Претрага
358 items
-
Одлагање индустријског отпада
Динко Кнежевић, Славко Торбица, Златко Рајковић, Мирко Недић. Одлагање индустријског отпада, Београд : Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2014
-
Blasting mats for the protection of people, structures and the environment in proximity to the blast site
Milanka Negovanović, Lazar Kričak, Stefan Milanović, Jovan Marković, Nikola Simić, Snežana Ignjatović (2023)Енергија експлозије која се ослобађа током процеса детонације минских пуњења у бушотинама користи се за дробљење чврсте стенске масе на комаде различитих облика и величина, у зависности од карактеристика стене и оптимизације параметара бушења и минирања. Поред позитивних ефеката минирања, постоје и одређени нежељени ефекти сваког процеса минирања који се могу јавити, а то су: потреси тла, разлетање комада одминираног материјала, ваздушни удари, загушљиви и отровни гасови и прашина. Разлетање комада је неконтролисано избацивање комада одминиране стенске масе и ...Milanka Negovanović, Lazar Kričak, Stefan Milanović, Jovan Marković, Nikola Simić, Snežana Ignjatović. "Blasting mats for the protection of people, structures and the environment in proximity to the blast site" in 30th International Conference Ecological Truth and Environmental Research – Ecoter’23, Stara Planina, Serbia, 20–23 Jun 2023, Bor : University of Belgrade, Technical Faculty in Bor (2023)
-
Industrial Waste Heat Potential for Meeting Heat Demand in the Republic of Serbia
Dejan Ivezić, Marija Živković (2023)Finalna potrošnja energije u industrijskom sektoru čini skoro 25% finalne potrošnje energije u Republici Srbiji. Procenjuje se da je 50-70% potrošnje energije u industriji namenjeno proizvodnji toplotne energije u različitim industrijskim procesima. Deo proizvedene toplotne energije se nepovratno gubi kao energija odvedena u okolinu: prenosom toplote kroz zidove procesne opreme, dimnim gasovim, otpadnim vodama itd. Korišćenjem otpadne toplote povećava se efikasnost korišćenja primarne energije i smanjuje ukupna potreba za energijom. Otpadna toplota se može koristiti u samom industrijskom objektu ...Dejan Ivezić, Marija Živković. "Industrial Waste Heat Potential for Meeting Heat Demand in the Republic of Serbia" in Energija, ekonomija, ekologija (2023). https://doi.org/10.46793/EEE23-1.17I
-
Geneza i uslovi cirkulacije voda kompleksnih karstnih sistema Kučajsko-Beljaničkog masiva
Ljiljana M. Vasić (2017-07-14)postupaka koji je primenjen u cilju definisanja zona prihranjivanja i veze izmeđupodzemnih i površinskih voda, vremena koje voda provede u podzemlju, pri čemu seformira jedinstven hemijski sastav i temperaturni režim isteklih voda, bili su polaznaosnova za usmerenje na istraživanje karsta i definisanje teme doktorske disertacije.Kučajsko-beljanički masiv se nalazi u istočnoj Srbiji i pripada oblasti Karpatobalkanskogluka i idealan je poligon za istraživanje, obzirom da se u okviru njega nalazejaka karstna vrela i pojave toplih karstnih izvora na relativno malom rastojanju, ...karstni sistemi, geneza podzemnih voda, izotopske metode, starost voda,hidrogeohemijski procesi, dubina cirkulacije podzemnih voda, subtermalne i termalnevode... sadržaj plemenitih gasova u vodi, korišćen uzorkivač za plemenite gasove sa bakarnim cevima (slika 5.29.). Slika 5.28. Uzorkovanje vode za analizu tricijuma (foto: S. Milanović) Ljiljana M. Vasić Doktorska disertacija 150 Slika 5.29. Uzorkivač za plemenite gasove, 1 – bakarna cev ...
... otklanjaju korišćenjem izotopskih odnosa. Zavisnost temperature od rastvorljivosti plemenitih gasova zapravo daje mogućnost da se utvrdi temperatura prihranjivanja. Temperatura plemenitih gasova (eng. noble gas temperature), zajedno sa podacima datiranja podzemnih voda, predstavlja dobar pokazatelj ...
