Претрага

Упит dcterms_subject_txt:nemetalične mineralne sirovine,

656 items

  • Maceralni sastav i rang uglja Ibarskog basena

    Željana Novković, Nevena Andrić -Tomašević, Vladimir Simić, Dragana Životić (2022)
    Donjemiocenski ugljonosni Ibarski basen se nalazi u južnoj Srbiji. Intramontanski ektenzivni basen, izdužen u pravcu severozapad-jugoistok ispunjen je slatkovodnim sedimentima koji su formirani kao deo Dinarskog neogenog jezerskog sistema. Paleoreljef basena izgrađen je od paleozojskih amfibolskih škriljaca, sericit-hloritskih škriljaca, krečnjaka, mermera i metabazičnih stena, mezozojskih peščara, laporca, laporovitih krečnjaka, krečnjaka, dolomita, ofiolita i oligo-/miocenskih magmatskih stena. Tercijarne magmatske stene izgrađene su od oligocenskih dacito-andezita i neogenih kvarctlatita/riodacita i piroklastičnih stena. Miocenski sedimenti izgrađeni su od aluvijalnih breča, konglomerata, peščara, ...
    ugalj, macerali, refleksija vitrinita, Ibarski basen

  • Petrofizička svojstva krečnjaka postamenta spomenika „Pobednik” na Beogradskoj tvrđavi

    Dijana Trajković (2024)
    Spomenik „Pobednik” je podignut 1928. godine na Gornjem gradu Beogradske tvrđave. Spomenik je predstavljen bronzanom muškom figurom sa orlom u desnoj ruci i spuštenim mačem u levoj ruci i delo je vajara Ivana Meštrovića, dok je postament delo arhitekte Petra Bajalovića. Postament je u vidu dorskog stuba sa kanelurama na visokoj kubičnoj bazi i izgrađen je od krečnjaka o čijem poreklu ne postoje zvanični literaturni podaci, ali u korelaciji sa ostalim objektima Beogradske tvrđave, pretpostavlja se da je za ...
    spomenik „Pobednik”, krečnjak, petrofizička svojstva, kompatibilnost
    ... serije zelenih škriljaca (Đurđanović, 1971). Prilično prostranstvo zauzima asocijacija metamorfisanih sedimentnih i magmatskih stena. Na osnovu mineralnih parageneza, metamorfizam asocijacije sedimentnih ı magmatskih stena obavljen Je u uslovima facije zelenih škriljaca. Mermeri (M) su izgrađeni ...
    ... hidroksidi gvožđa, kao i minerali glina. Slika 3.4 — Mikrofotografija šupljina na čijim zidovima Je taložen sekundarni kalcit (XPL). Na osnovu mineralnog sastava i strukturnih karakteristika uzoraka originalno ugrađenog krečnjaka, primenom Folk-ove klasifikacije, stena Je determinisana kao biomikrit ...
    ... zapunio (S/ika 3.8). Slika 3.8 — Mikrofotografija šupljina sa taloženim sekundarnim kalcitom u uzorku krečnjaka za restauraciju (XPL). Na osnovu mineralnog sastava i strukturnih karakteristika uzoraka originalno ugrađenog krečnjaka, primenom Folk-ove klasifikacije, stena Je determinisana kao biomikrit ...

  • Definition of criteria and alternatives for choosing the optimal mining method deposits when applying multi: Criteria optimization, Belgrade, June 2024

    Sanja Bajić, Dragoljub Bajić, Branko Gluščević, Radmila Gaćina, Josip Išek (2024)
    multi-criteria decision-making, definition of criteria, underground exploitation

  • Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima

    Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)
    Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...
    rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje
    ... životne sredine. Nedostatak finansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme i prerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima, negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnih aktivnosti ...
    ... štitom životne sredine u rudarsko‐energetskim kompleksima 1 1. UVOD  Sve veće potrebe za energijom, a samim tim i za energetskim mineralnim sirovinama, kod nas i u svetu, nametnule su intenzivni razvoj kako rudarstva i energetike, tako i rudarsko-energetskih kompleksa uopšte. Ovakav razvoj ...
    ... sve strateške perspektive ESA-F Finansijska ulaganja u razvoj procesa pretvaranja otpadne materije u sekundarnu sirovinu ESA – K Korisnici pepela kao jeftine sekundarne sirovine povećavaju ostvareni prihod, a korisnici električne i toplotne energije su izloženi manjoj koncentraciji čvrstih čestica ...

