Претрага

Упит dcterms_subject_txt:ekonomski efekti

264 items

  • Filter rules for soil and geosynthetics

    Dragoslav Rakic, Irena Basaric Ikodinovic, Milenko Ljubojev (2021)
    Štetni efekti izazvani strujanjem vode kroz različite građevine (brane, nasipi i sl.) uspešno se rešavaju ugradnjom različitih filterskih slojeva. Osnovne funkcije filterskih slojeva su brza evakuacija vode uz sprečavanje unutrašnje erozije i iznošenje sitnih čestica tla. Ovi filterski slojevi najčešće se grade od krupnozrnih materijala (pesak, šljunak, kameni agregati), ali se pored prirodnih materijala sve više koriste i veštački geosintetički materijali. U radu su prikazana osnovna filtarska pravila koja treba ispoštovati da bi se izvelo uspešno projektovanje različitih filtracionih ...
    filter, baza, granulometrijski sastav, vodopropustljivosti, stabilnosti, začepljenje, izdržljivost

  • Geotermalni potencijal pliocensko-kvartarnih sedimenata na teritoriji opštione Novi Beograda

    Matija Ognjanović (2024)
    Svrha ovog rada određivanje geotermalne potencijalnosti teritorije opštine Novi Beograd. Određivanje geotermalne potencijalnosti Novog Beograda predstavlja kvantifikovanje geotermalnih resursa na njegovj teritoriji.Analizom opštih karakteristika tj. geografskim položajem, klimatskim, hidrološkim, hidrografskim i geomorfološkim karakteristika, zajedno sa geološkim, hidrogeološkim i opštim geotermalnim karakteristika istražnog područja stiče se jasan zaključak o istražnom području.U savremene geotermalne indikatore, u vidu povećane temperature podzemnih voda, pre svega zbog efekta toplotnog ostrva i sintezom svih pređašnjih podataka, kao podloge za dalju, detaljniju, analizu dolazi se do koraka ...
    geotermalna energija, geotermalni potencijal, Novi Beograd, subhidrogeotermalni resursi
    ... tere- na, te usled mikroklimatskih promena ispoljava efekat „toplotnog ostrva". (Milenić & Vranješ, 2015) Ovo povećanje temperature može, prilikom povoljnih klimatskih uslova, da bude i do 10 *C u odnosu na neurbanizovano predgrađe. Ovaj efekat je najizraženiji u letnjem periodu, kada su temperature ...
    ... dubine uticaja efekta „toplotnog ostrva na podzemne vode na području Novog Beograda, na reprezentativnim hidrogeološkim objektima izveden je temperaturni karotaž. Termokarotažna merenja vršena su u zimskom periodu kako bi se utvrdili minimumi temperature. Utvrđena dubina uticaja efekta toplotnog ...
    ... područja stiče se Jasan zaključak o istražnom području. U savremene geotermalne indikatore, u vidu povećane temperature podzemnih voda, pre svega zbog efekta toplotnog ostrva i sintezom svih pređašnjih podataka, kao podloge za dalju, detaljniju, analizu dolazi se do koraka valorizacije geotermalnog resursa ...

  • Menadžment podzemnih vodnih resursa

    Zoran Stevanović (2011)
    vodni resursi, menadžment

  • Application of Peleg model on mass transfer kinetics during osmotic dehydratation of pear cubes in sucrose solution

    Vesna Pavelkić, Tanja Brdarić, Marija Petrović, Gavrilo Šekularac, Milica Košević, Lato Pezo, Marija Ilić (2015)
    The applicability of Peleg model was investigated for predicting mass transfer kinetics during the osmotic dehydration (OD) process of pears, at different concentrations (40, 60 and 70%, w/w) and temperatures (20, 35 and 50 °C) of sucrose solution. Increase in sucrose solution concentration resulted in higher water loss (WL) and solid gain (SG) values through the osmotic treatment period. After 360 min of osmotic treatment of pears, WL ranged from 23.71 to 31.68% at 20 °C, from 24.80 to ...
    осмотска дехидрација, крушкa, кинетика, температурни ефекат, Пелег модел

  • Proizvodnja električne energije iz elektrana na ugalј i prateća emisija CO2: komparacija EU-27 i Srbije

