Претрага
626 items
-
DFT study of free radical scavenging activity of erodiol
Zoran Marković, Jelena Đorović, Milan Dekić, Milanka Radulović, Svetlana Marković, Marija Ilić (2013)Antioxidant activity of erodiol was examined at the M05-2X/6-311+G(d,p) level of theory in the gas and aqueous phases. The structure and energy of radicals and anions of the most stable erodiol rotamer were analyzed. To estimate antioxidant potential of erodiol, different molecular properties were examined: bond dissociation enthalpy, proton affinity together with electron transfer energy, and ionization potential followed by proton dissociation enthalpy. It was found that hydrogen atom transfer is the prevailing mechanism of erodiol behavior in gas; ...Zoran Marković, Jelena Đorović, Milan Dekić, Milanka Radulović, Svetlana Marković, Marija Ilić. "DFT study of free radical scavenging activity of erodiol" in Chemical Papers, Springer Science and Business Media LLC (2013). https://doi.org/10.2478/s11696-013-0402-0
-
An example of karst catchment delineation for prioritizing the protection of an intact natural area
Vesna Ristić Vakanjac, Zoran Stevanović, Aleksandra Maran Stevanović, Boris Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić (2015)Проучавано је карстни извор Перућац као главни дрен подручја планине Таре у западној Србији у циљу процене његовог режима отицања, резерви воде и дефинисања његове сливне површине. Извор се налази у североисточној, унутрашњој зони класичног динарског крша, коју карактерише доминантно проширење висококарстификованих тријаских кречњака, слабо развијена хидрографска мрежа са много понора и густе шуме. Тара је један од пет националних паркова у Србији. Циљ рада је био да се идентификује заштитна зона високог приоритета у оквиру очуваног природног подручја ...Vesna Ristić Vakanjac, Zoran Stevanović, Aleksandra Maran Stevanović, Boris Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić. "An example of karst catchment delineation for prioritizing the protection of an intact natural area" in Environmental Earth Science (2015). https://doi.org/10.1007/s12665-015-4390-y
-
Assessment of environmental radioactivity and health hazard at Stara Planina region
Slavko Dimovic, Boris Vakanjac, Ivana Jelic, Milena Rikalovic, Vesna Ristic-Vakanjac, Radoje Bankovic (2021)Циљ студије је био да се процени потенцијални ризик од зрачења у близини напуштених рудника уранијума, јаловишта или лежишта уранијума на Старој планини у Србији. За процену ризика одређено је неколико параметара: активност еквивалента радијума, Raeq, екстерни индекс опасности, Hex, брзина апсорбоване дозе гама зрачења, D, годишња ефективна доза на позадинској експозицији гама гама на отвореном, AEDoutdoor и ризик од рака током живота, ELCR. Добијени резултати су показали да сви узорци, осим једног, имају Raeq вредност и до два ...Slavko Dimovic, Boris Vakanjac, Ivana Jelic, Milena Rikalovic, Vesna Ristic-Vakanjac, Radoje Bankovic. "Assessment of environmental radioactivity and health hazard at Stara Planina region" in Nuclear Technology and Radiation Protection (2021). https://doi.org/10.2298/NTRP2004354D
-
A survey of greenhouse gases production in central European lignites
Anna Pytlak, Anna Szafranek-Nakonieczna, Weronika Goraj, Izabela Śnieżyńska, Aleksandra Krążała, Artur Banach, Ivica Ristović, Mirosław Słowakiewicz, Zofia Stępniewska (2021)... lignite remains largely unrecognized. Both the guidelines for national greenhouse gas inventories (Eggleston et al., 2006) and the recently updated version in- dicate that “surface mines may continue to emit methane as the gas leaks from the coal seams thatwere broken or damaged duringmining” but “there ...
... septa and aluminium cap to allow for headspace gas sampling. Measurements were conducted at 30 °C. Triplicate samples were prepared for each treatment. The concentrations of gases (CH4, CO2) during the experiment were determined using a Varian 3800 gas chromatograph equipped with flame ionization (FID ...