  • Analiza primenjenih metoda za transport parafinske nafte

    Dunja Milojević (2024)
    Sadržaj parafina u nafti ima dominantan uticaj na svojstva parafinskih nafti. Taloženje parafina, odnosno taloženje čvrstih čestica parafinskog voska, predstavlja ozbiljan globalni problem tokom proizvodnje i transporta sirove nafte. Samo taloženje voska zavisi od termodinamičkih faktora, poput temperature, pritiska i sastava nafte. Transport nafte cevovodima je uobičajeni proces transporta u naftnoj industriji. Kada prilikom cevovodnog transporta parafinske sirove nafte, dođe do prekida protoka i hlađenja nafte ispod temperature stinjavanja, parafini će kristalisati, pri čemu će doći do, geliranja celokupne transportovane ...
    nafta, parafinski vosak, taloženje, transport, naftovod
    ... Nafta Je Jedna od najvažnijih sirovina današnjice, u svetu poznata kao „.crno zlato“, zbog svog uticaja na svetsku ekonomiju. Sirovu naftu još nazivaju i „krv moderne industrije“, ne samo zbog toga sto je Jedna od osnovnih energenata, već je ı veoma važna hemijska sirovina. Osnovnu masu nafte čine ...
    ... Transport železnicom Transport nafte i gasa železnicom (Slika 3.5) postao je još intezivniji sa porastom svetskih rezervi ovih važnih sirovina ovih važnih sirovina. Relativno mali kapitalni troškovi i kratki rokovi za izgradnju čine železnički transport nafte i gasa idealnom alternativom u odnosu ...
    ... Procenat vode u sirovoj nafti Je ograničen propisima, to jest rafinerije tolerišu maks. 1 — 2 % vode. Sastavni deo svake rafinerije su rezervoari za sirovine, poluproizvode i gotove proizvode — derivate. Rezervoari su povezani cevovodima, pumpama. Rezervoari za sirovu naftu su povezani i sa naftovodom ...

  • Mineral and Thermal Waters of Serbia: Multivariate Statistical Approach to Hydrochemical Characterization

    Maja Todorović, Jana Štrbački, Marina Ćuk, Jakov Andrijašević, Jovana Šišović, Petar Papić (2016)

  • Vodosnabdevanje i održivo upravljanje podzemnim vodnim resursima u Srbiji

    Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Dragoljub Bajić, Bojan Hajdin, Vesna Ristić-Vakanjac, Petar Dokmanović, Saša Milanović (2012)
    Slično većini evropskih zemalja, udeo podzemnih voda u javnom vodosnabdevanju u Srbiji je oko 75%. Najveće rezerve su akumulirane u vodonosnim naslagama intergranularne poroznosti neogene i kvartarne starosti, kao i u karstnim izdanima. One su jedini izvor vodosnabdevanja pijacom vodom za Vojvodinu i veći deo Srbije. Delovi sa malim rezervama podzemnih voda su Šumadija i južni delovi zemlje, gde se koriste u većoj meri površinske vode. Do sada izvedena hidrogeološka istraživanja pokazuju da se zahvata oko 30% obnovljivih rezervi ...
    ... ciklusa. Ovi dokumenti su: Zakon o vodama (2010), Zakon o rudarstvu i geološkim istraživanjima (2011), Zakon o odre ivanju i klasifikaciji prirodnih mineralnih resursa i prikazu podataka (1998), Zakon o zaštiti životne sredine (2004), Zakon o strateškoj proceni uticaja (2004), Zakon o integrisanom spre ...
    ... održavanja zona i pojaseva sanitarne zaštite objekata za snabdevanje vodom za pi e (2008), kao i Pravilnik o kvalitetu i drugim zahtevima za prirodnu mineralnu vodu, prirodnu izvorsku i stonu vodu (2005). Najvažniji pravni akt u kome su tretirane podzemne vode je Zakon o vodama. Glavni zadaci u sprovo ...
    ... ciklusa. Ovi dokumenti su: Zakon 0 vodama (2010), Zakon o rudarstvu i geoloskim istrazivanjima (2011), Zakon oo odredivanju i klasifikaciji prirodnih mineralnih resursa i prikazu podataka (1998), Zakon o za&titi Zivotne sredine (2004), Zakon o strateSkoj proceni uticaja (2004), Zakon o integrisanom spreéavanju ...