    Aleksandar Madžarević, Predrag Jovančić, Stevan Đenadić, Filip Miletić, Miroslav Crnogorac (2023)
    Velike elektrane su i u trećoj deceniji 21. veka i dalјe odgovorne za više od polovine proizvodnje električne energije u Evropi. U svom radu pretežno koriste fosilna goriva, što rezultira emisijom zagađujućih materija u vazduh. Stoga, zahvalјujući direktivama EU, kao i poremećajima na tržištu, emisije uglјen-dioksida iz velikih postrojenja za sagorevanje u EU-27 intenzivno se smanjuju u poslednje dve decenije. Iako je upotreba uglјa, posebno u zemlјama Evropske unije, u stalnom padu, ima prostora za dodatno smanjenje. Autori su ...
    CO2, emisija, ugalј, termoelektrane, EU-27, Srbija

  • Razvoj algoritma fuzzy optimizacije u hidrodinamičkoj analizi za potrebe projektovanja sistema odbrane od podzemnih voda

    Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić (2019)
    Sistemi za odbranu od podzemnih voda se koriste za zaštitu hidrotehničkih objekata, priobalja, meliorativnih područja, naselja, rudnika, industrijskih područja, predstavljajući značajne segmente bez kojih bi funkcionalnost ovih objekata i područja bila dovedena u pitanje. Posebno složeni sistemi odbrane od podzemnih voda se karakterišu kod ležišta mineralnih sirovina, imajući u vidu njihovu dinamičnost, koja se ogleda u stalnom širenju ležišta, kao i činjenicu da ova ležišta prodiru duboko u stensku masu različitog strukturnog tipa poroznosti, a time i u podzemne ...
    upravljanje podzemnim vodama, hidrodinamički model, fuzzy logika, trougaoni fuzzy brojevi, znanje eksperta, optimizacija

  • Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa

    Mirjana V. Banković (2018-07-13)
    Profitabilna eksploatacija sve složenijih ležišta je težak zadatak koji zavisi odtemeljnog procesa analize, planiranja i projektovanja rudnika. Izvodljiv strateškiplan mora da zadovoljava društvena, regulatorna, tehnološka, geometrijska iekonomska ograničenja. Kako bi se postigao osnovni cilj, odnosno profitabilnost iodrživost rudarskog projekta na duži period, neophodno je unapređenjematematičkih modela i informatičke podrške procesima planiranja i optimizacijekoji će omogućiti efikasnu realizaciju ovih ciljeva...
    tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projekta
    ... strateških ciljeva, odnosno maksimalnog ekonomskog efekta (NPV). 185 Slika 6.22 Vrednosti kvaliteta uglja po gomilama na deponiji U tabeli 6.2 su prikazani efekti korišćenja integralnog pristupa optimizacije operativnih planova u cilju postizanja maksimalnih efekata i održivosti rudarskih projekata u ...
    ... esencijalnu delatnost, čiji efekti u značajnoj meri prevazilaze čisto ekonomski uticaj. Kroz veći deo istorije razvoj rudarstva u značajnoj meri korespondira sa razvojem ljudskog društva. Ovakva situacija svedoči o dubokom uticaju rudarstva na tehnološki, socijalni, ekonomski pa i kulturni razvoj društva ...
    ... slučaja su pokazali da se razvijena metodologija i integralni model uz informatičku podršku mogu efikasno primeniti u cilju postizanja maksimalnih ekonomskih efekata, prevenstveno pri površinskoj eksploataciji niskokvalitetnih ležišta uglja. Ključne reči: tehnološki model, integralni model, planiranje, o ...

  • Supstitucione reakcije Pd(II) kompleksa sa biološki važnim biomolekulima

    Aleksandar M. Mijatović, Jovana Bogojeski (2017)
    Kompleksi Pd(II), supstitucione reakcije

  • Investigation of accessory elements of representative petrologic radioactivity carriers at Stara Planina, Serbia

    Boris Vakanjac, Ivana Jelic, Milena Rikalovic, Vesna Ristic-Vakanjac, Dusan Nikezic, Zorana Naunovic, Slavko Dimovic (2019)
    Ова студија се бави обиљем најчешћих акцесорних елемената носилаца радиоактивности на Старој планини на четири дефинисане локације. Све истраживане локације имају повећану радиоактивност, већу од 200 цпс, до 1250 цпс. У свим испитиваним узорцима детектовани су следећи елементи и одређене њихове концентрације: Зр, Рб, В, Мо, Сн, Зн, Цу, Ас, Сб, Ба, Ни, Цр, В и Ти. Анализа је показала да су у зависности од узорка утврђене повишене концентрације свих детектованих елемената осим титана. Како се сви локалитети који ...
    ацесорни елемент, радиоактивност, токсичност, биохазард, животна средина

