Претрага

Упит dcterms_subject_txt:Tehno,ekonomski model

828 items

  • Fuzzy expert analysis of the severity of mining machinery failure

    Dejan V. Petrović, Miloš Tanasijević, Saša Stojadinović, Jelena Ivaz, Pavle Stojković (2020)
    Mining machinery failure is almost an everyday occurrence. Usually the failures bare certain consequences, which require additional financial costs to repair and restore the system to its operational state. The consequences are viewed through negative and damaging effects a failure has on the machine, health and safety of the employees, work environment, and on the environment. The removal of the consequences of the failure requires additional financial investment, which has a negative impact on the company’s business. In order ...
    Severity of failure, Severity of failure assessment, Mining machinery, Fuzzy sets, Fuzzy logic

  • A fuzzy-based decision support model for effectiveness evaluation - a case study of examination of bulldozers

    Miloš Tanasijević, Predrag Jovančić, Dejan Ivezić, Uglješa Bugarić, Radiša Đurić (2019)
    Effectiveness evaluation is one of the basic components of engineering asset management and maintenance engineering in general. Effectiveness is an overall concept representing a measurement of quality of service level for the analyzed engineering system. This concept contains a series of partial indicators relating to time in operation and time for maintenance activities, as well as functional properties of the system. This article describes the analysis and structuring of partial indicators, as well as the development of a model ...
    Efikasnost, Fazi zaključivanje, Prikupljanje podataka, Buldozer

  • Validation of vulnerability assessment by means of the Time Dependent, Model: case study from the Slovenian karst catchment

    Vladimir Živanović, Nataša Ravbar, Igor Jemcov (2019)
    Groundwater vulnerability assessment methods are continuously being developed and existing methods are very often modified to provide better simulation of natural protection conditions and more objective results. Most frequently used methods are based on calculation of predefined parameters influencing water infiltration and underground flow, which can often lead to bias conclusions related to vulnerability evaluations. Some other methods, like the Time Dependent Model (TDM) are based on an approach, where parametrization is obtained at the final stage of the ...
    Ocena ranjivosti podzemnih voda, karstne podzemne vode, TDM metoda, delineacija sanitarnih zona, Slovenački karst

  • Numerical modelling of the roughly simultaneous emplacement of two distinct ophiolite belts

    Nikola Stanković, Vesna Cvetkov, Vladica Cvetković (2024)

  • Развој модела употребног квалитета помоћне механизације на површинским коповима лигнита

    Драгица Јагодић Крунић (2021)
    Тренутно стање помоћне механизације на површинским коповима лигнита је незадовољавајуће узроковано пре свега старошћу и неблаговременом заменом машима услед чега је расположивост недовољна а трошкови експлоатације и одржавања високи. Тренутно стање и захтеви који се постављају пред ове машине указују на неопходност оптимизације процеса управљања помоћном механизацијом. Одређивање оптималног времена замене и преосталих могућности је најодговорнији управљачки задатак који треба да буде заснован на свеобухватном сагледавању економских, техничких и других узрочно последичних веза. Са економског аспекта гледано треба одржавати ...
    помоћна механизација, употребни квалитет, ефективност, расположивост, сигурност функционисања, ризик, трошкови животног циклуса, фази логика, Монте Карло метода
    ... поузданости, кумулативне методе, полуемпиријске методе, модели на бази Марковљевих ланаца, модели типа Поасон, модели на бази испитивања са или без разарања, модели засновани на планском одржавању и др. Друга група метода се базира на економским показатељима рада машине, не узимајући у обзир њен радни ...
    ... Постоји више модела процене трошкова животног циклуса техничких система заснованих примарно на економским критеријумима. 4.2.1 Модел процене трошкова животног циклуса техничких система према стандарду IEC 300-3-3 За решавање трошковних категорија најчешће је коришћен модел процене трошкова ...
    ... композиција синтезних ''техничко-економских'' показатеља на ниво употребног квалитета дозера - модел max-min композиције - III ниво синтезе На завршном III нивоу развоја фази модела употребног квалитета дозера извршена је фази композиција синтезних ''техничко-економских'' показатеља у оцену употребног ...