  • Some models for determination of parameters of the soil oscillation law during blasting operations

    Suzana Lutovac, Dragan Medenica, Branko Gluščević, Rade Tokalić, Čedomir Beljić (2018)

  • A Model for Determining Fuzzy Evaluations of Partial Indicators of Availability for High-Capacity Continuous Systems at Coal Open Pits Using a Neuro-Fuzzy Inference System

    Miljan Gomilanović, Miloš Tanasijević, Saša Stepanović, Filip Miletić (2023)
    This paper presents a model for determining fuzzy evaluations of partial indicators of the availability of continuous systems at coal open pits using a neuro-fuzzy inference system. The system itself is a combination of fuzzy logic and artificial neural networks. The system availability is divided into partial indicators. By combining the fuzzy logic and artificial neural networks, a model is obtained that has the ability to learn and uses expert judgment for that learning. This paper deals with the ...
    системи, континуални системи експлоатације (роторни багер-транспортер-дробилично постројење), рударство, расположивост, меко рачунарство, фази логика, ANN, ANFIS

  • BEYOND 2020 - Geology explorations and open pit activities affectation in reclamation designing in Kolubara Coal Mines (KCM) Serbia, new considerations

    Bojan Dimitrijević, Bogoljub Vučković, Radmila Gaćina (2023)
    Geology explorations in KCM runs from 1936. year up to these days and still ongoing. Results in >7,200 drill holes with ≈600,000 m of core drilling and gave lignite ore resources of > 4,1Bt, which 1,15Bt are excavated since 1986. of XIX up to early years of XXI century. For further mining operations in open pits stay 1,5Bt of lignite. Under waste heaps are ≈80 km2, additional 85 km2 should be filled. All of that masses/areas were, are ...

  • Kvantitativna ocena režima i bilansa podzemnih voda u aluvijonu Velike Morave od Bagrdana do ušća u Dunavu

    Aleksandar Balubdžić (2024)
    Aluvijalni sedimenti velikih reka raspolažu značajnim količinama podzemnih voda, što je zajedno sa površinskim vodama dozvolilo razvoj naselja i ljudskih aktivnosti. Ovaj razvoj uslovljava veće potrebe za vodnim resursima i njihovim kvalitetom. Sa povećanjem eksploatacije podzemnih voda, uticaj iste je značajniji i može da dovede do opadanja nivoa podzemnih voda i pogoršanja kvaliteta. Aluvijon Velike Morave ima značajno rasprostranjenje, usled čega predstavlja važno ležište izdanskih voda sa velikim eksploatacionim mogućnostima. Izradom hidrodinamičkog modela aluvijona Velike Morave od Bagrdana do ...
    režim podzemnih voda, bilans podzemnih voda, intergranularna izdan, hidrodinamički model
    ... odlikuju time što su izgrađene od klastičnih, stenskih i mineralnih komponenti koje su genetski vezane za bazične stene. PIROKSENSKI MIKROGABRO (vpy) Kod sela Sedlare u okolini Kupinovca formirana je asocijacija gabroidnih stena. U mineralni sastav piroksenskih gabrova ulaze piroksen ı plagioklas ...
    ... okolini Radošina, kvarciti leže ispod mermera. Debljine su od nekoliko santimetara do 10 metara. Kvarc je zastupljen sa preko 85% od ukupnog mineralnog sastava, dok ostali minerali koji učestvuju u građi kvarcita su feldspat i liskun, zatim granat, apatit, metalični minerali, cirkon i sfen. MERMERI ...
    ... Radošin, Gložane na desnoj strani Velike Morave u Bagrdanskoj klisuri kao slojevi, proslojci i sočiva u gnajsevima i mikašitstima. U njihov 8 mineralni sastav ulaze: polisintetički bližnjeni agregati kalcijum-karbonata, kvarc i metalični metali. CRNI KVARCITI (Qgr) Locirani u okolini Miloševa ...

