i usvajanju mašinskih instalacija potrebnih za nesmetano funkcionisanje sistema dve međusobno povezane celine Absorber - Pumpna stanica, preko FRP ( Fiberglass Reinforced Plastic) cevovoda kojim se odvija transport suspenzije krečnjaka neophodnog u samom procesu odsumporavanja dimnih gasova. Pored tehničkog opisa same tehnologije koja uključuje tri objekta: Absorber, Pumpna Stanica i cevovod, glavni deo rada odnosiće se na proračun i usvajanje mašinskih instalacija koji uključuju recirkulacione radijalne centrifugalne pumpe i cevovode kojima ...postrojenje za odsumporavanje dimnih gasova, termoelektrana, pumpna stanica, FRP cevovod, Absorber, transport suspenzije gipsa, prirubnica, ventil, potisni cevovod, usisni cevovod... pumpa I stepena A kom.1 Kapacitet 215,1 m3/min Napor: 20,6 m Snaga: 1000kW Masa:18886kg 2TFI2DO Recirkulaciona pumpa I stepena B kom.1 Kapacitet 215,1 m3/min Napor: 20,6 m Snaga: 1000kW Masa:18886kg 2TF21DO Recirkulaciona pumpa II stepena A kom.1 Kapacitet 215,1 m3/min Napor: 22 ...
... pumpa II stepena B kom.1 Kapacitet 215,1 m3/min Napor: 22,1 m Snaga: 1075kW Masa:19112kg 2TF31DO Recirkulaciona pumpa III stepena A kom.1 Kapacitet 215,1 m3/min Napor: 23,6 m Snaga: 1150kW Masa:19312kg 2TF32DO Recirkulaciona pumpa III stepena B kom.1 Kapacitet 215,1 m3/min Napor: 23 ...
... je počeo s radom krajem 1983. godine, dok je blok B2 pušten u pogon krajem 1985. Ukupan planirani kapacitet elektrane bio je 4 x 620 MW, uz pojedinačne pomoćne sisteme prilagođene konačnom kapacitetu elektrane. Termoelektrana je projektovana za rad u osnovnom delu dijagrama opterećenja Elektroprivrede ...Tomislav Trpković. Proračun recirkulacionih pumpi u postrojenju za odsumporavanje dimnih gasova ,,TENT B", 2024
-
Efekti potencijalnog korišćenja postrojenja za preradu otpadnih voda kao energetskih izvora u sistemima daljinskog grejanja u Srbiji
Системи даљинског грејања постоје у 57 градова и општина у Србији и доминантно користе фосилна горива. У овим урбаним срединама су изграђени, или се планира градња система за пречишћавање отпадних вода. У раду је размотрена (са еколошког и енергетског аспекта) могућност додатног, енергетског коришћења топлоте пречишћене воде у СДГ, применом топлотних пумпи. На примеру Шапца је извршено поређење постојећег СДГ са системом који би применом топлотних пумпи искористио енергетски потенцијал система за пречишћавање отпадних вода. Добијени индикатори су послужили ...... инсталисаних капацитета топлотних пумпи са различитим стандардним вредностима COP на основу употребе 90% укупно испуштене воде (разлика у расипању и рециркулацији) за произвољне вредности температурних разлика су приказани у Табели 3. Табела 3. Пројекције инсталисаних капацитета топлотних пумпи ...
... топлотних пумпи које се инсталирају у системе даљинског грејања су: Топлотне пумпе које користе неки извор на температури спољашње средине. Типичан капацитет ових инсталација је 1 до 10 MW инсталисане топлотне снаге, а температура разводне воде је 80˚C.. Најчешће су са механичким компресором и угљен- ...
