Претрага

Упит dcterms_subject_txt:jezički modeli

802 items

  • Numerical modelling of the roughly simultaneous emplacement of two distinct ophiolite belts

    Nikola Stanković, Vesna Cvetkov, Vladica Cvetković (2024)

  • Развој модела употребног квалитета помоћне механизације на површинским коповима лигнита

    Драгица Јагодић Крунић (2021)
    Тренутно стање помоћне механизације на површинским коповима лигнита је незадовољавајуће узроковано пре свега старошћу и неблаговременом заменом машима услед чега је расположивост недовољна а трошкови експлоатације и одржавања високи. Тренутно стање и захтеви који се постављају пред ове машине указују на неопходност оптимизације процеса управљања помоћном механизацијом. Одређивање оптималног времена замене и преосталих могућности је најодговорнији управљачки задатак који треба да буде заснован на свеобухватном сагледавању економских, техничких и других узрочно последичних веза. Са економског аспекта гледано треба одржавати ...
    помоћна механизација, употребни квалитет, ефективност, расположивост, сигурност функционисања, ризик, трошкови животног циклуса, фази логика, Монте Карло метода
    ... Симулациони модели (Monte Karlo). Софтверска подршка одлучивању се користи као непосредна подршка одлучивању или за развој система за подршку одлучивању. Модели који имају добро развијену софтверску подршку су: • Оптимизациони модели; • Симулациони модели; • Предиктивни модели; • Модели машинског ...
    ... појединачних трошкова у обједињени модел трошкова животног циклуса и преглед модела ради обезбеђења његове адекватности за обраду циљева анализе; • Анализа модела трошкова животног циклуса подразумева добијање података и развој процене основних трошкова у моделу, потврду модела трошкова животног циклуса ...
    ... 8.3.1.1. Модел max-min композиције показатеља ефективности ............................ 178 8.3.1.2. Модел max-min композиције показатеља расположивости ....................... 180 8.3.1.3. Модел max-min композиције показатеља сигурности функционисања .... 182 8.3.1.4. Модел min-max композиције ...

  • Social-Emo.Sr: Emotional Multi-Label Categorization of Conversational Messages from Social Networks X and Reddit

    Milena Šošić, Ranka Stanković, Jelena Graovac (2024)
    U digitalnom okruženju južnoslovenskih jezika, analiza emocija u tekstovima na društvenim mrežama postaje sve važnija za razumevanje javnog mnjenja, kreiranje personalizovanog sadržaja i analizu međusobnih interakcija korisnika. U okviru ovog rada predstavljamo detaljnu metodologiju i rezultate označavanja korpusa na srpskom jeziku prema Plutčikovom modelu kategorizacije, koji prepoznaje osam osnovnih emocionalnih kategorija, kao što su radost, tuga, bes, strah, poverenje, gađenje, iščekivanje i iznenađenje. Cilj istraživanja je da se analizira emocionalni sadržaj tekstova preuzetih sa društvenih mreža X (nekada Twitter) ...
    emocije, Plutčikov model, označavanje, korpus, društvene mreže, srpski jezik

  • A tool for identifying the criticality in the disordered systems with metastable dynamics

    Svetislav Mijatović, Dragutin Jovković, Sanja Janićević, Stefan Graovac, Đorđe Spasojević (2021)
    Физика кондензоване материје

  • Transition pathways of household heating in Serbia: Analysis based on an agent-based model

    Boban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković (2022)
    To explore pathways of the energy transition of household heating, an agent-based simulation model was developed for the case of the Serbian household sector. The model is focused on individual entities (households) with the objective to explore the effects of policy instruments on energy transition in households with individual heating systems. Empirically collected survey data were used as input for households’ attitudes towards sustainable heating. Simulations showed that the proposed instruments would lead to higher heating efficiency and less ...
    energetska tranzicija, modeliranje bazirano na agentima, sistemi grejanja, sektor domaćinstva, obnovljivi izvori energije, emisija CO2

  • Analogue modelling of strain partitioning along a curved strike-slip fault system during backarc-convex orocline formation: Implications for the Cerna-Timok fault system of the Carpatho-Balkanides