  • A tool for identifying the criticality in the disordered systems with metastable dynamics

    Svetislav Mijatović, Dragutin Jovković, Sanja Janićević, Stefan Graovac, Đorđe Spasojević (2021)
    Физика кондензоване материје

  • Transition pathways of household heating in Serbia: Analysis based on an agent-based model

    Boban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković (2022)
    To explore pathways of the energy transition of household heating, an agent-based simulation model was developed for the case of the Serbian household sector. The model is focused on individual entities (households) with the objective to explore the effects of policy instruments on energy transition in households with individual heating systems. Empirically collected survey data were used as input for households’ attitudes towards sustainable heating. Simulations showed that the proposed instruments would lead to higher heating efficiency and less ...
    energetska tranzicija, modeliranje bazirano na agentima, sistemi grejanja, sektor domaćinstva, obnovljivi izvori energije, emisija CO2

  • Dvodimenzionalna geometrijska morfometrija prvih gornjih molara hominina sa teritorije Srbije - taksonomska i metodološka analiza

    Predrag N. Radović (2022)
    Primarni cilj ove studije tiče se taksonomske identifikacije fosilnih prvih gornjih molara (M1) hominina pronađenih u Srbiji, primenom metoda dvodimenzionalne (2D) geometrijske morfometrije. U prvoj (metodološkoj) fazi istraživanja ispitana je efikasnost 16 različitih pristupa (geometrijskih modela) u klasifikaciji M1 neandertalaca i anatomski modernog čoveka. Modeli su testirani na dva seta okluzalnih projekcija krunica (n = 34 i n = 64) dobijenih orijentisanjem digitalnih 3D modela u virtuelnom okruženju ili fotografisanjem fizičkih primeraka zuba. Prilikom testiranja primenjena je klasifikacija zasnovana ...
    2D geometrijska morfometrija, prvi gornji molar (M1), taksonomska identifikacija, neandertalci, anatomski moderni ljudi, Pešturina, Velika Balanica, Srbija

  • Analogue modelling of strain partitioning along a curved strike-slip fault system during backarc-convex orocline formation: Implications for the Cerna-Timok fault system of the Carpatho-Balkanides

    Nemanja Krstekanić, Ernst Willingshofer, Taco Broerse, Liviu Matenco, Marinko Toljić, Uroš Stojadinović (2021)
    analogno modelovanje, raspodela deformacija, geometrija indentera, Černa i Timok rasedni sistem
    ... deformation. 4.1. Reference model: model 1 Model 1 consists of a rigid indenter with rounded corners, while the surrounding, deformable material is entirely brittle (Table 1, Fig. 2a, e). Deformation results only from northward translation of the model layers. Model 1 (Fig. 3) documents the development ...
    ... (e.g., Kräutner and Krstić, 2003; Schmid et al., 2020). Note that the shear strain rate is Table 1 Model parameters. Model type: b - brittle only, b-v– brittle-viscous. Model number Model type Brittle layer thickness (cm) Viscous layer thickness (cm) Rigid block geometry Engine ...
    ... earlier deformation. 4. The reference model and parametrical study The results are described starting with a detailed analysis of a “reference model” (Model 1, Fig. 3), to which we compare the results of a parametric study (Figs. 4–7) and the best-fit model (Fig. 8). The latter serves to demonstrate ...

  • Uticaj utiskivanja gas-lift gasa na prenos mase i toplote

    Branko Grubač (2019)
    Nakon uvođenja kontinualnog gas-lifta, primećen je porast proizvodnje tečnog naftnog gasa, TNG, u postrojenju za preradu gasa, kao jednog od finalnih proizvoda dobijenog iz fluida gaso kondenzatnih i rastvorenog gasa iz naftnih bušotina. Pretpostavljeno je da se prisustvom gas-lift gasa uspostavlja drugačija ravnoteža faza u odnosu na slučaj bez gaslifta, te da je gas-lift gas stripovao propan i butane iz tečne u parnu fazu, što je dovelo do povećanja prinosa TNG-a. Napravljen je model bušotine koja radi u kontinualnom gas-liftu ...
    gas-lift, modelovanje bušotine, prenos mase i toplote, taloženje parafina
    ... Čang (Chung) modeli AEA i Čang modeli baziraju se na modelu Pedersona [92]. Za AEA model, izraz za konstantu fazne ravnoteže komponente i, (Ki) je: 𝑙𝑛 𝐾𝑖 = ∆𝐻𝑖 𝑓𝑅𝑇 (1 − 𝑇𝑇𝑖 𝑓) + ∆𝐶𝑝𝑅 [1 − 𝑇𝑖 𝑓𝑇 + 𝑙𝑛 𝑇𝑖 𝑓𝑇 ] + ∫ 𝑉𝑖𝐿 − 𝑉𝑖 𝑆𝑅𝑇 𝛿𝑃𝑃 0 6.2.39 AEA model je jedini ...
    ... su implementirani sledeći modeli: - Chung - Pederson - Conoco (Erikson) - AEA Navedeni modeli zahtevaju detaljno poznavanje sastava fluida. Modeli se zasnivaju na izračunavanju konstante fazne ravnoteže između čvrste i tečne faze. 6.2.7 Pederson (Pederson) model taloženja parafina Konstanta ...
    ... utisnutog gasa prema tečnosti raste. Ovaj odnos raste do granice kada nije više ekonomski isplativo eksploatisati bušotinu pomoću povremenog gas-lifta [7-8]. Bilo da se radi o povremenom ili kontinualnom gas-liftu, ekonomski aspekt i optimalna proizvodnja, uz što manje operativne troškove, predstavljaju ...

