Претрага

Упит dcterms_subject_txt:3D модел

803 items

  • Primena AHP и WoEmetode u proceni podložnosti terena na kliženje za područje opštine Krupanj

    Biljana Abolmasov, Jelka Krušić, Katarina Andrejev, Miloš Marjanović, Ranka Stanković, Uroš Đurić (2017)
    ... Slika 1.Finalni modeli podložnosti na kliženje terena a) AHP metoda, b) WoE metoda 244 IZGRADNJA 71 (2017) 7–10, 239–246 Slika 2.Uporedni grafici ROC-krivih za AHP i WoE modele: (a) probabilističke verzije modela, (b) diskretne verzije modela. Puna linija označava ROC krivu za AHP model, isprekidana ...
    ... šaka dobijenih modela u odnosu na realno stanje. Rezul- tati validacije modela podložnosti na kliženje dobijenih primenom AHP i WoE metoda dati su u Tabeli 5. Model je ocenjen i na osnovu ROC krivih (Receiver Operating Characteristic), koje spadaju u najobjektivni- je vidove ocene modela, kako kvantitativno ...
    ... zemljišta i erodibilnost tla. Ocena dobijenih modela je izvršena na osnovu ROC krivih i pokazala je da oba modela imaju dobru moguć- nost prognoziranja pojava klizišta sa vrednošću AUC od 0,7. Uporednom analizom dobijenih modela zaključuje se da modeli pokazuju približne rezultate po pitanju tač- ...

  • Knowledge Graphs in the Era of Large Language Models: Opportunities and Challenges

    Danka Jokić, Ranka Stanković, Jelena Jaćimović (2024)
    Pojava velikih jezičkih modela (eng. Large Language Models ili LLMs) je značajno uticala na oblast veštačke inteligencije, naročito u oblastima obrade prirodnog jezika i generisanju teksta. Međutim, ključno ograničenje ovih modela leži u nedostatku strukturiranog znanja i sposobnosti zaključivanja, što otežava njihovu primenu u stvarnom svetu, gde se zahteva tačnost iznetih činjenica i zaključivanje na osnovu konteksta. S druge strane, grafovi znanja nude primamljivo rešenje. Oni pružaju bogat izvor strukturiranog znanja, tako što predstavljaju entitete i njihove relacije u ...
    grafovi znanja, veliki jezički modeli, obrada prirodnog jezika, strukturirano znanje, kvalitet podataka, objašnjiva veštačka inteligencija, bezbednost sadržaja na internetu

  • Primena aeromagnetskih i gravimetrijskih podataka pri izrad geofizičkog-geološkog modela dela Timočkog magmatskog kompleksa

    Snežana Ignjatović (2023)
    Geofizičke metode istraživanja imaju veoma veliki značaj pri definisanju Zemljine potpovršine, pošto podaci dobijeni geofizičkim merenjima mogu da se koriste za izradu geofizičko – geološkog modela za prostor koji se istažuje. Na primeru sevrnog dela Timočkog magmatskog kompleksa (TMK) u radu je prikazano kako se primenom geofizičkih (aeromagnetskih i gravimetrijskih) i geoloških podataka može napraviti model istažnog terena u cilju definisanja potpovršine. TMK predstavlja najveće vulkansko područje u Srbiji, koje se nalazi u istočnoj Srbiji. Rezultati geofizičko-geološkog ...
    geofizički podaci, model, severni deo Timočkog magmatskog komleksa

  • Application of geophysical and multispectral imagery data for predictive mapping of a complex geo-tectonic unit: a case study of the East Vardar Ophiolite Zone, North-Macedonia

    Filip Arnaut, Dragana Đurić, Uroš Đurić, Mileva Samardžić-Petrović, Igor Peshevski (2024)
    General Earth and Planetary Sciences
    ... the model that employs all 13 features, which is deemed the overall better model, requires approxi- mately 55% more computational time than the model that employs the same dataset but only the five most informative features. To fully quantify the performance of the RF_C_100_5MI model, a ...
    ... to train and test the KNN model using only the five most informative features, as it operates more efficiently on lower dimensional data (i.e., with fewer features), it was ultimately exceeded by the RF model. However, in contrast to the KNN model, the RF model exhibits mode robustness towards ...
    ... fault map, digi- tal elevation model, and BR3 map are the most significant features for predicting ophiolites. The statistical metrics of the model that incorporated all 13 features were better. However, the RF model that employed all features and the model that utilized only the five most ...