    Nemanja Krstekanić, Ernst Willingshofer, Taco Broerse, Liviu Matenco, Marinko Toljić, Uroš Stojadinović (2021)
    analogno modelovanje, raspodela deformacija, geometrija indentera, Černa i Timok rasedni sistem
    ... deformation. 4.1. Reference model: model 1 Model 1 consists of a rigid indenter with rounded corners, while the surrounding, deformable material is entirely brittle (Table 1, Fig. 2a, e). Deformation results only from northward translation of the model layers. Model 1 (Fig. 3) documents the development ...
    ... (e.g., Kräutner and Krstić, 2003; Schmid et al., 2020). Note that the shear strain rate is Table 1 Model parameters. Model type: b - brittle only, b-v– brittle-viscous. Model number Model type Brittle layer thickness (cm) Viscous layer thickness (cm) Rigid block geometry Engine ...
    ... earlier deformation. 4. The reference model and parametrical study The results are described starting with a detailed analysis of a “reference model” (Model 1, Fig. 3), to which we compare the results of a parametric study (Figs. 4–7) and the best-fit model (Fig. 8). The latter serves to demonstrate ...

  • Dvodimenzionalna geometrijska morfometrija prvih gornjih molara hominina sa teritorije Srbije - taksonomska i metodološka analiza

    Predrag N. Radović (2022)
    Primarni cilj ove studije tiče se taksonomske identifikacije fosilnih prvih gornjih molara (M1) hominina pronađenih u Srbiji, primenom metoda dvodimenzionalne (2D) geometrijske morfometrije. U prvoj (metodološkoj) fazi istraživanja ispitana je efikasnost 16 različitih pristupa (geometrijskih modela) u klasifikaciji M1 neandertalaca i anatomski modernog čoveka. Modeli su testirani na dva seta okluzalnih projekcija krunica (n = 34 i n = 64) dobijenih orijentisanjem digitalnih 3D modela u virtuelnom okruženju ili fotografisanjem fizičkih primeraka zuba. Prilikom testiranja primenjena je klasifikacija zasnovana ...
    2D geometrijska morfometrija, prvi gornji molar (M1), taksonomska identifikacija, neandertalci, anatomski moderni ljudi, Pešturina, Velika Balanica, Srbija

  • Uticaj utiskivanja gas-lift gasa na prenos mase i toplote

    Branko Grubač (2019)
    Nakon uvođenja kontinualnog gas-lifta, primećen je porast proizvodnje tečnog naftnog gasa, TNG, u postrojenju za preradu gasa, kao jednog od finalnih proizvoda dobijenog iz fluida gaso kondenzatnih i rastvorenog gasa iz naftnih bušotina. Pretpostavljeno je da se prisustvom gas-lift gasa uspostavlja drugačija ravnoteža faza u odnosu na slučaj bez gaslifta, te da je gas-lift gas stripovao propan i butane iz tečne u parnu fazu, što je dovelo do povećanja prinosa TNG-a. Napravljen je model bušotine koja radi u kontinualnom gas-liftu ...
    gas-lift, modelovanje bušotine, prenos mase i toplote, taloženje parafina
    ... Čang (Chung) modeli AEA i Čang modeli baziraju se na modelu Pedersona [92]. Za AEA model, izraz za konstantu fazne ravnoteže komponente i, (Ki) je: 𝑙𝑛 𝐾𝑖 = ∆𝐻𝑖 𝑓𝑅𝑇 (1 − 𝑇𝑇𝑖 𝑓) + ∆𝐶𝑝𝑅 [1 − 𝑇𝑖 𝑓𝑇 + 𝑙𝑛 𝑇𝑖 𝑓𝑇 ] + ∫ 𝑉𝑖𝐿 − 𝑉𝑖 𝑆𝑅𝑇 𝛿𝑃𝑃 0 6.2.39 AEA model je jedini ...
    ... su implementirani sledeći modeli: - Chung - Pederson - Conoco (Erikson) - AEA Navedeni modeli zahtevaju detaljno poznavanje sastava fluida. Modeli se zasnivaju na izračunavanju konstante fazne ravnoteže između čvrste i tečne faze. 6.2.7 Pederson (Pederson) model taloženja parafina Konstanta ...
    ... 6.2.6 Matematički modeli za procenu taloženja parafina u programu Aspen HYSYS .................... 74 6.2.7 Pederson (Pederson) model taloženja parafina .................................................................... 74 6.2.8 Konoko (Conoco) – Eriksonov (Erickson) model ................... ...