... sadržaji He, Ne, Ar, Kr, Xe i 3He/4He plemenitih gasova. Analiziranje uzoraka vršeno je u Mađarskoj u laboratoriji Instituta „ATOMKI“, na uređaju VG5400 noble gas mass spectrometer. Slika 5.32. Uzorkovanje vode za analizu sadržaja plemenitih gasova 5.3.3. Negeološke metode - Meteorološki i ...Ljiljana M. Vasić. "Geneza i uslovi cirkulacije voda kompleksnih karstnih sistema Kučajsko-Beljaničkog masiva" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2017-07-14)
-
Characterization of the eastern Suva Planina Mt. karst aquifer (SE Serbia) by time series analysis and stochastic modelling
Earth-Surface Processes,Geology, Pollution, Soil Science, Water Science and Technology, Environmental Chemistry, Global and Planetary ChangeBranislav Petrović, Veljko Marinović, Zoran Stevanović. "Characterization of the eastern Suva Planina Mt. karst aquifer (SE Serbia) by time series analysis and stochastic modelling" in Environmental Earth Sciences, Springer Science and Business Media LLC (2023). https://doi.org/10.1007/s12665-023-10911-5
-
Termička zrelost organske supstance i naftno-matični potencijal istočne Hercegovine
Nikoleta Aleksić (2021)Cilj istraživanja, obrade i interpretacije rezultata prikazanih u disertaciji je utvrđivanje termičke zrelosti organske supstance i naftno-matičnog potencijala sedimentnih stena na području istočne Hercegovine, primenom metoda pirolize Rock-Eval, organo-petrografskog proučavanja organske supstance u normalnoj svetlosti i fluorescenciji, koja je pored kvalitativne analize uključila posebno i refleksiju vitrinita. Osim toga, na osnovu organsko-geohemijskih analiza sagledane su karakteristike i poreklo ekstrahovanog bitumena metodom gasne hromatografije - masene spektrometrije, pri čemu su izvršene analize biomarkera kao geohemijskih indikatora. Tokom rada na doktorskoj ...organska supstanca, termička zrelost, matične stene, naftni potencijal, refleksija vitrinita, piroliza Rock-Eval, biomarkeri, Karbonatna platforma, istočna HercegovinaNikoleta Aleksić. Termička zrelost organske supstance i naftno-matični potencijal istočne Hercegovine, Beograd : [N. Aleksić], 2021
-
Analiza seizmičkog dejstva eksplozije pri miniranju na primeru izrade tunela Golubac kod Golupca
Savremeno rudarstvo, a pogotovo masovna eksploatacija metaličnih ležišta, ne bi se mogla zamisliti bez primene eksploziva. Rudarstvo je privredna grana, gde su eksplozivi našli najširu primenu za eksploataciju čvrstih mineralnih sirovina. Primena energije eksploziva dovodi do poboljšanja tehničkoekonomskih pokazatelja pri eksploataciji mineralnih sirovina, ali i do pojave negativnih efekata koji prate radove na miniranju. Eksplozivni materijali u rudarstvu, geologiji i drugim delatnostima, svojim dejstvom narušavaju prirodnu sredinu u vidu drobljenja, razbacivanja komada stene, vazdušnih udara, pojave sezmičkih efekata, pojave ...Suzana Lutovac, Miloš Gligorić, Jelena Majstorović, Luka Crnogorac. "Analiza seizmičkog dejstva eksplozije pri miniranju na primeru izrade tunela Golubac kod Golupca" in XV Međunarodna konferencija OMC 2022, Zlatibor, 12-15. oktobar 2022., Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2022)
-
Projecting short to medium-term effects of carbon emissions trading on Serbia's GDP
Boban Pavlović, Nikola Trtica (2024)This paper presents an approach to assess the short to medium-term effects of the Emissions Trading System (ETS), an economic and climate policy instrument aimed at reducing greenhouse gas emissions, on GDP from the expenditure side. The analysis focuses on Serbia’s electricity sector, which relies heavily on lignite-based pro duction dominated by state-owned enterprises. The obtained projections suggest that in the short term, the introduction of an ETS may lead to slower GDP growth compared to official forecasts. However, ...... assess the short to medium-term effects of the Emissions Trading System (ETS), an economic and climate policy instrument aimed at reducing greenhouse gas emissions, on GDP from the expenditure side. The analysis focuses on Serbia's electricity sector, which relies heavily on lignite-based pro- duction ...
... Mechanism (CBAM), which was introduced in 2023. These initiatives serve distinct purposes and reflect the EU's commitment to reducing greenhouse gas (GHG) emissions while main- taining competitiveness (European Commission, 2024). The EU's ETS aims to reduce GHG emissions and promote a low-carbon ...