  • Critical disorder and critical magnetic field of the nonequilibrium athermal random-field Ising model in thin systems

    Svetislav Mijatović, Dragutin Jovković, Sanja Janićević, Đorđe Spasojević (2019)
    Изингов модел, критично понашање, танки системи

  • Језички модели, шта је то?

    Ми­ха­и­ло Шко­рић (2023)
    Језички модели

  • Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala

    Miodrag Čelebić (2024)
    Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...
    izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHP

  • Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima

    Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)
    Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...
    rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje
    ... primenjivani modeli su: model simulacije regionalnog zagađenja vazduha (KIŠE), modeli za praćenje klimatskih promena (ECHAM i HADCM), model za ocenu kvaliteta i dostupnosti vodnih resursa (VATERGAP), model za ocenu uticaja društveno-ekonomskih kretanja na kvalitet zemljišta (CLUE), model za ocenu ...
    ... ima primenu za ocenu uticaja društveno-ekonomskih kretanja na kvalitet zemljišta i izgled prostora, ali i za kvantitativan opis korišćenja zemljišta [2], na osnovu podataka o ekonomskom razvoju, nameni prostora i prostornoj politici. Statistički model GLOBIO, kojim se ocenjuje uticaj rasta ljudske ...
    ... ekosistema [21]. Model DEMETER, formiran s namerom da vrši praćenje procesa emisije gasova koji izazivaju klimatske promene, zasnovan je na makro-ekonomskoj osnovi i podacima o upotrebi energije iz fosilnih goriva i izvora energije u kojima ugljenik nije nusprodukt [2]. Cilj izrade modela je da se ukaže ...

  • Optimizacija dužine strele rotornih bagera u funkciji stabilnosti kosina i efektivnosti rada na površinskim kopovima lignita Srbije

    Branko M. Petrović (2016-07-12)
    Rotorni bageri su mašine koje se u današnje vreme najviše primenjuju uprocesu masovne eksploatacije uglja zahvaljujući, pre svega, nizu tehničkoeksploatacionihprednosti u odnosu na druge vrste bagera. Raznovrsnirudarsko-tehnički zahtevi otkopavanja doprineli su razvoju nekoliko tipova ovihmašina, tako da svaki od njih ima svoje prednosti i nedostatke u odnosu nadrugi tip.Predmet istraživanja u disertaciji odnosi se na izbor optimalnekonstrukcije strele bagera i njene usaglašenosti sa uslovima radne sredine kojiće vladati na površinskim kopovima lignita Srbije, imajući u vidu složene usloveeksploatacije (velika ...
    površinski kop, parametri bloka, kapacitet, rotorni bager, strelabagera, geomehanika, stabilnost kosina, ekonomija
    ... sa druge strane postići će se maksimalni ekonomski efekti rada rotornih bagera. Kako se za nove površinske kopove očekuje nabavka novih rotornih bagera, metodologija i integralni tehno-ekonomski model biće prihvatljivi već u fazi izrade tehno-ekonomske dokumentacije za otvaranje kopova i nabavku ...
    ... efektivnosti rada sa verifikacijom kroz ekonomsku analizu. Ovako definisana metodologija i integralni tehno-ekonomski model svakako će doprineti da se već u fazi izrade tehno-ekonomske dokumentacije 162 za otvaranje novog površinskog kopa izvrši izbor ...
    ... materijali, onda je primena metode konačnih elemenata opravdana (Slika 2.7.), bolje reći i poželjna. Slika 2.7. - Model kosina sa mrežom konačnih elemenata Tehno-ekonomska analiza optimalnog izbora opreme površinskog kopa uglja [68], je rad autora Vučetić A.,Vučetić S. i Pešić M. u kome ...