... was set to 120 °C and oven temperature was set to 40 °C. Helium was used as the carrier gas. Methane and carbon dioxide production rate was determined based on the linear increase in the concentration of a given gas in time and expressed as a nmol per gram dry mass per day (nmol g-1 day-1). 2.6. Global ...Anna Pytlak, Anna Szafranek-Nakonieczna, Weronika Goraj, Izabela Śnieżyńska, Aleksandra Krążała, Artur Banach, Ivica Ristović, Mirosław Słowakiewicz, Zofia Stępniewska. "A survey of greenhouse gases production in central European lignites" in Science of The Total Environment, Elsevier (2021). https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2021.149551
-
Application of the PROMETHEE and VIKOR methods for selecting the most suitable carbon dioxide geological storage option
CO2 storage in geological formations is one of the leading solutions for mitigation of greenhouse gas emissions. Types of geological formations that can be used for CO2 storage, that are discussed in this paper are: depleted oil and gas reservoirs, saline aquifers and injection CO2 in partially depleted oil reservoirs for enhanced oil recovery (EOR–CO2 method). In order to select the most suitable geological storage of CO2, the ranking of these storage options was performed using two methods of ...Lola Tomić, Vesna Karović Maričić, Dušan Danilović, Branko Leković, Miroslav Crnogorac. "Application of the PROMETHEE and VIKOR methods for selecting the most suitable carbon dioxide geological storage option" in Underground Mining Engineering, Belgrade : University Of Belgrade - Faculty of Mining and Geology (2019)
-
Study of the Synergetic Effect of Co-Pyrolysis of Lignite and High-Density Polyethylene Aiming to Improve Utilization of Low-Rank Coal
Ivan Kojić, Achim Bechtel, Nikoleta Aleksić, Dragana Životić, Snežana Trifunović, Gordana Gajica, Ksenija Stojanović (2021)... es, their further degradation into gas is favoured. The yield of gas obtained by co-pyrolysis of lignite/HDPE is obviously higher than the yield of gas obtained by pyrolysis of HDPE at 400, 450, and 500 ◦C, whereas it is opposite at 550 and 600 ◦C. The yield of gas is lower in the co-pyrolysis experiment ...
... of 25 can significantly improve the quality of the gas composition in comparison with gas produced from lignite alone, which is primarily reflected through the elevated content of hydrocarbons. Although TGA-FTIR thermograms enable the qualitative gas composition assessment only, the obtained results are ...
... pyrolysates, as well as total liquid pyrolysates of HDPE, were analyzed by GC–MS technique, using an Agilent 7890A Gas Chromatograph (HP-5MS column, 30 m × 0.25 mm, 0.25 µm film thickness, carrier gas—helium with constant flow of 1.5 cm3/min), coupled to an Agilent 5975C Mass Selective Detector (Agilent Technologies ...Ivan Kojić, Achim Bechtel, Nikoleta Aleksić, Dragana Životić, Snežana Trifunović, Gordana Gajica, Ksenija Stojanović. "Study of the Synergetic Effect of Co-Pyrolysis of Lignite and High-Density Polyethylene Aiming to Improve Utilization of Low-Rank Coal" in Polymers, MDPI AG (2021). https://doi.org/10.3390/polym13050759
-
Rudničke vode olovo-cinkovih ležišta u rudnom polju „Blagodat“ u jugoistočnoj Srbiji
Nebojša Atanacković, Veselin Dragišić, Vladimir Živanović, Ivana Cvejić, Saša Stojadinović, Ivana Jocić (2022)Rudno polje Blagodat sa više ležišta i pojava olovo-cinkovih ruda nalazi se u krajnjem jugoistočnom delu Srbije, blizu granica sa Bugarskom i Severnom Makedonijom. Eksploatacija ovog resursa vrši se podzemno u okviru rudnika Grot, ranije Blagodat. Prilivi podzemnih (rudničkih) voda u jamske radove rudnika Grot su visoki i iznose oko 130 l/s (septembar 2019), što ga trenutno svrstava u najovodnjenije rudnike sa podzemnom eksploatacijom u Srbiji. Nezavisno od njih, iz obližnjeg potkopa P-1 u ležištu Kula, ističe još 25 ...Nebojša Atanacković, Veselin Dragišić, Vladimir Živanović, Ivana Cvejić, Saša Stojadinović, Ivana Jocić. "Rudničke vode olovo-cinkovih ležišta u rudnom polju „Blagodat“ u jugoistočnoj Srbiji" in Zbornik radova XVI srpskog Simpozijum o hidrogeologiji sa međunarodnim učešćem, Univerzitet u Beograd, Rudarsko-geološki fakultet (2022)