  • Geotermalne karakteristike područja Semberije , Republika Srpska

    Igor Glavaš (2024)
    Cilj završnog rada predstavlja, opis geotermalnih karakteristika područja Semberije, Republika Srpska, BiH.Rad se sastoji od opšteg dijela u kojem se navode osnovne karakteristike područja (geomorfološke, geografske, hidrološke,hidrometeorološke, geološke, tektonske i hidrogeološke) i specijalnog dijela koji detaljnije ulazi u tematiku osobina geotermalne energije i njihovih karakteristika u zadatom području kao i definisanje geotermalnog potencijala koje to područje ima.Sa prognoznim litološkim profilima 6 dubokih istražnih bušotina su izrađena 2 regionalna geološka, a njegovom konverzijom i hidrogeološka profila na osnovu kojih je, stečena ...
    geotermalna energija, Semberija, geotermalni potencijal
    ... resursa koji bi mogli biti eksploatisani na ekonomski opravdanim ı legalnim osnovama u određenom vremenu u budućnosti (manjem od 100 godina). Rezerve su predstavljene onim dijelom raspoloživih i dostupnih resursa koji se mogu trenutno, ranije ekonomski opravdano, eksploatisati u odnosu na druge ...
    ... prostorni oblik „toplotnog ostrva“ - Intenzitet efekta Je takav da je temperatura pod uticajem fenomena obično veća za 1-3 'C - Temperatura je veća u gusto naseljenim oblastima, a znatno niža u parkovima ı nenaseljenim rejonima 30 Ovaj efekat je takođe karakterističan za podzemne vode formirane ...
    ... koristi i u balneološke svrhe. U upotrebi postoji ı manji broj plitkih bunara koji eksploatišu subhidrogeotermalni resurs (B-1, B-2 i B-3). Uticaj efekta „toplotnog ostrva“ na podzemne vode istražnog područja nije ustanovljen u sklopu najvećeg centra (Bijeljina) sa mjerenjima temperatura objekata ...

  • Tehničko ekonomsko normiranje gubitaka i promjene kvaliteta uglja na P.K. «Bogutovo selo. – Sjever» kao sirovinskoj bazi TE Ugljevik

    Petar Tomić (1980)
    Ugalj, ekonomsko normiranje, TE Ugljevik

  • Geološko ekonomska ocena rezervi uglja SR Bosne i Hercegovine kao osnova razvoja energetike

    Alija Haskić (1983)
    Ekonomska ocena, ugalj, energetika, Bosna

  • Specifičnost metodologije ekonomske ocene arhitektonsko-građevinskog kamena SR Makedonije i dugoročni razvoj njegove sirovinske baze

    Vladimir Paskalev (1983)
    Metodologija, ekonomska ocena, kamen, Makedonija

  • Doprinos metodologiji ekonomske ocene ležišta fosfata sa osvrtom na ležište Lisina

    Životije Đorđević (1981)
    Metodologija, ekonomska ocena, fosfat, Lisina

  • Granične vrednosti tehničko-ekonomskih parametara za transport cevovodima mase viskoznih ugljovodonika

    Pavle Tanasković (1981)
    Ekonomski parametri, cevovodni transport, ugljovodonici

  • Ograničenja primene optimizacionih algoritama u slučaju kopova

    Dejan Stevanović, Mirjana Banković, Milica Pešić Georgiadis, Petar Marković, Dejan Ranković (2020)
    Proces optimizacije površinskih kopova, kao sastavni deo strateškog planiranja, veoma je važan sa stanovišta ostvarivanja maksimalnih efekata proizvodnje. To je složen zadatak koji vrlo često podleže vrlo strogim geometrijskim i drugim praktičnim rudarskim ograničenjima. Ova ograničenja u posebno su izražena na površinskim kopovima uglja, te u značajnoj meri mogu povećati stepen neizvesnosti rudarskog projekta, odnosno izazvati neželjena dejstva u pogledu profitabilnosti poslovanja. Iz tog razloga, veoma je važna primena savremenih optimizacionih alata, koji u značajnoj meri mogu olakšati celokupan ...
    ... Razlog trenda pada je taj što su ekonomske vrednosti generisanih kontura preračunate za nominalnu vrednost cene korisne mineralne sirovine (Fp = 1). Na taj način moguće je međusobno upoređivanje ekonomskih potencijala generisanih kontura, a faktički najveću ekonomsku vrednost će uvek imati kontura ...
    ... geološkog blok modela, kao i 77 njegovu konverziju u ckonomski blok model. Ekonomski blok model nastaje tako što se svakom bloku u geološkom blok modelu ležišta, dodeli novi atribut (karakteristika) koji definiše ekonomsku vrednost konkretnog bloka u slučaju njegove eksploatacije (D. Stevanović, 2015) ...
    ... = graničnisadržaj u eksploataciji i preradi, = iskorišćenja u eksploataciji i preradi. Formiranjem ekonomskog blog modela, stvaraju se uslovi za optimizaciju površinskog kopa na bazi ekonomskih parametara, pri čemu se sam proces može podeliti u tri koraka (D. Stevanović, 2015): = Generisanje ...