  • Hibridni sistem za planiranje i analizu ventilacije rudnika

    Nikola Lilić, Ranka Stanković, Ivan Obradović (2000)
    Ventilacija rudnika, informacioni sistemi
    ... About the book Geološki faktori imaju veliki značaj u projektovanju ventilacionog sistema (gasonosnost, sklonost samozapaljenju mineralnih sirovina, eksplozivnost mineralne prašine i dr.). Savremeni postupci prikupljanja geoloških podataka omogućavaju dobijanje informacija u toku istraživanja ležišta ...
    ... Nikola M. Lilić je diplomirao 1982. godine na Rudarsko-geološkom fakultetu, Univerziteta u Beogradu, na Smeru za Podzemnu eksploataciju ležišta mineralnih sirovina. Magistrirao je iz oblasti tehničke zaštite 1985. godine na istom fakultetu. U decembru 1982. godine zapošljava se na Rudarskom odseku Rud ...
    ... Savremena rudarska nauka i praksa suočavju se sa rešavanjem veoma složenih problema ventilacije rudnika u uslovima intenzivne eksploatacije ležišta mineralnih sirovina na sve većim dubinama. Ovako kompleksna problematika zahteva jedan novi pristup u analizi i planiranju ventilacije rudnika. Brz i dinamičan ...

  • Еоценска фауна југозападног дела Сирт басена (Либија)

    Љупко Рундић, Мери Ганић (2020)
    Еоцен, крупни мекушци, нумулити, ЈЗ Сирт басен, Либија

  • Tektonska evolucija istočne periferije timočke eruptivne oblasti

    Stefan Zujić (2024)
    U radu su predstavljeni rezultati proučavanja tektonskih i litostratigrafskih karakteristika istočnog oboda Timočke eruptivne zone. Zaključci o geološkim odnosima u okviru Timočke eruptivne oblasti i susednih geotektonskih jedinica izvedeni su na osnovu podataka prikuljenih tokom terenskih istraživanja i podataka dobijenih iz publikovanih radova. Rezultati rada ukazuju da je teren koji je bio tema ovog istraživanja, u strukturno-tektonskom smislu oblikovan tokom glavnih geodinamičkih događaja u okviru Karpato-balkanskog orogenog luka. Analizom strukturnog sklopa su utvrđeni glavni deformacioni događaji koji su predsavljeni ...
    tektonska evolucija, timočka eruptivna oblast

  • Optimizacija vodosnabdevanja podzemnim vodama u Srbiji

    Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić (2012)
    ... ciklusa. Ovi dokumenti su: Zakon o vodama (2010), Zakon o rudarstvu i geoloSkim istrazivanjima (2011), Zakon o odredivanju i klasifikaciji prirodnih mineralnih resursa i prikazu podataka (1998), Zakon o za&titi Zivotne sredine (2004), Zakon o strateSkoj proceni uticaja (2004), Zakon o integrisanom spreéavanju ...
    ... odrzavanja zona i pojaseva sanitarne za&Stite objekata za snabdevanje vodom za pice (2008), kao i Pravilnik o kvalitetu i drugim zahtevima za prirodnu mineralnu vodu, prirodnu izvorsku i stonu vodu (2005). NajvaZniji pravni akt u kome su tretirane podzemne vode je Zakon o vodama. Glavni zadaci u sprovodenju ...