-
Geotehnički uslovi izgradnje metro stanice "Francuska" u Beogradu
Lazar Pavlović (2024)Cilj ovog rada je analiza stabilnosti dijafragme, predviđene kao mere za obezbeđenje dubokog iskopa od zarušavanja okolnog tla koji se izvodi na mestu buduće metro stanice “Francuska” koja je planirana u okviru prve faze, prve linije metroa u Beogradu – sekcije „Centar“. U okviru numeričke analize je izvršena analiza stabilnosti konzolne dijafragme kao i dijafragme sa ankerom – slobodno oslonjene dijafragme, kako bi se moglo napraviti poređenje dobijenih vrednosti koje se odnose na dubinu fundiranja koja je potrebna da ...... težina (kN/m?ž) čvrstih čestica (y5) 26.4 / / prirodno vlažna (y) 19.9 / / 4terbergove granice konsistencije granica tečenja (o) 39% / / granica plastičnosti (wp) 23% / / indeks plastičnosti l» 16 / / indeks konsistencije Ic 0.877 / / Prirodna vlažnost (%) 24.8 / / Sadržaj organskih materija ...
... težina (kN/m?ž) čvrstih čestica (y5) 26.3 / / prirodno vlažna (y) 20 / / 4terbergove granice konsistencije granica tečenja (c) 44% / / granica plastičnosti (wp) 23% / / indeks plastičnosti l» 21.5 / / indeks konsistencije Ic 1.2 / / Prirodna vlažnost (%) 20 / / Sadržaj organskih materija ...
... (kN/m?ž) čvrstih čestica (y5) 25.8 / / prirodno vlažna (y) 19.1 / / 4terbergove granice konsistencije granica tečenja (c) 68% / / 29 granica plastičnosti (wp) 32% / / indeks plastičnosti I, 36.3 / / indeks konsistencije - || / / Prirodna vlažnost (%) 30.9 / / Sadržaj organskih materija ...Lazar Pavlović. Geotehnički uslovi izgradnje metro stanice "Francuska" u Beogradu, 2024
-
Development and evaluation of fracture gradient curve model: a case study of south-central Kazakhstan
An accurate fracture gradient value is one of the most important issues in oil and gas well design and drilling. The value of a fracture gradient is a critical parameter for determining the drilling mud weight and selecting the proper depths for setting the casing in the planning process of drilling operations. This paper proposed the new curve model of fracture gradient for the south-central Kazakhstan (central Asia) region based on the analysis of leak-off test and format integrity ...Branimir Stanisavljevic, Vesna Karovic Maricic, Irena Isakov. "Development and evaluation of fracture gradient curve model: a case study of south-central Kazakhstan" in International Journal of Oil, Gas and Coal Technology, Inderscience Publishers (2022). https://doi.org/10.1504/IJOGCT.2023.128042
-
Merenje u naftnom rudarstvu
Snežana Aleksandrović, Branko Leković (2020)Snežana Aleksandrović, Branko Leković. Merenje u naftnom rudarstvu, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2020
-
Optimizacija površinskog kopa Ciganuša – Škorac
Vasilije Zejak (2024)U radu se govori o značaju optimizacije u savremenom rudarstvu i kako nam to softveri štede vreme, novac i olakšavaju procese planiranja.Konkretno u izradi ovog rada korišćen je softverski paket Whittle.Da bi se optimizacije mogla uspešno sprovesti, potrebno je konstruisati pre svega blok model ležišta kao i definisati niz tehno – ekonomskih parametara. Na osnovu tih podataka definiše se optimalna kontura i dinamika razvoja radova. U skladu sa definisanim podaci i odgovarajućim podlogama definisana je optimalna kontura površinskog kopa Ciganuša ...optimizacija, površinski kop Ciganuša - Škorac, blok model, strateško planiranje, optimalna kontura, dinamika razvoja, fazni razvoj... što dozvoljava određenu taktiku u otkopavanju (slika 3.1). l: Ugalj - Glinoviti Ugalj Kvalitet iznad zahtevanog Nezadovoljavajući kvalitet Maksimalan kvalitet Minimalan kvalitet Zadovoljavajući kvalitet Minimalne rezerve Maksimalne rezerve Prihvatliive rezerve Slika 3.1 Uticaj načina eksploatacije ...