  • Analiza parametara bušenja i miniranja na površinskom kopu „Čokoće“ - Novi Popovacu softverskom paketu O-Pitblast

    Aleksandar Đorđević (2024)
    Bušenje i miniranje predstavlja prvu fazu u otkopavanju čvrstih mineralnih sirovina, kako u podzemnoj tako i u površinskoj eksploataciji.Bušenjem i miniranjem vrši se njihovo odvajanje iz masiva i drobljenje na komade neophodne krupnoće.Uprkos razvijenoj mehanizaciji, praktično jedini efikasni postupak otkopavanja čvrstih stenskih masiva zasnovan je na primeni eksploziva.Ležište krečnjaka “Čokoće” kao i cementara “Moravacem” nalaze se u Popovcu kod Paraćina u centralnom delu Srbije. Preduzeće datira još iz davne 1928.godine, koje je tada, u improvizovanim pećima, peklo i proizvodilo kreč.Od 2015. ...
    PK „Čokoće“, moravacem, krečnjak, eksploatacija, miniranje, bušenje, O-pitblast
    ... e opreme neophodna je za optimizaciju celog procesa, ne samo u pogledu bezbednosti, već i celokupnog ekonomskog aspekta, sa ciljem da se dobije željena granulacija uz minimalne neželjene efekte (potresi usled miniranja, razletanje komada odminirane mase, itd) O-Pitblast je softver koji je olakšao ...
    ... Cilj određivanja odgovarajućih parametara je povećati do maksimuma iskorišćenje energije eksplozije, a smanjiti negativni efekat miniranja, u prvom redu seizmički efekat. 4.2.1 Izbor eksploziva u zavisnosti od karakteristika radne sredine Kod izbora vrste eksploziva utvrđena su ı neka pravila ...
    ... inicira sa svim vrstama eksploziva. Začepljivanje bušotina je obavezno (vršiti nabušenim materijalom oko bušotina), zbog boljih efekata miniranja, smanjenja zvučnih efekata i vazdušnih udarnih talasa. Konstrukcija eksplozivnog punjenja u bušotini, sa odabranim eksplozivima, data je na sl. 4.8. ...

  • Analiza primenjenih metoda za transport parafinske nafte

    Dunja Milojević (2024)
    Sadržaj parafina u nafti ima dominantan uticaj na svojstva parafinskih nafti. Taloženje parafina, odnosno taloženje čvrstih čestica parafinskog voska, predstavlja ozbiljan globalni problem tokom proizvodnje i transporta sirove nafte. Samo taloženje voska zavisi od termodinamičkih faktora, poput temperature, pritiska i sastava nafte. Transport nafte cevovodima je uobičajeni proces transporta u naftnoj industriji. Kada prilikom cevovodnog transporta parafinske sirove nafte, dođe do prekida protoka i hlađenja nafte ispod temperature stinjavanja, parafini će kristalisati, pri čemu će doći do, geliranja celokupne transportovane ...
    nafta, parafinski vosak, taloženje, transport, naftovod
    ... transport kamionima ili brodom može biti do 15 puta skuplji. 2) Pouzdaniji Manje su izložene rizicima iz oblasti životne sredine ı socijalno-ekonomskih rizika poput zemljotresa, štrajkova ili zatvorenih puteva. Iako je to spor sistem transporta (sa brzinom između 5 ı 10 km/h), konstantan jJe ...
    ... elektroindukcionog, nedostatak je što se ono obavlja u jednoj tački. lIako ima veće troškove održavanja, u odnosu na elektoindukciono zagrevanje, ekonomski Je povoljije pošto se za zagrevanje troši sopstveni energent, a ne električna energija. (Danilović & sar., 2012) 6.1.3. Zagrevanje grejnim kablom ...
    ... metoda najčešće se primenjuje grejni kabl za zagrevanje zone u kojoj dolazi do taloženja parafina, pa instaliranje kraćeg grejnog kabla ima slične efekte kao i u slučaju neadekvatno primenjene mehaničke metode. Instaliranje dužeg grejnog kabla od potrebnog ima za posledicu znatno veću potrošnju 20 ...