  • Analiza mogućnosti primene tehnologije hvatanja i skladištenja ugljenika (CO2) na objektima Nis-A

    Isidora Veljanoski (2024)
    U ovom radu opisana je primena CCUS tehnologija u kompaniji NIS i na koji način treba da se optimizuje da bi projekat bio rentabilan.U prvom i drugom poglavlju opisani su energetski trendovi i tranzicije, razvojni mehanizmi za regulisanje emisije gasova staklene baste i o ugljen-dioksidu kao hemijskom jedinjenju i šta je to CCUS.U trećem, četvrtom i petom poglavlju je detaljnije opisano izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje ugljen-dioksida.Šesto poglavlje i sedmo poglavlje obuhvataju rešenja za razvoj i realizaciju CCUS projekata ...
    energetski trendovi, ugljen-dioksid, CCUS, izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje CO2, ležište, ekonomija projekta
    ... korišćenje ugljen-dioksida Korišćenje CO- u industrijske svrhe: Umesto da se CO jednostavno skladišti ili emituje, moguće je koristiti ga kao sirovinu u industrijskim procesima. CO» se može koristiti za proizvodnju goriva, hemikalija, plastičnih materijala i drugih proizvoda. Ovaj pristup se naziva ...
    ... Takođe se koristi kao sredstvo za zamrzavanje i pakovanje hrane. • Hemijska industrija: — Proizvodnja gasa za gasne mešavine: koristi se kao sirovina u proizvodnji različitih gasova, kao što je propan (CsHxa). — Pribavljanje i rastvaranje karbonata: koristi se za pribavljanje različitih karbonata ...
    ... periodu od nekoliko stotina godina. Za duže skladištenje ugljen- dioksida u okeanima predlaže se ı povećanje njegove rastvorljivosti rastvaranjem mineralnih karbonata, ali i formiranjem čvrstih CO» hidrata i tečnih „CO» jezera“ na dnu mora i okeana. Još uvek nisu poznati iznenadni mehanizmi otpuštanja ...

  • Model predviđanja potresa od miniranja na površinskim kopovima primenom simulacione metode Monte Karlo i fazi logike

    Milanka N. Negovanović (2015-06-30)
    Modeliranje predviđanja potresa tla od miniranja primenom fazi logike i metode MonteKarlo zasnovano je na podacima dobijenim terenskim merenjima potresa uzrokovanihminiranjem. Promenljive modela definisane su analizom parametara bušenja i miniranjaminskih serija, kao i velosigrama izmerenih potresa od miniranja. Iskorišćene suprednosti fazi logike u implementaciji mnogo većeg broja ulaznih i izlaznih veličina zamodeliranje u odnosu na postojeće empirijske modele. Na osnovu identičnih podataka,dobijen je regresioni model predviđanja potresa, da bi se izvršilo testiranje novogmodela. U cilju povećanja pouzdanosti modela predviđanja, ...
    model, predviđanje potresa, miniranje, površinski kop, Monte Karlo, fazilogika, regresiona analiza, FFT analiza, spektri odziva, pomeraj pukotina
    ... 02.2014.god. izabrana je u nastavno zvanje asistent za užu naučnu oblast Eksploatacija čvrstih mineralnih sirovina i mehanika stena, na Katedri za površinsku eksploataciju ležišta mineralnih sirovina. U zvanju asistenta ima zaduženja za održavanje vežbi iz predmeta „Osnove bušenja i miniranja“ ...
    ... Univerzitet u Beogradu, Rudarsko - geološki fakultet 2. dr Lazar Kričak, redovni profesor Uža naučna oblast: Eksploatacija čvrstih mineralnih sirovina i mehanika stena Univerzitet u Beogradu, Rudarsko - geološki fakultet 3. dr ...
    ... regresiona analiza, FFT analiza, spektri odziva, pomeraj pukotina Naučna oblast: Rudarsko inženjerstvo Uža naučna oblast: Eksploatacija čvrstih mineralnih sirovina i mehanika stena UDK: 519.87/.245:534.64 614.83:622.235/.271/.3 (043.3) MODEL FOR PREDICTION OF BLAST-INDUCED GROUND VIBRATIONS ...