... da je najbolje mora postojati mera kojom se određuje kvalitet rešenja ı koja omogućava poređenje sa drugim rešenjima. U matematičkom modelu postoji funkcija koja svakom rešenju daju odgovarajuću vrednost koja predstavlja njegovu meru kvaliteta. Ta funkcija pokazuje efikasnost izvršenja zadataka ...
... biti različitog intenziteta zavisno od niza faktora. Kvalitet rude je koja stiže do postrojenja za preradu je od velikog značaja za optimalan rad postrojenja. Sva postrojenja za preradu imaju definisan minimalan, optimalan i maksimalan kvalitet rude koja se doprema sa kopa. Jedan od ciljeva eksploatacije ...Vasilije Zejak. Optimizacija površinskog kopa Ciganuša – Škorac, 2024
-
Model za optimizaciju graničnog saržaja metala u rudi u funkciji dugoročnog planiranja površinskih kopova
Daniel P. Kržanović (2016-06-14)Optimizacija graničnog sadržaja metala u rudi jedan je od osnovnih koraka u planiranju i dizajniranju površinskih kopova i ima za cilj postizanje maksimalne neto sadašnje vrednosti (NPV). Iz tog razloga, optimizacija graničnog sadržaja i danas je predmet mnogih istraživanja u rudarskoj nauci, sa ciljem rešavanja praktičnih problema u eksploataciji ležišta.Dugoročno planiranje eksploatacije na površinskim kopovima podrazumeva sagledavanje svih relevantih parametara i faktora (geologije rudnog ležišta, tehnologije proizvodnog procesa, kapaciteta otkopavanja i prerade, troškova, cena metala, iskorišćenja i dr) kako ...površinski kop, dugoročno planiranje, optimizacija graničnog sadržaja, maksimizacija neto sadašnje vrednosti (NPV).... optimalnog iskorišćenja kapaciteta opreme. Za datu krivu sadržaj-tonaža w, problem formiranja rudnih zaliha zahteva definiciju moguće krive rudnih zaliha sadržaj-tonaža, odnosno kvaliteta (kategorije sadržaja) i količinu (tone u ovim kategorijama sadržaja) materijala namenjenih za dugoročno planiranje ...
... cena reaguje na promene na ukupnom tržištu. Manje relativne promene ukazuju na manji rizik i samim tim manje zahtevane stope prinosa; veće relativne promene ukazuju na veći rizik i veće zahtevane stope prinosa. Knjigovodstvene mere za rizik projekta - premije mogu da se dodaju WACC na račun mogućeg ...
... 5.16. Metoda za DCF analizu projekta Panel softvera za definisanje zahteva za sprovođenje DCF analize prikazan je na slici 5.17. Metoda za DCF analizu 234 Slika 5.17. Panel softvera za definisanje zahteva za sprovođenje DCF analize 5.6.4. Model za optimizaciju granice kopa ...Daniel P. Kržanović. "Model za optimizaciju graničnog saržaja metala u rudi u funkciji dugoročnog planiranja površinskih kopova" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-14)
-
Optimizacija dužine strele rotornih bagera u funkciji stabilnosti kosina i efektivnosti rada na površinskim kopovima lignita Srbije
Branko M. Petrović (2016-07-12)Rotorni bageri su mašine koje se u današnje vreme najviše primenjuju uprocesu masovne eksploatacije uglja zahvaljujući, pre svega, nizu tehničkoeksploatacionihprednosti u odnosu na druge vrste bagera. Raznovrsnirudarsko-tehnički zahtevi otkopavanja doprineli su razvoju nekoliko tipova ovihmašina, tako da svaki od njih ima svoje prednosti i nedostatke u odnosu nadrugi tip.Predmet istraživanja u disertaciji odnosi se na izbor optimalnekonstrukcije strele bagera i njene usaglašenosti sa uslovima radne sredine kojiće vladati na površinskim kopovima lignita Srbije, imajući u vidu složene usloveeksploatacije (velika ...površinski kop, parametri bloka, kapacitet, rotorni bager, strelabagera, geomehanika, stabilnost kosina, ekonomija... noseće konstrukcije proizilazi iz pravca delovanja opterećenja, zahtevanih tehnoloških parametara bagera, pozicioniranja pomoćnih konstrukcija, ugradnje instalacija, položaja radnog točka, presipnih mesta, transportera i zahteva održavanja. Primenjuju se dva osnovna tipa konstrukcije i to: ...