... countries seeking to join the EU and countries with substantial trade with the EU have various options for introducing instruments to reduce greenhouse gas emissions, including introducing their own ETS or paying CBAM. They also have the option to pursue other climate-related policies, such as carbon ...Boban Pavlović, Nikola Trtica. "Projecting short to medium-term effects of carbon emissions trading on Serbia's GDP" in Utilities Policy, Elsevier BV (2024). https://doi.org/10.1016/j.jup.2024.101855
-
The use of biological markers in determination of origin and type of organic matter in the Tisza river sediments
Snežana Štrbac, Gordana Gajica, Aleksandra Šajnović, Nebojša Vasić, Ksenija Stojanović, Branimir Jovančićević (2013)The objective of the study was to determine the origin and type of organic matter (OM) of the Tisza recent sediments along the distance of 153 km through the territory of Serbia. For this purpose group organic-geochemical parameters and biomarker compositions were used. All samples contain approximately same amount of OM, which was deposited under uniform, slightly reducing conditions. Based on the distribution of n-alkanes, the origin and type of OM could not be precisely estimated. However, n-alkane patterns ...... and methanol (1:1 volume ratio). The saturated hydrocarbons were analyzed by gas chromatography–mass spectrometry (GC–MS). A gas chromatograph Agilent 7890A GC (H5-MS capillary column, 30 m×0.25 mm, He carrier gas 1.5 cm3 min-1, FID) coupled to an Agilent 5975C mass selective detector (70 eV) ...
... Vitorović, Water Air Soil Pollut. 183 (2007) 225 4. V. Beškoski, G. Gojgić-Cvijović, B. Jovančićević, M. Vrvić, Gas Chromatograph in Environmental Sciences and Evaluation of Bioremediation, in Gas Chromatography – Biochemicals, Narcotics and Essential Oils, B. Salih, Ö. Çelikbıçak, Eds., InTech, Rijeka ...Snežana Štrbac, Gordana Gajica, Aleksandra Šajnović, Nebojša Vasić, Ksenija Stojanović, Branimir Jovančićević. "The use of biological markers in determination of origin and type of organic matter in the Tisza river sediments" in Journal of Serbian Chemical Society, Beograd : Srpsko hemijsko društvo (2013). https://doi.org/10.2298/JSC130614087S
-
Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima
Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje... disperzije zagađujućih materija. Težinski koeficijenti su određivani na osnovu vrednosti intenziteta ugljen-dioksida, nivoa emisije gasova staklene bašte i emisije gasova staklene bašte po bruto društvenom proizvodu. Rezultat postavljenog cilja, pred zemljama članicama EU, zavise od energetskih politika ...
... relevantnim sektorima, od kojih je jedan energetika [130, 131]. U izveštaju o emisiji gasova sa efektom staklene bašte iz 1990. god. navodi se da Republika Srbija ne učestvuje u značajnoj meri na ukupne emisije gasova sa efektom staklene bašte na globalnom nivou. Zakon o potvrđivanju Kjoto protokola ...
... spadaju: prisustvo prašine na površinskom kopu (P 1), emisija prašine i izduvnih gasova za vreme rada rudarske mehanizacije (P 2), raznošenje ugljene prašine s pristupnih i transportnih puteva (P 3) i emisija gasova izazvana samozapaljenjem uglja ili ugljene prašine (P 4). Tabela 4 Ocene značajnosti ...Jelena R. Malenović - Nikolić. "Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-07-12)
-
Evaluation And Perspectives Of Underground Coal Mines In Serbia
... seam variation, roof and floor conditions, rock pressure and geo-mechanic conditions (criteria C2); • Mining hazards, such as gas, water, dust and potential for gas outbursts and spontaneous combustion (criteria C3); • Potential for mechanization, such as seam inclination, seam thickness, floor ...Vladimir Milisavljević, Milena Lekić, Ivica Ristović, Vojin Čokorilo, Aleksandar Cvjetić. "Evaluation And Perspectives Of Underground Coal Mines In Serbia" in 7th Balkan Mining Congress Preceedings - BalkanMine2017, Prijedor, 11-13. oktobar 2017., Banjaluka : University of Banjalika, Faculty of Mining, RS, BiH (2017)
-
Razvoj modela upravljanja cirkulacijom u postupku bušenja korišćenjem neuro fazi sistema zaključivanja
Seyed Ali S. Razeghi (2022)Gubitak isplake predstavlja nekontrolisano isticanje bušaćeg fluida kroz formacije kao što su kaverne, pukotine, ili drugi slojevi. Tradicionalne metode procene gubitka isplake se zasnivaju na primeni seizmičkih podataka ili pronalasku „mesta“ gubitka isplake na osnovu raspoloživih podataka iz susednih bušotina. Međutim, ove metode procene nisu pouzdane.‘ U disertaciji je izvršena analiza i procena uticaja parametara bušenja, geoloških faktora, karakteristika formacije i fluida na gubitak isplake kao i na formiranje fraktura u formacijama. Uspostavljeni su modeli koji podrazumevaju proces obrade ...Seyed Ali S. Razeghi. Razvoj modela upravljanja cirkulacijom u postupku bušenja korišćenjem neuro fazi sistema zaključivanja, Beograd : [S. Razeghi], 2022