  • Model predviđanja potresa od miniranja na površinskim kopovima primenom simulacione metode Monte Karlo i fazi logike

    Milanka N. Negovanović (2015-06-30)
    Modeliranje predviđanja potresa tla od miniranja primenom fazi logike i metode MonteKarlo zasnovano je na podacima dobijenim terenskim merenjima potresa uzrokovanihminiranjem. Promenljive modela definisane su analizom parametara bušenja i miniranjaminskih serija, kao i velosigrama izmerenih potresa od miniranja. Iskorišćene suprednosti fazi logike u implementaciji mnogo većeg broja ulaznih i izlaznih veličina zamodeliranje u odnosu na postojeće empirijske modele. Na osnovu identičnih podataka,dobijen je regresioni model predviđanja potresa, da bi se izvršilo testiranje novogmodela. U cilju povećanja pouzdanosti modela predviđanja, ...
    model, predviđanje potresa, miniranje, površinski kop, Monte Karlo, fazilogika, regresiona analiza, FFT analiza, spektri odziva, pomeraj pukotina
    ... 02.2014.god. izabrana je u nastavno zvanje asistent za užu naučnu oblast Eksploatacija čvrstih mineralnih sirovina i mehanika stena, na Katedri za površinsku eksploataciju ležišta mineralnih sirovina. U zvanju asistenta ima zaduženja za održavanje vežbi iz predmeta „Osnove bušenja i miniranja“ ...
    ... Univerzitet u Beogradu, Rudarsko - geološki fakultet 2. dr Lazar Kričak, redovni profesor Uža naučna oblast: Eksploatacija čvrstih mineralnih sirovina i mehanika stena Univerzitet u Beogradu, Rudarsko - geološki fakultet 3. dr ...
    ... regresiona analiza, FFT analiza, spektri odziva, pomeraj pukotina Naučna oblast: Rudarsko inženjerstvo Uža naučna oblast: Eksploatacija čvrstih mineralnih sirovina i mehanika stena UDK: 519.87/.245:534.64 614.83:622.235/.271/.3 (043.3) MODEL FOR PREDICTION OF BLAST-INDUCED GROUND VIBRATIONS ...

  • Valorization of non-balanced coal reserves in Serbia for underground coal gasification

    David Petrović, Lazar Kričak, Milanka Negovanović, Stefan Milanović, Jovan Marković, Nikola Simić, Ljubisav Stamenić (2019)
    In the name of a better and safer energy future, it is our responsibility to focus our knowledge and activities to save on imported liquid and gas fossil fuels, as well as coal on which energy security of Serbia is based. The rationalization in the use of available energy resources certainly positively affects economy and the environment of a country. This paper indicates motivations for the application of the underground coal gasification process, as well as surface gasification for ...
    ugalj, gasifikacija, zaštita životne sredine, skladištenje, solarna

  • Procena aktivnosti upravljanja održavanjem opreme za dubinsko bušenje nafte i prirodnog gasa

    Iva Filipov (2024)
    Primarni fokus održavanja je sprečavanje zastoja u radu, koji može dovesti do značajnih finansijskih gubitaka. Redovne provere i monitoring performansi opreme omogućavaju pravovremeno otkrivanje problema i smanjenje rizika od havarija. U ovom kontekstu, korišćenje naprednih tehnologija, poput softverskih alata za upravljanje održavanjem, igra značajnu ulogu u optimizaciji procesa. Osim tehničkog održavanja, obuka osoblja o pravilnoj upotrebi opreme i sigurnosnim procedurama je od suštinskog značaja. Efikasna komunikacija između članova tima i jasne smernice za rad doprinose smanjenju rizika i povećanju produktivnosti. Upravljanje održavanjem takođe zahteva analizu troškova, kako bi ...
    održavanje, zastoj, oprema, upravljanje, efikasnost, ekonomičnost
    ... prečnika zavisi od svrhe bušenja, predviđene dubine ili dužine bušotine, kao i od primenjene metode bušenja. U istraživanju ležišta čvrstih mineralnih sirovina, prečnik bušotine se obično kreće od nekoliko santimetara do 100 mm, dok u izuzetnim slučajevima može dostići i 150 mm, naročito prilikom ...