... sve ostale pojedinačne blokove i predstavljaju osnov za dalja razmatranja. U Tabeli 4.3. prikazan je kvalitet uglja po slojevima. Tabela 4.3. - Kvalitet uglja po slojevima KVALITET UGLJA PO SLOJEVIMA DTV (kJ/kg) Vlaga (%) Pepeo (%) Sumpor (%) Isparljivost (%) ...
... učestvujući sa svega 6 do 13 % u masi celog bagera. Njena dužina se bira u zavisnosti od tehnoloških zahteva otkopavanja ležišta, a mora biti usklađena i sa konstruktivnim mogućnostima bagera. Na osnovu zahteva tehnologije otkopavanja koja je usaglašena sa fizičko-mehaničkim svojstvima ležišta, stvaraju ...Branko M. Petrović. "Optimizacija dužine strele rotornih bagera u funkciji stabilnosti kosina i efektivnosti rada na površinskim kopovima lignita Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-07-12)
-
Uporedni prikaz proizvodnje električne energije iz uglja zemalja Evrope sa najvećim udelom: politika i projekcija proizvodnje
Energetski razvoj zemalja Evrope decenijama je bio baziran na uglju. Instalisana snaga svih energetskih kapaciteta koji su zasnovani na uglju je preko 2000 GW. Ugalj je i dalje od bitnog značaja za dobijanje električne energije u Evropi. I pored toga što postoji veliki potencijal uglja, trend je smanjenja proizvodnje električne energije iz uglja do 2050. godine. Imajući u vidu Zelenu agendu i politiku EU, zemlje Evrope se okreću obnovljivim izvorima energije. Srbija u okviru obnovljvih izvora ima potencijala prevashodno ...Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Stevan Đenadić. "Uporedni prikaz proizvodnje električne energije iz uglja zemalja Evrope sa najvećim udelom: politika i projekcija proizvodnje" in Energija, ekonomija, ekologija, Savez energetičara (2022). https://doi.org/10.46793/EEE22-3.63J
-
Poređenje rezultata interferometrijske analize za zemljotrese na istočnom anatolijskom rasedu od 2020. i 2023. godine
Dragan Živković (2024)Ovaj rad se bavi analizom površinskih deformacija izazvanih zemljotresima u Turskoj iz 2020. i 2023. godine korišćenjem diferencijalne satelitske radarske interferometrije (DInSAR tehnike). Cilj istraživanja bio je da se kvantifikuju i uporede deformacije terena izazvane ovim seizmičkim događajima i da se razumeju mehanizmi koji stoje iza oslobađanja seizmičke energije u regionu. Analizom DInSAR snimaka, identifikovane su različite deformacije duž rasednih zona za svaki zemljotres. Dok je zemljotres iz 2020. godine (M 6,7) izazvao lokalizovane deformacije duž Istočno anatolijskog raseda, zemljotres ...Dragan Živković. Poređenje rezultata interferometrijske analize za zemljotrese na istočnom anatolijskom rasedu od 2020. i 2023. godine, 2024
-
Evaluation of the effects of wastewater heat pump integration into district heating systems by simulation