  • Critical disorder and critical magnetic field of the nonequilibrium athermal random-field Ising model in thin systems

    Svetislav Mijatović, Dragutin Jovković, Sanja Janićević, Đorđe Spasojević (2019)
    Изингов модел, критично понашање, танки системи

  • Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala

    Miodrag Čelebić (2024)
    Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...
    izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHP

  • Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima

    Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)
    Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...
    rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje
    ... (IFS), model energetskog sistema Evropske unije (model prostih brojeva), model analize ulaza i izlaza (Input – output analiza), Azijsko-pacifički integrisani model (AIM), model za analizu primene Kjoto protokola (DNE 21 +), model integrisane procene globalnih klimatskih promena (MERGE), model analize ...
    ... primenjivani modeli su: model simulacije regionalnog zagađenja vazduha (KIŠE), modeli za praćenje klimatskih promena (ECHAM i HADCM), model za ocenu kvaliteta i dostupnosti vodnih resursa (VATERGAP), model za ocenu uticaja društveno-ekonomskih kretanja na kvalitet zemljišta (CLUE), model za ocenu ...
    ... životne sredine bazirana su na matematičkim i teoretskim modelima. Poznavanje vrste, uloge i nastanka modela omogućava formiranje modela sistema upravljanja, tako da je neophodno upoznavanje njihove strukture i mogućnosti primene poznatih modela životne sredine. Simulacija promena u životnoj sredini ...

  • Optimizacija dužine strele rotornih bagera u funkciji stabilnosti kosina i efektivnosti rada na površinskim kopovima lignita Srbije

    Branko M. Petrović (2016-07-12)
    Rotorni bageri su mašine koje se u današnje vreme najviše primenjuju uprocesu masovne eksploatacije uglja zahvaljujući, pre svega, nizu tehničkoeksploatacionihprednosti u odnosu na druge vrste bagera. Raznovrsnirudarsko-tehnički zahtevi otkopavanja doprineli su razvoju nekoliko tipova ovihmašina, tako da svaki od njih ima svoje prednosti i nedostatke u odnosu nadrugi tip.Predmet istraživanja u disertaciji odnosi se na izbor optimalnekonstrukcije strele bagera i njene usaglašenosti sa uslovima radne sredine kojiće vladati na površinskim kopovima lignita Srbije, imajući u vidu složene usloveeksploatacije (velika ...
    površinski kop, parametri bloka, kapacitet, rotorni bager, strelabagera, geomehanika, stabilnost kosina, ekonomija
    ... Geotehnički model Geotehničkim model predstavlјa osnovu za projektovanje nagiba kosina i sastoji se od četiri sastavna modela: - geološkog modela, - strukturnog modela, - modela stenskog masiva (svojstva stenskog materijala), - hidrogeološkog modela. Prikazani modeli takođe se ...
    ... Prikaz mrežnog modela ležišta 74 • Konturni model – posebno pogodan za prikazivanje planova koji se rade u dve dimenzije kao i za mrežni model kvaliteta izlaza koji zavisi od gustine same mreže (Slike 4.4.). Slika 4.4. - Konturni model • Žičani model – defineše prostorni ...
    ... seizmičnosti. 70 Slika 4.1. - Geotehnički model Geološki model Geološki model predstavlјa 3D prikaz geološke građe terena u zoni gde će biti formirane kosine površinskog kopa. Kategorije zastuplјenih materijala u modelu ne zavise samo od litološkog sastava nego i od vrste ...