... виши COP. Међутим, топлота за погон апсорпционих топлотних пумпи може бити доступна по ниским ценама и у том случају, овакви системи могу бити оптималан избор. 4 ИНТЕГРАЦИЈА СИСТЕМА ЗА ПРЕРАДУ ОТПАДНИХ ВОДА У СИСТЕМ ДАЉИНСКОГ ГРЕЈАЊА У ШАПЦУ 4.1 Тренутно стање СДГ у Шапцу ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević . "Efekti potencijalnog korišćenja postrojenja za preradu otpadnih voda kao energetskih izvora u sistemima daljinskog grejanja u Srbiji" in Stručno-naučna konferencija TOPS 2019, Poslovno udruženje toplana Srbije (2019)
-
Efekti regeneracije bunara na primeru Grabovičkog polja kod Kladova
Na mnogim izvorištima podzemnih voda javljaju se problemi smanjenja eksploatacionog kapaciteta kao posledica starenja bunara. Bunar tokom vremena menja svoje performanse, bilo da je u eksploataciji ili van radnog procesa. Na njegovo starenje utiče veliki broj faktora. Kao posledice javljaju se ekonomski, privredni i socijalni problemi. Regeneracija bunara je u praksi pokazala najbolje efekte za rešavanje ovih pitanja. Na prostoru Kladovskog ključa u priobalju Dunava koristi se drenažni sistem bunara za odbranu od visokih vodostaja. Prilikom provere stanja bunara ...Ivana Cvejić, Veselin Dragišić, Vladimir Živanović, Tijana Vinčić. "Efekti regeneracije bunara na primeru Grabovičkog polja kod Kladova" in Tehnika , Savez inženjera i tehničara Srbije, Beograd (2022). https://doi.org/10.5937/tehnika2204431C
-
Eksploatacioni učinci ugljenih sistema na površinskom kopu Tamnava–Zapadno polje
U radu su analizirani eksploatacioni učinci ugljenih sistema na površinskom kopu Tamnava–Zapadno polje. Period analize je prvih šest meseci tekuće godine. Analiza je vršena sa aspekta ostvarene proizvodnje, kvaliteta uglja, efektivnog vremena rada, kapacitetnog i vremenskog iskoršćenja i zastoja sistema. Za poređenje podataka različitih parametara koji po svojoj prirodi nisu međusobno uporedivi, u radu su korišćene metode višekriterijumskog odlučivanja.... a, najpre, izdvajaju se količine i kvalitet otkopanog uglja. Za eksploataciju uglja na površinskim kopovima angažovani su rotorni bageri velikih kapaciteta [1]. Na površinskom kopu Tamnava–Zapadno polje eksploatacija uglja vrši se putem četiri BTD sistema sa strukturom opreme prikazanom u tabeli 1.1 ...
... sistem međuslojne jalovine. Kako bi se ispunili minimalni zahtevi termoelektrane, usled promena u pogledu kvalitetu uglja, neophodno je uskladiti kapacitete prilikom otkopavanja uglja. Toplotna moć tamnavskog uglja kreće se u opsegu od 6.000 do 8.000 kJ/kg. Termoelektrane koje sagorevaju lignit iz Tamnave ...
... predstavlja odnos efektivnog vremena rada sistema i kalendarskog fonda vremena. Kapacitetno iskorišćenje je odnos ostvarene proizvodnje prema teorijskom kapacitetu za analizirani vremenski period. U tabeli 2.2 prikazane su izračunate vrednosti kt i kq. Tabela 2.2 Koeficijenti vremenskog i kapacitetnog iskorišćenja ...Marko Lazić, Filip Miletić, Milena Lekić, Veljko Rupar, Željko Petrović, Lazar Žujović . "Eksploatacioni učinci ugljenih sistema na površinskom kopu Tamnava–Zapadno polje" in 10th International Conference Coal 2021, Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju, Zlatibor (2021)
-
Efikasnost različitih tipova glina Srbije za adsorpciju metilen plavog
Maja D. Milošević (2016-12-09)Adsorpciona efikasnost različitih uzoraka glina sa lokaliteta Srbije određenaje njihovim tretiranjem različitim koncentracijama rastvora metilen plavog (MP).Detaljna mineraloška karakterizacija ispitivanih glina i rezultati njihove interakcijesa rastvorima MP dobijeni su primenom optičkih, rendgenskih, hemijskih, DTA ispektroskopskih metoda.Na osnovu formiranja MP agregata u izmenljivim pozicijama i površiničestica gline, razlikuju se dva tipa glinovitih minerala: visoko naelektrisani(smektiti) i nisko naelektrisani (kaoliniti). Dimeri se stvaraju na naelektrisanimpovršinama, a granica njihovog razvoja omogućuje determinaciju mineralne vrste.Molekuli MP stoje pod uglom od 21.5o kada se ...minerali glina, metilen plavo, kristali metilen plavog, difuznarefleksija, adsorpcija, flokulacija, naelektrisanje slojeva... površinu. Kapacitet katjonske izmene zavisi od brojnih činilaca (priroda katjona, kristalinitet, veličine čestica) pa se često izražava kao opseg vrednosti. Grim (1953) iznosi tabelarni prikaz kapaciteta katjonske izmene kod važnijih minerala iz grupe glina (tabela 1). Tabela 1. Kapacitet katjonske ...
... glina (Grim, 1953) Mineral Kapacitet katjonske izmene (meq/100g) liskuni (biotit, muskovit) do 5 kaolinit 3 – 15 halojzit * 2H2O 5 – 10 sepiolit, paligorskit 20 - 30 ilit 10 – 40 halojzit * 4H2O 40 - 50 montmorijonit 70 – 120 vermikulit 130 – 210 Kapacitet katjonske izmene se može izraziti ...
... potrebno je imati veoma kratko rastojanje između susednih negativnih naelektrisanja. Zapažena su znatna neslaganja između kapaciteta katjonske izmene (KKI) kod glina i adsorpcionog kapaciteta boje na glini. Na primer, količina adsorbovanog MP na sepiolitu je za četri puta veća nego njegov KKI (Rytwo et al ...Maja D. Milošević. "Efikasnost različitih tipova glina Srbije za adsorpciju metilen plavog" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-12-09)