Dejan Ivezić, Marija Živković, Dimitrije Manić, Aleksandar Madžarević, Boban Pavlović, Dušan Danilović (2023)The integration of wastewater heat pumps (using purified water) in district heating systems is analyzed in this paper. The simulation procedure is proposed to analyze the impacts of stochasticity of purified water temperature and flow to heat pump integration and operation. The analysis includes calculation of the daily and seasonal coefficient of performance, as well as fossil fuel savings and CO2 emission reduction due to wastewater heat pump use. The proposed procedure is implemented for the case study in ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Dimitrije Manić, Aleksandar Madžarević, Boban Pavlović, Dušan Danilović. "Evaluation of the effects of wastewater heat pump integration into district heating systems by simulation" in Thermal Science, National Library of Serbia (2023). https://doi.org/10.2298/TSCI220813168I
-
Analiza pouzdanosti dozera angažovanih na površinskim kopovima RB Kolubara
U radu je izvršena uporedna analiza pouzdanosti transportnih sistema dozera koji rade na površinskim kopovima Rudarskog basena Kolubara. Period za koji je vršena analiza je prvih deset godina eksploatacije. Efikasnost tehnološkog procesa na otkopavanju korisne mineralne sirovine i otkrivke u velikoj meri zavisi od rada dozera. Iskorišćene su matematičke metode za aproksimaciju i identifikaciju zabeleženih vremena u radu, kako bi se dobili analitički pokazatelji pouzdanosti. Na ovaj način se bitno podiže kvalitet upravljanja procesom eksploatacije i održavanja mašina na ...... Održavanje tehničkih sistema, Univerzitet u Nišu, Fakultet zaštite na radu, 2017.; [5] Maksimović S. Sistem menadžmenta kvaliteta i preventivno održavanje, 32 Konferencija o kvalitetu, Kragujevac, 2005.; [6] Tomašević M. Model za donošenje odluka u procesima prepoznavanja tipa funkcije pouzdanosti brodskih ...
... za aproksimaciju i identifikaciju zabeleženih vremena u radu, kako bi se dobili analitički pokazatelji pouzdanosti. Na ovaj način se bitno podiže kvalitet upravljanja procesom eksploatacije i održavanja mašina na površinskim kopovima. Ključne reči: dozeri, pouzdanost, kolubarski ugljeni basen Abstract: ...
... velikog broja proizvođača i tipova dozera, analiza pouzdanosti svakog ponaosob bila bi kompleksna. Odabir koji će tip dozera biti analiziran zavisi od kvaliteta baze podataka. U tablici 3 prikazani su izabrani tipovi dozera za koje je vršena analiza pouzdanosti. Tablica 3. Analizirani dozeri Proizvođač ...Filip Miletić, Dragan Milčić, Miloš Tanasijević, Miloš Milovančević. "Analiza pouzdanosti dozera angažovanih na površinskim kopovima RB Kolubara" in 10th International Conference Coal 2021, Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju, Zlatibor (2021)
-
Značaj geografske širine za lociranje uzročnika magnetnih anomalija kod prospekcije arheoloških lokaliteta
Vesna Cvetkov (2020)... et al. 2005; Eppelbaum 2010, 2015; Dalan et al. 2011, Schettino et al. 2018). Ono što je karakteristično za većinu nabrojanih postupaka je da zahtevaju otkanjanje uticaja inklinacije* (geografske širine) lokalnog MPZ. Poreklo i uzroci magnetnih anomalija u arheologiji Magnetne anomalije predstavlja- ...
... ili maghemit. Temperature na kojima dolazi do ovih transformacija nisu jasno definisane i kreću se od 150 - 570 °C, pri čemu niže temperature zahtevaju duže izlaganje (Linford & Canti 2001; Maki et al. 2006). Ovi hemijski prelazi generalno započinju redukcijom, a zatim oksidaci- jom i na relativno ...