  • Prirodno prečišćavanje i stimulisana bioremedijacija podzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima

    Nenad M. Marić (2016-09-26)
    Disertacija se konceptualno sastoji iz dva dela kojima je obuhvaćen pasivan (prirodnoprečišćavanje) i aktivan remedijacioni pristup (stimulisana bioremedijacija) kodpodzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima.U prvom delu disertacije prikazani su rezultati osmatranja procesa prirodnogprečišćavanja u podzemnim vodama na lokaciji istorijskog zagađenja kerozinom.Tragovi zagađenja naftnim ugljovodonicima pronađeni su 20 godina nakon prosipanjakerozina. Ovo je stvorilo osnovu za proučavanje efekata dugotrajne izloženostipodzemnih voda procesima biodegradacije u terenskim uslovima. Uočeno je da sesnižene koncentracije elektron akceptora (O2, NO3-, SO42-) i povišene koncentracijemetaboličkih produkata biodegradacije ...
    podzemne vode, naftni ugljovodonici, kerozin, prirodno prečišćavanje,stimulisana bioremedijacija
    ... remedijacione metode u praksi ukazali su na njenu nedovoljnu efikasnost. Karakteristični prateći efekti primene metode "pumpaj i tretiraj" prikazani su na slici 2.8. Slika 2.8. Prateći efekti primene metode "pumpaj i tretiraj" u podzemnim vodama zagađenim naftnim ugljovodonicima (Wiedemeier ...
    ... Doktorska disertacija Pregled literature 40 2.5.3. Osmatranje efekata biodegradacije naftnih ugljovodonika u terenskim uslovima U skladu sa preporukama U.S. EPA (1999) osmatranje efekata biodegradacije naftnih ugljovodonika u terenskim uslovima može uključiti tri nivoa ...
    ... Rezultati i diskusija 89 4.1.3. Osmatranje efekata prirodnog prečišćavanja u podzemnim vodama 4.1.3.1. Analiza koncentracija elektron akceptora i metabolličkih produkata biodegradacije u podzemnim vodama Osmatranje efekata prirodnog prečišćavanja u podzemnim vodama zagađenim ...

  • Hidrodinamička analiza procesa starenja bunara sa horzontalnim drenovima na beogradskom izvorištu podzemnih voda

    Đorđije M. Božović (2023)
    Predmet istraživanja doktorske disertacije su bunari sa horizontalnim drenovima beogradskog izvorišta podzemnih voda, drugog najvećeg izvorišta ovog tipa na svetu, čiji je režim rada opterećen procesima intenzivnog starenja prisutnog od samog početka formiranja izvorišta, početkom 1950‒ih godina. Istraživanja sprovedena u okviru izrade disertacije su imala za cilj definisanje nove metodologije izučavanja procesa mehaničkog i biohemijskog kolmiranja drenova izradom detaljnih 3D numeričkih hidrodinamičkih modela, upotrebom postojećih, dostupnih i široko rasprostranjenih računarskih programa. Istraživanja su realizovana simulacijom ostvarenog režima podzemnih voda ...
    modeliranje podzemnih voda, hidrauličke karakteristike drenova, koeficijent propusnosti drenova, prifilterska zona drena, hidraulički otpori na drenovima, kolmiranje drenova, ulazne brzine podzemnih voda, MODFLOW, CLN Package
    ... izmena granulometrijskog sastava sedimenata razradom drenova, pri čemu izmena može imati pozitivan efekat na rad bunara (kada se uvećava poroznost materijala prifilterske zone) ili negativan efekat, kada je reč o mehaničkom kolmiranju koje utiče na smanjenje propusnosti zone, a samim tim i na smanjenje ...
    ... svoju svrhu. Međutim, kako se ova analiza vrši sa naučnog, hidrauličkog aspekta, potrebno je temeljno sagledati ostvarene efekte, analizom hidrauličkih stanja koja su do tih efekata i dovela. Naime, ni u slučaju dva detaljnije predstavljena bunara na Makišu, kao ni u slučaju većine navedenim merama ...
    ... rada bunara. Efekti biohemijskog kolmiranja su dalje kvantifikovani na modelu praćenjem smanjenja početne vrednosti koeficijenta filtracije prifilterske zone drenova tokom vremena. U cilju rešavanja definisanog zadatka, razvijena je i primenjena metodologija koja podrazumeva da se efekat smanjenja ...