  • Development of the Availability Concept by Using Fuzzy Theory with AHP Correction, a Case Study: Bulldozers in the Open-Pit Lignite Mine

    Stevan Đenadić, Dragan Ignjatović, Miloš Tanasijević, Uglješa Bugarić, Ivan Janković, Tomislav Šubaranović (2019)
    Availability is one of the most used terms in maintainability engineering. This concept is used to denote: The quality of service of an engineering system, i.e., machines, weak points’ analysis, asset management, as well as making decisions in the process of life cycle management. Availability is an overall indicator and contains partial indicators that are oriented towards reliability, maintenance, and logistical support. Availability presents a variable value and changes in time and space. Usually, availability is shown as the ...
    raspoloživost, fazi teorija, AHP višekriterijumska analiza, eksperska ocena, buldozer
    ... Unlike the conventional model, the final grade can be divided into several outcomes. The synthesis was made using the fuzzy theory and the AHP ranking model. The model is illustrated using the example of the bulldozer. Verification was made by comparing the results of the new model and the conventional ...
    ... intensity of the same. The model can be used as a simple tool in asset management in the sense of machine comparison and weak point analysis [18]. The model will be illustrated with the example of auxiliary machinery working in EPS (Electric Power Industry of Serbia) mines. The model will be verified by using ...
    ... synthesis model is represented through the fuzzy inference model where inputs are represented with fuzzificated estimates of partial indicators, and the rules of fuzzy composition are defined through outcomes that are corrected on the basis of ranks. 2.2.1. Fuzzy Inference in the Synthesis Model Availability ...

  • Groundwater management by riverbank filtration and an infiltration channel, the case of Obrenovac, Serbia

    Dušan Polomčić, Bojan Hajdin, Zoran Stevanović, Dragoljub Bajić, Katarina Hajdin (2013)

  • An intelligent hybrid system for surface coal mine safety analysis

    Nikola Lilić, Ivan Obradović, Aleksandar Cvjetić (2010)

  • Serbian NER&Beyond: The Archaic and the Modern Intertwinned

    Branislava Šandrih Todorović, Cvetana Krstev, Ranka Stanković, Milica Ikonić Nešić (2021)
    U ovom radu predstavljamo srpski književni korpus koji se razvija pod okriljem COST Akcije „Distant Reading for European Literary History” CA16204. Koristeći ovaj korpus romana napisanih pre više od jednog veka, razvili smo i učinili javno dostupnim Sistem za prepoznavanje imenovanih entiteta (NER) obučen da prepozna 7 različitih tipova imenovanih entiteta, sa konvolucionom neuronskom mrežom (CNN), koja ima F1 rezultat od ≈91% na test skupu podataka. Ovaj model je dalje ocenjen na posebnom skupu podataka za evaluaciju. Završavamo poređenje ...
    ... al Neural Ne- twork (CNN) architecture, having F1 score of ≈91% on the test dataset. This model has been further assessed on a separate eva- luation dataset. We wrap up with compa- rison of the developed model with the exi- sting one, followed by a discussion of pros and cons of the both models. 1 ...
    ... places (LOC), events (EVENT) and organizations (ORG).8 4 SrpCNNER Model for Serbian In this section we first explain how we have turned the SrpELTeC corpus into a dataset for NER. Afterwards, we describe the training of the NER model SrpCNNER, followed by a detailed evaluation. Web users can naviga- ...
    ... naviga- te to http://ner.jerteh.rs/ in order to apply the SrpCNNER model directly on input text. The model can also be applied to a custom- size collection of text files using the previously mentioned NER&Beyond web platform. story), https://zenodo.org/communities/eltec 7 SrpELTeC, https://distantreading ...