  • Развој модела конструкције просторија отварања рудника са подземном експлоатацијом

    Dražana M. Tošić (2016-08-26)
    Приликом израде подземних просторија у стјенској маси долази до нарушавања природне равнотеже напонских стања стијенског масива који су владали прије израде тих просторија, при чему долази до појаве прертасподјеле напона и његове концентрације у појединим правцима и тачкама, односно долази до појаве пластичних деформација које су праћене ломљењем стијенске масе и кретањима материјала према откопаном простору...
    модел, метод коначних елемената, просторија отварања, напон, дефеормација стијенског масива, алгоритам функционалних зависности

  • Business Models for Small-scale Biomass Projects Development

    Dejan Ivezić, Miodrag Gluščević, Marija Živković (2019)
    Biomass is recognized as the most promising renewable energy source in Serbia. The share of biomass in Serbian final energy consumption is over 10%, but mostly related to traditional use in stoves and ovens. One of the main obstacles for wider implementation of contemporary biomass facilities is the inexperience of consumers and stakeholders in the implementation of “innovative” business models, especially in the cases of small-scale projects. In this paper, three different business models (public utility company, energy cooperative ...
    ... Biomass Project in Kostojevići Centralized model The centralized model represents the continuation of the existing practice, i.e. the financing of costs of heating in public buildings in Kostojevići from the budget of the City of Bajina Bašta. This model also means that the investment in the proposed ...
    ... operator. The scheme of functioning of this business model is shown in Figure 1. This concept is widely implemented in some of the most developed European countries [7]. Figure 1: Operating model for citizen cooperative [8] Energy cooperative model is primarily interesting for development of district ...
    ... community comes only after the expiry of the initial contract period. The scheme of functioning of ESCO business model is shown in Figure 2. Figure 2: ESCO model [8] From the point of ESCO model implementation, the project of replacement of existing boiler in local school by woodchips boiler has all desirable ...

  • Upotreba lidar tehnologije i digitalne fotogrametrije primenom iPhone pametnih telefona na primeru rudnika "Rudnik"

    Nikola Mirković, Luka Crnogorac, Aleksa Paunović (2024)

  • Sprega neuronskih mreža i numeričkih modela zadefinisanje sigurnih rastojanja kod razletanja komada pri miniranju

    Saša S. Stojadinović (2013-09-16)
    Doktorska disertacija sa navedenim naslovom prezentuje rezultate istraživanjaproblema razletanja komada pri miniranjima. Cilj istraživanja bio je kreiranje opšteg iuniverzalno primenljivog modela za prognozu maksimalnih dometa razletelih komada idefinisanje sigurnih rastojanja. Kombinacijomterenskih istraživanja, numerikogmodeliranja balistikih trajektorija razletelih komada i adaptivne prirode neuronskihmreža definisan je koncept neuro-numerike sprege. Sprega je objedinila univerzalnuprimenljivost numerikog modela i sposobnost prilagoavanja neuronskih mrežalokalnim uslovima u opšti model za prognozu maksimalnih dometa razletelih komada.Za potrebe sprege, a kao integralni deo disertacije, razvijen je metod za odreivanjekoeficijenta ...
    Razletanje, miniranje, domet, sigurna rastojanja, numeriki modeli,neuronske mreže, sprega, verifikacija

  • Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa

    Mirjana V. Banković (2018-07-13)
    Profitabilna eksploatacija sve složenijih ležišta je težak zadatak koji zavisi odtemeljnog procesa analize, planiranja i projektovanja rudnika. Izvodljiv strateškiplan mora da zadovoljava društvena, regulatorna, tehnološka, geometrijska iekonomska ograničenja. Kako bi se postigao osnovni cilj, odnosno profitabilnost iodrživost rudarskog projekta na duži period, neophodno je unapređenjematematičkih modela i informatičke podrške procesima planiranja i optimizacijekoji će omogućiti efikasnu realizaciju ovih ciljeva...
    tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projekta
    ... optimizaciju. Lerch-Grossmann 3D algoritam (LG 3D algoritam, (Lerchs, Grossmann, 1965)) svakako predstavlja u praksi najšire korišćenu i u programske pakete najčešće implementiranu metodu. Metoda se zasniva na graf teoriji i za njeno rešenje potreban je definisan ekonomski blok model i lukovi koji definišu ...
    ... sa veličinom blok modela, slika 2.2) Pseudoflow algoritam ne generiše uvek ista (optimalna rešenja) kao LG 3D algoritam. Razlog za ovo leži u činjenici da se u cilju primene Pseudoflow algoritma, vrednosti svakog bloka moraju iskazati kao celobrojne vrednosti (što nije slučaj sa LG 3D algoritmom). Ipak ...
    ... blokova u geološkim modelima, što posledično rezultuje ogromnim brojem međusobnih kombinacija odnosno potencijalnih rešenja. Kada je optimizacija granica površinskog kopa u pitanju, posebno značajan uticaj na rudarsku praksu imali su razvoji algoritama za Metodu konusa i Lerch-Grossmann 3D algoritam. Metoda ...