-
The Content of Toxic Metals in Agricultural Produce near a Coal Mine: Case Study KCB in Lazarevac, Serbia
Праћење и анализа концентрација токсичних метала (олово и кадмијум) у земљишту и усевима указују на то да пољопривредно земљиште у Србији углавном није загађено, а квалитет земљишта је природно добар. Због тога су таква земљишта погодна за органску пољопривреду. Сви уочени случајеви контаминације токсичним металима су само локалне природе, а резултат су ђубрива и пестицида, комуналног отпада, издувних гасова, оближњих производних објеката, топионица, рудника, јаловишта итд. Локације овог типа морају бити редовно прати и процењује статус земљишта и усева. ...Ana Koprivica, Čedomir Beljić, Boris Vakanjac, Vesna Ristić Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić. "The Content of Toxic Metals in Agricultural Produce near a Coal Mine: Case Study KCB in Lazarevac, Serbia" in Minerals, MDPI AG (2018). https://doi.org/10.3390/min8040131
-
An oilfield in Libya: A new model to enhance waste water disposal
Dušan Danilović, Vesna Karović Maričić, Nori Elhaddad, Branko Leković. "An oilfield in Libya: A new model to enhance waste water disposal" in Energy & Environment (2016)
-
Legal framework for recultivation of degraded areas caused by mining exploitation
Radmila Gaćina (2023)Prilikom površinske i podzemne eksploatacije uglja eksploatacioni sistemi oštećuju veće ili manje površine zemljišta. Iskustva pokazuju da su oštećenja zemljišta znatno veća kod površinske eksploatacije, gde je prostora degradiran ne samo u konturi rudnika i okoline, već se promene takođe dešavaju u prirodnom okruženju. U članku su predstavljeni rezultati studije zakonskih okvira rekultivacije u nekim zemljama sveta i u Srbiji. Praktično iskustvo rekultivacije pokazalo je da iskorišćenje i devastacija tokom rudarske aktivnosti predstavljaju opasnost ne samo za pogođena ...... (RCLRP) was issued in 2011, contains 7 parts (general rules, opencast coalmine, underground coal mine, metal mine, petroleum and natural gas (including coal-bed gas), construction projects, and uranium mine). Legal framework in the field of recultivation of degraded areas ... 31 Further, Completion ...
... Wiley-Blackwell: Hoboken, NJ, USA, pp. 20-22. PRESTON, B .J. (2018) Environmental Justice and Land Use Conflict: The Governance of Mineral and Gas Resource Development. J. Energy Nat. Resour. Law, 36, pp. 364— 369. LISTIYANI N, SAID MY, KHALID A. (2023) Strengthening Reclamation Obligation ...Radmila Gaćina. "Legal framework for recultivation of degraded areas caused by mining exploitation" in Underground mining engineering, Belgrade : University of Belgrade - Faculty of Mining and Geology (2023). https://doi.org/10.5937/podrad2342027G
-
Mineral and Thermal Waters of Serbia: Multivariate Statistical Approach to Hydrochemical Characterization
Maja Todorović, Jana Štrbački, Marina Ćuk, Jakov Andrijašević, Jovana Šišović, Petar Papić . "Mineral and Thermal Waters of Serbia: Multivariate Statistical Approach to Hydrochemical Characterization" in Mineral and Thermal Waters of Southeastern Europe, Springer International Publishing (2016). https://doi.org/10.1007/978-3-319-25379-4
-
An Efficient Class of Iterative Root-Finding Methods with Applications
Dejan Ćebić, Nebojša Ralević (2021)Dejan Ćebić, Nebojša Ralević. "An Efficient Class of Iterative Root-Finding Methods with Applications" in 2021 IEEE 19th International Symposium on Intelligent Systems and Informatics (SISY), IEEE (2021). https://doi.org/10.1109/SISY52375.2021.9582495
-
A Data Driven Approach for Raw Material Terminology
Olivera Kitanović, Ranka Stanković, Aleksandra Tomašević, Mihailo Škorić, Ivan Babić, Ljiljana Kolonja (2021)The research presented in this paper aims at creating a bilingual (sr-en), easily searchable, hypertext, born-digital, corpus-based terminological database of raw material terminology for dictionary production. The approach is based on linking dictionaries related to the raw material domain, both digitally born and printed, into a lexicon structure, aligning terminology from different dictionaries as much as possible. This paper presents the main features of this approach, data used for compilation of the terminological database, the procedure by which it has ...sirovine, rudarstvo, terminologija, rečnik, terminološka aplikacija, mobilna aplikacija, digitizacija, leksički podaci, korpusi, otvoreni povezani podaci... example, ‘coal waste’—‘jalovina’, ‘waste dump’—‘odlagalište jalovine’, ‘gas pressure’—‘pritisak gasa’. However, they can also contain three, four or more nouns, for example, ‘gas protection apparatus’— ‘lična zaštitna sredstva od gasova’, ‘mud circulation pressure hose’—‘isplačno crevo’. Given the frequency ...