  • VENTEX: An Expert System for Mine Ventilation Systems Analysis

    Ranka Stanković, Nikola Lilić, Ivan Obradović (1996)
    Analiza sistema za ventilaciju je komleksan proces, koji bazira na proračunu brojnih parametara, koji se odnose na: stanje mreže, provetrenost, stabilnost sistema, gubitke vazduha, klimatske uslove, gasno stanje, ugroženost od požara i opasne prašine. Navedeni problemi se uspešno rešavaju paketom SimVent, ali potpuno razumevanje i korišćenje dobijenih rezultata zahteva angažovanje iskusnog specijaliste iz oblasti ventilacije. Rešenje je nađeno u kreiranju ekspertnog sistema VENTEX, čija je baza znanja formalizacija ekspertskog znanja iz oblasti ventilacije rudnika. U radu je prikazana metodologija ...
    ekspertni sistem, ventilacija
    ... in OOA model Figure 1. Modified Coad-Yourdon object The strategy for evaluation of the general ventilation state of the mine is formally represented using a modification of the Coad- Yourdon object-oriented analysis (OOA) model (Coad and Yourdon, 1991). In the classical model every real ...
    ... knowledge, this model was modified by including a new (fourth) element, featuring the production (IF-THEN) rules related to an object in the model /Fig. 1/. Thus both the procedural and declarative knowledge related to a class object could be represented. Such a modified OOA model was the used ...
    ... can be either classes or instances within classes. The relationships among the objects in a model can be represented by linking them together into a hierarchical structure. Thus the modified OOA model based on the strategy for evaluation of the general ventilation state of the mine could be ...

  • Tectono-lithostratigraphic model of the Northern Banat Miocene sediments (Pannonian Basin, Serbia)

    Dejan Radivojević, Ljupko Rundić (2017)
    ... 04:22:03 Tectono-lithostratigraphic model of the Northern Banat Miocene sediments (Pannonian Basin, Serbia) Dejan Radivojević, Ljupko Rundić Дигитални репозиторијум Рударско-геолошког факултета Универзитета у Београду [ДР РГФ] Tectono-lithostratigraphic model of the Northern Banat Miocene sediments ...
    ... is available at: www.dr.rgf.bg.ac.rs 53 7th International Workshop | Neogene of Central and South-Eastern Europe TECTONO-LITHOSTRATIGRAPHIC MODEL OF THE NORTHERN BANAT MIOCENE SEDIMENTS (PANNONIAN BASIN, SERBIA) Dejan Radivojević* & Ljupko Rundić University of Belgrade, Faculty of Mining ...
    ... MAGYAR et al., 2013). °e database consisted of numerous seismic data, both 2D and 3D, and exploration wells data allowed building of subsurface model of explored area. Special emphasis was placed on the Miocene sediments which are the most valuable part of sedimentary cover due to its economic ...

  • Formative evaluation of e-learning projects with the logical framework approach

    Roberto Linzalone, Giovani Schiuma, Ivan Obradović, Ranka Stanković (2015)
    ... role in performing the evaluation of a project is played by the Evaluation Model (EM). EMs are approaches that assist evaluators in designing and carrying out useful, effective evaluations [19]. The terms approach and model, referred to evaluation are often used in an alternative way, although ...
    ... and causal links among activities, resources, outputs, purposes of the project proposal. The paper highlights peculiarities and weaknesses of this model for an effective evaluation. Keywords: E-Learning project, Evaluation, Logical framework approach. 1. INTRODUCTION Evaluation of E-learning ...
    ... with the evaluation of E- Learning Project,; section 4 reports the application of the LFA to an E-Learning project as prospective evaluation model; section 5 outlines implications and presents some conclusions for the research. 2. EVALUATION OF PROGRAM AND PROJECTS The scientific debate ...

  • Some models for determination of parameters of the soil oscillation law during blasting operations

    Suzana Lutovac, Dragan Medenica, Branko Gluščević, Rade Tokalić, Čedomir Beljić (2018)
    ... environment and by particular blasting conditions. 2.2.1. Model 1—Determining the Parameters by Applying the Least Square Method The least square method is mainly used to obtain the parameters K and n representing a common model [5,6]. 2.2.2. Model 2—Determining the Parameters by Applying the Quotient ...
    ... of the relative growth of oscillation velocities and reduced distances for Model 2. The link between the parameters K and n is determined by applying the trapezoidal formula for finding the value of definite integral for Model 3. In doing so, it was noted that all three models can be used to calculate ...
    ... parameter n, all experimental data were taken into account. 2.2.3. Model 3—Determining the Parameters between Parameters K and n is Determined by Applying the Trapezoidal Formula for Finding the Value of Definite Integral In this model we will use the trapezoidal formula [8] to find the approximate value ...