  • Determining the Groundwater Balance and Radius of Influence Using Hydrodynamic Modeling: the Case Study of the Groundwater Source “Šumice” (Kikinda, Serbia)

    Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Jelena Zarić (2015)
    A groundwater flow model was developed to simulate groundwater extraction from the public water supply source of the City of Kikinda. The hydrodynamic model includes the municipal groundwater source of Kikinda (Šumice and the Jezero Well), but also an extended area where there are groundwater sources that provide water supply to three factories: (MSK, TM and LŽT - Kikinda). Hydrodynamic modeling, based on the numerical method of finite differences will show the groundwater balance of the sources in the ...
    Water supply, Aquifer, Flow, Groundwater regime, Numerical modeling, Particle tracking
    ... comprised of semi-permable and impermeable sediments. Figure 4. 3D hydrogeological model of the groundwater source of Šumice, 230o azimuth section HYDRODYNAMIC MODEL The concept of the hydrodynamic model of the groundwater sources that provide water supply to Kikinda is based on the ...
    ... Kikinda (manufacturer of industrial machinery). The tree-dimensional (3D) finite-difference numerical model for the present study was developed using Modflow [20] with Groundwater Vistas as the graphical user interface [21]. The model encompassed an area of 6 km × 6 km and a depth of 300 m. Its orientation ...
    ... 10-3 8.5 × 10-3 1995 CONCEPTUAL (HYDROGEOLOGICAL) MODEL The conceptual model of the hydrogeological system is based on geological information on the boreholes (Figure 2) and water-level fluctuations in observation wells. The conceptual model was designed according to the actual groundwater flow ...

  • Linearization of Input Signal as a Necessary Tool in Stochastic Modeling of Karst Groundwater

    Veljko Marinović (2021)
    Modelling of karst hydrogeological systems is a very complicated task, bearing in mind that for a deterministic model one should know the internal physical processes of precipitation transformation into discharge, while for a stochastic model nonlinear dynamic systems such as karst should be simulated by linear regression equations. Stochastic models need linearization of input time series due to often large residual in the recession period. This occur because the model is not able to absorb single rain episodes, which ...
    karstne podzemne vode, stohastičko modeliranje, transfer funkcije, pokretni prosek

  • Application of Peleg model on mass transfer kinetics during osmotic dehydratation of pear cubes in sucrose solution

    Vesna Pavelkić, Tanja Brdarić, Marija Petrović, Gavrilo Šekularac, Milica Košević, Lato Pezo, Marija Ilić (2015)
    The applicability of Peleg model was investigated for predicting mass transfer kinetics during the osmotic dehydration (OD) process of pears, at different concentrations (40, 60 and 70%, w/w) and temperatures (20, 35 and 50 °C) of sucrose solution. Increase in sucrose solution concentration resulted in higher water loss (WL) and solid gain (SG) values through the osmotic treatment period. After 360 min of osmotic treatment of pears, WL ranged from 23.71 to 31.68% at 20 °C, from 24.80 to ...
    осмотска дехидрација, крушкa, кинетика, температурни ефекат, Пелег модел

  • Representativeness of hydrodynamic models - overview of modern technics in model developing and model calibration

    Polomčić Dušan, Bajić Dragoljub, Ratković Jelena (2016)