... Petroleum Dictionary” for the field of petroleum engineering [15] was followed, after 30 years, by the “English-Croatian encyclopedic dictionary of oil and gas exploration and production” [16], which is used both in Croatia and Serbia. With 12,200 definitions and 7100 terms, it contains a compre- hensive vocabulary ...
... vocabulary of both scientific and professional terms used by scientists, experts and students in the area of exploration and production of oil and gas, but also petroleum geology, geophysics, development deposits, drilling and equipping wells, ecology and other disciplines. There is also a small bilingual ...Olivera Kitanović, Ranka Stanković, Aleksandra Tomašević, Mihailo Škorić, Ivan Babić, Ljiljana Kolonja. "A Data Driven Approach for Raw Material Terminology" in Applied Sciences, MDPI AG (2021). https://doi.org/10.3390/app11072892
-
Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geološki, geofizički i hidrogeološki uslovi / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - geological, geophysical and hydrogeological condition
Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović (2024)Na širem području Brusa izvedena su naučna multidisciplinarna istraživanja za potrebe ocene geotermalnog potencijala sa zadatkom de9inisanja uslova formiranja geotermalnih i termomineralnih resursa. Interpretacijom podataka zaključeno je da je na predmetnom terenu formiran "hibridni" hidrogeotermalni sistem, koji sadrži elemente sistema u rov-strukturi i elemente konvektivnog hidrogeotermalnog sistema sa rezervoarom u pokrivaču granitoidne intruzije. Sistem čine dva nezavisna hidrogeotermalna rezervoara. Prvi rezervoar formiran je u gornjokrednim krečnjacima na dubini od oko 1550 m. Maksimalne prognozne temperature hidrogeotermalnih resursa u krečnjačkom ...Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović. "Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geološki, geofizički i hidrogeološki uslovi / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - geological, geophysical and hydrogeological condition" in XVII Srpski simpozijum o hidrologiji sa međunarodnim učešćem , Pirot, Srbija, 02-06. October 2024, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet (2024). https://doi.org/10.5281/zenodo.13739406
-
Coupling of artificial intelligence methods in the development of hybrid intelligent systems
In this paper we present an approach which couples various artificial intelligence (AI) methods in the solution of complex problems that cannot adequately be solved by a single AI method. We argue that the resulting, hybrid intelligent systems (HIS) can be successfully implemented with the use of available AI software libraries. Different coupling methods are analyzed and a classification of hybrid systems based on the chosen method is given. Two case studies of hybrid systems used in mining engineering ...hibridni inteligentni sistemi, spregnuti sistemi, metode veštačke inteligencije, rudarske primene veštačke inteligencije... ResNet SimVent VENTEX defining basic network resistance ventilation system estimation ventilation simulation Design CFD Estimates estimation of gas and dust emission and temperature conditions flow process modelling using CFD Data acquisition ventilation and psychrometric parameters ventilation ...
... 3) The module for the analysis of temperature and heat depression distribution in the case of a fire in the mine; 4) The module for the analysis of gas distribution in the ventilation system. In view of the complexity of the INVENTS system’s global model data structure, which had to model all relevant ...Ranka Stanković, Ivan Obradović, Nikola Lilić. "Coupling of artificial intelligence methods in the development of hybrid intelligent systems" in X Kongres Matematičara, Matematički fakultet, Beograd (2001)