... okriljem geologije, kao i arheometrijska istraživanja pošto geofizika za otkriva- nje arheoloških ostataka koristi različite metode i tehnike opažanja prirodnih ili veštački stvorenih fizičkih polja i fizič- kih svojstava sredine. Dva su razloga velike primene geofizičke prospekcije u arheologiji. Prvi ...Vesna Cvetkov. "Značaj geografske širine za lociranje uzročnika magnetnih anomalija kod prospekcije arheoloških lokaliteta" in Aktuelna interdisciplinarana istraživanja tehnologije u arheologiji jugoistočne Evrope: Zbornik radova, Prvi skup Sekcije za arheometriju, arheotehnologiju, geoarheologiju i eksperimentalnu arheologiju Srpskog arheološkog društva, Beograd, 28.02.2020. , Beograd : Srpsko arheološko društvo (2020)
-
Mikrobiološki diverzitet kiselog jezera Robule i uticaj jezerske vode na oksidaciju sulfidnih minerala
Srđan B. Stanković (2016-09-11)Jezero Robule, formirano u podnožju rudničke raskrivke Oštreljski planir (Rudnik bakra Bor), je nastalo kao posledica rudarskih aktivnosti. Mikrobiološki diverzitet ekstremno kiselog jezera Robule ispitivan je primenom kako klasičnih mikrobioloških metoda (svetlosna mikroskopija i kultivacija na selektivnim podlogama) tako i primenom savremene metode molekularne biologije (analiza polimorfizama terminalnih restrikcionih fragmenata; T-RFLP). Takođe, ispitivan je i potencijal i efikasnost jezerske vode u biološkom luženju mineralnog koncentrata, kao i u bioluženju uzoraka stare flotacijske jalovine Rudnika bakra Bor.Na osnovu dobijenih rezultata ...... pukotine bi se sipao rastvor za luženje, a zatim nakon nekog vremena izvlačio pomoću pumpi. Ova tehnologija se već koristi da bi se oslobodio prirodni gas koji se nalazi u dubokim slojevima Zemljine kore (Johnson, 2010). Najefikasniji metod za ekstrakciju bakra uz pomoć acidofilnih mikroorganizama ...
... se znalo da kisele rudničke vode koje otiču u močvare izlaze iz močvara prečišćene. U prirodnim vlažnim staništima u procesu truljenja organske materije dejstvom mikroorganizama u anaerobnim uslovima nastaje gas vodonik-sulfid (H2S). Vodnik-sulfid je slaba kiselina koja u pH neutralnoj sredini disosuje: ...
... kisela staništa mogu nastati usled prirodnih procesa, međutim većina ekstremno kiselih staništa na planeti su antropogena. 8 1.4.1 PRIRODNA EKSTREMNO KISELA STANIŠTA Geotermalni izvori bogati sumporom su najčešća kisela staništa nastala prirodnim putem. Ove izvore nastanjuju mikroorganizmi ...Srđan B. Stanković. "Mikrobiološki diverzitet kiselog jezera Robule i uticaj jezerske vode na oksidaciju sulfidnih minerala" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-11)
-
Dehydroicetexanes in sediments and crude oils: Possible markers for Cupressoideae
Hans Peter Nytoft, Geir Kildahl-Andersen, Sofie Lindström, Frode Rise, Achim Bechtel, Danica Mitrović, Nataša Đoković, Dragana Životić, Ksenija A. Stojanović (2019)Two previously unidentified dehydroabietane isomers were isolated from Miocene Serbian lignite and Rhaetian (Late Triassic) coaly mudstones from South Sweden and characterized using NMRspectroscopy as cis- and trans-dehydroicetexane. Both have a 9(10?20)-abeo-abietane or icetexane skeleton, consisting of a 6-7-6 tricyclic framework with seven carbons in ring B instead of the usual six in common diterpanes of the abietane-type. Dehydroicetexanes can be detected using GC-MS-MS in m/z 270?146 chromatograms without interference from dehydroabietane or other isomers. Dehydroicetexanes are often abundant ...Hans Peter Nytoft, Geir Kildahl-Andersen, Sofie Lindström, Frode Rise, Achim Bechtel, Danica Mitrović, Nataša Đoković, Dragana Životić, Ksenija A. Stojanović. "Dehydroicetexanes in sediments and crude oils: Possible markers for Cupressoideae" in Organic Geochemistry, Elsevier BV (2019). https://doi.org/10.1016/j.orggeochem.2019.01.001