  • Modeliranje buke u zoni površinskog kopa Ljubija ležišta Ciganuša - Škorac

    Teodora Kaličanin (2024)
    Svaki neželjeni zvuk u prirodi se može definisati kao buka. Buka svakodnevno utiče na ljude i predstavlja pretnju po ljudsko zdravalje. Zbog toga su nastale mnoge metode za merenje, proračun i saniranje ovog problema.Tema ovog završnog rada master studija je modeliranje buke u zoni površinskog kopa ''Ljubija''. Opisani su pojam buke i zvuka kao osnov za kasnije iznesene podatke, kao i tipovi i različiti izvori buke. Prikazane su metode merenja buke i uređaji koji se u tom procesu koriste. Obrađen ...
    buka, modeliranje, uticaj na čoveka, površinski kop
    ... Pitanja modeliranja 31 Primena modela: izvršavanje Korišćenje modela i analiza rezultata za modela donošenje odluka Analiza scenarija Ocena predikcije Ocena propisa Analiza politike i vrednovanje • „Naknadna revizija modela 7.2. Razvoj modela Ovaj deo procesa modeliranja počinje ...
    ... utvrdi da modeli daju korisne informacije za proces donošenja odluka pri rešavanju datog problema. Tri glavna koraka u procesu razvoja modela mogu biti [4]: • Specifikacija ekološkog problema za koji je model namenjen i razvoja konceptualnog modela, • Procenailirazvoj okvira modela, • Para ...
    ... kvantitet podataka podržava izbor modela? Da li struktura modela odražava sve relevantne ulaze opisane u konceptualnom modelu? Da li je razvijen softverski kod modela? Ako Je tako, da li je verifikovan? Razvoj alata za primenu Projektant u ovoj fazi procesa popunjava model sa [4]: 7.6. specifičnim ...

  • Reprezentativnost hidrodinamičkih modela – prikaz savremenih tehnika u izradi i etaloniranju modela

    Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Jelena Ratković (2016)
    MODFLOW, nestruktuirane mreže, PEST, pojedinačnog razlaganja parametara, metoda Null Space Monte Carlo

  • Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geotermalna karakterizacija sistema / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - system geothermal characterization

    Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović (2024)
    Postavljeni konceptualni model hidrogeotermalnog sistema Brusa sa širom okolinom testiran je primenom različitih hidrohemijskih i izotopskih metoda u cilju njegove verifikacije i karakterizacije. Rezultati su ukazali na atomsfersko poreklo geotermalnih fluida i na razviće primarnih rezervoara u okviru karbonatnih stena. Prvi rezervoar formiran je u okviru krečnjaka gornjotrijakse starosti, dok drugi rezervoar egzistira u okviru trijskaih mermera. Zone prihranjivanja locirane su u zapadnom delu terena. Sistemi gravitacionih raseda kontrolišu kretanje fluida u sistemu, dok proces jonske izmene dominira u ...
    hidrogeotermalni sistem, hidrohemijske i izotopske metode, mladi intruzivi

  • Application of the autoregressive model, grey model and biplot method to groundwater sources

    Jelena Ratković, Dušan Polomčić, Zoran Gligorić, Dragoljub Bajić (2022)

  • Concepts for Improving Machine Learning Based Landslide Assessment

    Miloš Marjanović, Mileva Samardžić Petrović, Biljana Abolmasov, Uroš Đurić (2019)
    Katastar klizišta, Podložnost, Hazard, Mašinsko učenje, Uzorkovanje, Validacija

  • Pregled hidrodinamičkih istraživanja bunara sa horizontalnim drenovima numeričkim metodama

    Đorđije Božović, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić (2020)
    U radu je predstavljen pregled odabranih hidrodinamičkih istraživanja realizovanih primenom numeričkih metoda simulacije kretanja podzemnih voda pod uticajem rada bunara sa horizontalnim drenovima. Na osnovu pristupa u matematičkom i hidrauličkom tretiranju, kao i numeričkoj simulaciji bunara sa horizontalnim drenovima na modelima, predstavljeni su najznačajniji aspekti izrade hidrodinamičkih modela ovog kompleksnog tipa vodozahvatnog objekta. Metodologija obuhvata izbor: a) graničnih uslova za simulaciju prirodnih granica, izvora prihranjivanja i dreniranja izdani; b) primenjivanog stepena diskretizacije prostora obuhvaćenog modelom u planu i profilu; ...
    horizontalni bunari, hidraulika bunara, analitički modeli, numerički modeli, hidrodinamičko modeliranje podzemnih voda

  • Стратешко планирање функционалности подземних просторија моделом прогнозе деформација

    Лука Црногорац (2023)
    Релативно велике деформације подградне конструкције у подземним рудницима угља у Републици Србији представљају један од главних проблема за постизање планиране производње угља. Деформације подграде су директна последица статичких и динамичких оптерећења стенске масе и у многоме зависе и од времена трајања изложености подграде утицају подземног притиска. Код ниско механизованог радног процеса долази до повећаног излагања подземних просторија утицају подземног притиска услед дугог производног циклуса који је често пропраћен застојима у раду. Веома често подземне просторије се санирају и по ...
    подземне просторије, подграда, прогноза деформација, стратешко планирање