  • Development of the Availability Concept by Using Fuzzy Theory with AHP Correction, a Case Study: Bulldozers in the Open-Pit Lignite Mine

    Stevan Đenadić, Dragan Ignjatović, Miloš Tanasijević, Uglješa Bugarić, Ivan Janković, Tomislav Šubaranović (2019)
    Availability is one of the most used terms in maintainability engineering. This concept is used to denote: The quality of service of an engineering system, i.e., machines, weak points’ analysis, asset management, as well as making decisions in the process of life cycle management. Availability is an overall indicator and contains partial indicators that are oriented towards reliability, maintenance, and logistical support. Availability presents a variable value and changes in time and space. Usually, availability is shown as the ...
    raspoloživost, fazi teorija, AHP višekriterijumska analiza, eksperska ocena, buldozer
    ... Unlike the conventional model, the final grade can be divided into several outcomes. The synthesis was made using the fuzzy theory and the AHP ranking model. The model is illustrated using the example of the bulldozer. Verification was made by comparing the results of the new model and the conventional ...
    ... intensity of the same. The model can be used as a simple tool in asset management in the sense of machine comparison and weak point analysis [18]. The model will be illustrated with the example of auxiliary machinery working in EPS (Electric Power Industry of Serbia) mines. The model will be verified by using ...
    ... synthesis model is represented through the fuzzy inference model where inputs are represented with fuzzificated estimates of partial indicators, and the rules of fuzzy composition are defined through outcomes that are corrected on the basis of ranks. 2.2.1. Fuzzy Inference in the Synthesis Model Availability ...

  • Groundwater management by riverbank filtration and an infiltration channel, the case of Obrenovac, Serbia

    Dušan Polomčić, Bojan Hajdin, Zoran Stevanović, Dragoljub Bajić, Katarina Hajdin (2013)

  • An intelligent hybrid system for surface coal mine safety analysis

    Nikola Lilić, Ivan Obradović, Aleksandar Cvjetić (2010)

  • Serbian NER&Beyond: The Archaic and the Modern Intertwinned

    Branislava Šandrih Todorović, Cvetana Krstev, Ranka Stanković, Milica Ikonić Nešić (2021)
    U ovom radu predstavljamo srpski književni korpus koji se razvija pod okriljem COST Akcije „Distant Reading for European Literary History” CA16204. Koristeći ovaj korpus romana napisanih pre više od jednog veka, razvili smo i učinili javno dostupnim Sistem za prepoznavanje imenovanih entiteta (NER) obučen da prepozna 7 različitih tipova imenovanih entiteta, sa konvolucionom neuronskom mrežom (CNN), koja ima F1 rezultat od ≈91% na test skupu podataka. Ovaj model je dalje ocenjen na posebnom skupu podataka za evaluaciju. Završavamo poređenje ...
    ... al Neural Ne- twork (CNN) architecture, having F1 score of ≈91% on the test dataset. This model has been further assessed on a separate eva- luation dataset. We wrap up with compa- rison of the developed model with the exi- sting one, followed by a discussion of pros and cons of the both models. 1 ...
    ... places (LOC), events (EVENT) and organizations (ORG).8 4 SrpCNNER Model for Serbian In this section we first explain how we have turned the SrpELTeC corpus into a dataset for NER. Afterwards, we describe the training of the NER model SrpCNNER, followed by a detailed evaluation. Web users can naviga- ...
    ... naviga- te to http://ner.jerteh.rs/ in order to apply the SrpCNNER model directly on input text. The model can also be applied to a custom- size collection of text files using the previously mentioned NER&Beyond web platform. story), https://zenodo.org/communities/eltec 7 SrpELTeC, https://distantreading ...

  • VENTEX: An Expert System for Mine Ventilation Systems Analysis

    Ranka Stanković, Nikola Lilić, Ivan Obradović (1996)
    Analiza sistema za ventilaciju je komleksan proces, koji bazira na proračunu brojnih parametara, koji se odnose na: stanje mreže, provetrenost, stabilnost sistema, gubitke vazduha, klimatske uslove, gasno stanje, ugroženost od požara i opasne prašine. Navedeni problemi se uspešno rešavaju paketom SimVent, ali potpuno razumevanje i korišćenje dobijenih rezultata zahteva angažovanje iskusnog specijaliste iz oblasti ventilacije. Rešenje je nađeno u kreiranju ekspertnog sistema VENTEX, čija je baza znanja formalizacija ekspertskog znanja iz oblasti ventilacije rudnika. U radu je prikazana metodologija ...
    ekspertni sistem, ventilacija
    ... in OOA model Figure 1. Modified Coad-Yourdon object The strategy for evaluation of the general ventilation state of the mine is formally represented using a modification of the Coad- Yourdon object-oriented analysis (OOA) model (Coad and Yourdon, 1991). In the classical model every real ...
    ... knowledge, this model was modified by including a new (fourth) element, featuring the production (IF-THEN) rules related to an object in the model /Fig. 1/. Thus both the procedural and declarative knowledge related to a class object could be represented. Such a modified OOA model was the used ...
    ... can be either classes or instances within classes. The relationships among the objects in a model can be represented by linking them together into a hierarchical structure. Thus the modified OOA model based on the strategy for evaluation of the general ventilation state of the mine could be ...